Κυβερνητική σύσκεψη για το μεταναστευτικό, υπό τον Αλέξη Τσίπρα, πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης στο Μέγαρο Μαξίμου, ενόψει της έκτακτης Συνοδού Κορυφής της Πέμπτης όπου θα συζητηθεί το ζήτημα της μεταναστευτικής πολιτικής μετά τις πρόσφατες αλλεπάλληλες τραγωδίες στη Μεσόγειο.

Η Ελλάδα έχει ήδη επισημάνει πως θα πρέπει να υπάρξει δίκαιη κατανομή του βάρους μεταξύ των κρατών-μελών στο θέμα της εισροής μεταναστών, ενώ παράλληλα έχει ζητήσει χρηματοδοτική στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Στη σύσκεψη μετείχαν ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Βούτσης, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης, ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ Νίκος Χουντης, ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας Θοδωρής Δρίτσας και η αναπληρώτρια υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασία Χριστοδουλοπούλου.

Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, με αφορμή την ανθρωπιστική τραγωδία με εκατοντάδες νεκρούς στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα, είχε απευθύνει επείγουσα έκκληση στις κυβερνήσεις των χωρών-μελών της ΕΕ για την άμεση διαμόρφωση ενός συνεκτικού σχεδίου, θέτοντας ταυτόχρονα και το πλαίσιο αυτού του σχεδίου, το οποίο προτείνει να περιλαμβάνει:

α) Αναβάθμιση των δομών διαχείρισης της μετανάστευσης και της έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο.

β) Στήριξη των ευρωπαϊκών μεσογειακών χωρών που υποδέχονται έναν κύμα μεταναστών και προσφύγων πολύ μεγαλύτερο από τις δυνατότητες τους, με δίκαιη κατανομή των βαρών σε επίπεδο οικονομικής βοήθειας και φιλοξενίας.

γ) Ανάληψη διπλωματικών πρωτοβουλιών για ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη, καθώς και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του Τζιχαντισμού.

Επίσης, ο κ. Τσίπρας επανέφερε την πρόταση που είχε υποβάλει για σύγκληση διάσκεψης των ηγετών των μεσογειακών χωρών της ΕΕ, προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερος συντονισμός για την ανάδειξη του ζητήματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από τις χώρες που επηρεάζονται πιο άμεσα από αυτό το φαινόμενο.

Ο Πρωθυπουργός είχε υπογραμμίσει το επείγον της κατάστασης, τονίζοντας πως η αργοπορία κοστίζει ανθρώπινες ζωές.

Στις 20 Απριλίου, οι αναπληρωτές υπουργοί Μεταναστευτικής Πολιτικής, Τασία Χριστοδουλοπούλου και Ευρωπαϊκής Πολιτικής, Νίκος Χουντής, κατέθεσαν στην έκτακτη κοινή Σύνοδο για το Μεταναστευτικό στο Λουξεμβούργο, συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Επισήμαναν, μεταξύ άλλων, την ανάγκη έκτακτης χρηματοδότησης της Ελλάδας για να ανταποκριθεί στις αυξημένες μεταναστευτικές πιέσεις, καθώς και την ανάγκη επιμερισμού των επιπτώσεων ως προς τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές μεταξύ όλων των μελών της ΕΕ.

Αμέσως μετά την έκτακτη Σύνοδο, ο αρμόδιος Επίτροπος, Δημήτρης Αβραμόπουλος, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με την Ύπατη Αρμοστή, Φεντερίκα Μογκερίνι, παρουσίασε το σχέδιο δράσης δέκα σημείων που υιοθέτησαν οι υπουργοί Εξωτερικών και Εσωτερικών της ΕΕ, το οποίο θα αποτελέσει τον βασικό άξονα της επερχόμενης Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση, η οποία θα υιοθετηθεί στις 13 Μαΐου.

Τα μέτρα που περιλαμβάνει το σχέδιο δράσης για τη μετανάστευση είναι τα εξής:

1. Ενίσχυση των κοινών επιχειρήσεων στη Μεσόγειο «Τρίτων» και «Ποσειδών», με αύξηση των οικονομικών και άλλων πόρων. Επέκταση του επιχειρησιακού χώρου τους, που θα επιτρέπει μεγαλύτερο εύρος παρέμβασης.

2. Κατάληψη και καταστροφή των σκαφών που χρησιμοποιούν οι δουλέμποροι. Τα θετικά αποτελέσματα από την επιχείρηση «Αταλάντα» θα πρέπει να μας εμπνεύσουν για νέες επιχειρήσεις εναντίον των δουλεμπόρων στη Μεσόγειο.

3. Οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί Europol, Frontex, EASO και EUROJUST θα συνεδριάζουν σε τακτική βάση και θα συνεργάζονται για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τον εντοπισμό των λαθρεμπόρων, των μεθόδων τους, και την εξακρίβωση των οικονομικών τους πόρων. Η κοινή επιχείρηση JOT MARE αποτελεί παράδειγμα για το πώς μπορούμε να συντονισθούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να εντοπίσουμε και να καταπολεμήσουμε τις εγκληματικές αυτές οργανώσεις.

4. Επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου στην Ιταλία και στην Ελλάδα υπό την αιγίδα της EASO. Η επεξεργασία τους δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τους δύο μήνες από την ημέρα υποβολή της αίτησης.

5. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων από όλους τους μετανάστες.

6. Εξέταση εναλλακτικών επιλογών για τη δημιουργία μηχανισμού μετεγκατάστασης σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.

7. Εφαρμογή διευρυμένου πιλοτικού προγράμματος στην ΕΕ για την επανεγκατάσταση μεταναστών σε εθελοντική βάση, προσφέροντας θέσεις για τα άτομα που χρήζουν επείγουσας προστασίας.

8. Δημιουργία νέου προγράμματος για ταχεία επιστροφή των παράνομων μεταναστών που θα συντονίζεται από τον οργανισμό Frontex και από τα κράτη μέλη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Αυτό σημαίνει περισσότερες πτήσεις για την επιστροφή τους και ενημέρωση των μεταναστών στις χώρες διέλευσης για τα προγράμματα εθελοντικής επιστροφής, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στη μείωση των επικίνδυνων διαδρομών.

9. Συντονισμένη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Εξωτερικής Δράσης, με σκοπό τη συνεργασία με τις χώρες που περιβάλλουν τη Λιβύη. Ενδυνάμωση των σχέσεων με τρίτες χώρες, όπως για παράδειγμα οι πρωτοβουλίες στον Νίγηρα.

10. Τοποθέτηση αξιωματούχων υπεύθυνων για θέματα μετανάστευσης (ILO: Immigration Liaison Officers) σε τρίτες χώρες για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τα μεταναστευτικά ρεύματα και την ενίσχυση του ρόλου των ευρωπαϊκών αντιπροσωπειών.