Ζούσε σχεδόν ανέκαθεν στη σκιά του Φιντέλ. Να όμως που η στιγμή να γίνει ο μοναδικός κυρίαρχος του παιχνιδιού ήρθε για τον μικρό υπάκουο αδελφό. Μόνος απέναντι στο πεπρωμένο του, χωρίς να χαμηλώσει ούτε στιγμή το βλέμμα του, ο Ραούλ αψήφησε τον «κηδεμόνα» του τον οποίο υπηρέτησε τυφλά για περισσότερο από μισό αιώνα. Διέπραξε το ανεπανόρθωτο: έβαλε τέλος στον «Μικρό Ψυχρό Πόλεμο» με το «τέρας», τον αμερικανικό καπιταλιστικό δράκο. Ποιος είναι όμως πραγματικά ο Ραούλ Κάστρο;

Ραούλ ο ντροπαλός, Ραούλ ο «αδιαπέραστος», Ραούλ ο λυπημένος άνθρωπος. Σε όλη του τη ζωή, ο Ραούλ πέρασε από δεκάδες ρόλους στο πλευρό του Κομαντάντε Φιντέλ: αντιστράτηγος, οικονόμος, πρωτοπαλίκαρο, άνθρωπος της Μόσχας, ανακριτής, ειρηνοποιός, πάντα διαθέσιμος και πάντα πρόθυμος να σώσει τον αδελφό του «Lider Maximo» από γκάφες, ανοησίες και εγκλήματα. Κι όμως αυτός, ο «Lider Minimo» της Κούβας ήταν αυτός που έμελλε επιστρέψει το χαμόγελο και την ελπίδα σε έναν λαό εξαντλημένο από μία γκροτέσκα δικτατορία.

Η πρώτη φορά που ο Ραούλ ανέλαβε τα ηνία της Κούβας ήταν το 2006, όταν ο Φιντέλ χρειάστηκε να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στο έντερο. Επί 18 μήνες, η προεδρία του Ραούλ θεωρούνταν προσωρινή. Το 2008 όμως, ο Φιντέλ αποφάσισε να αποσυρθεί οριστικά ανοίγοντας τον δρόμο για τον 75χρονο τότε Ραούλ, ο οποίος εξελέγη και επισήμως πρόεδρος από την Εθνοσυνέλευση λίγες μέρες αργότερα. Από το 2013 εκτίει τη δεύτερη – και τελευταία, κατά τα λεγόμενά του – πενταετή θητεία του στον προεδρικό θώκο της Κούβας.

Χωρίς αμφιβολία πιο συνεσταλμένος και ένα κεφάλι κοντύτερος από τον Φιντέλ, ο Ραούλ έμοιαζε να μην έχει το «ανάστημα» του αδελφού του, τη στόφα του χαρισματικού ηγέτη που μαγεύει τα πλήθη με τις μακρόσυρτες ομιλίες του εναντίον του δυτικού εχθρού. Σε κάθε περίπτωση, ο Ραούλ βρέθηκε σε πολλές θέσεις-κλειδιά προτού αναλάβει την προεδρία της χώρας. Μεταξύ πολλών άλλων χρημάτισε πρώτος γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας και ανώτερος αξιωματούχος στις Ενοπλες Δυνάμεις.

Ως πρόεδρος, ο Ραούλ προχώρησε άμεσα σε μερικές μικρές, πλην όμως σημαντικές αλλαγές. Μία πρώτη κίνηση να χαλαρώσει τους περιορισμούς για τους ιδιοκτήτες κινητών τηλεφώνων και υπολογιστών, καθώς και μία μικρή αύξηση σε μισθούς και συντάξεις έγινε δεκτή με πανηγυρισμούς από τους Κουβανούς. Σε μία προσπάθεια επίσης να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή τροφίμων, ο Ραούλ άναψε το πράσινο φως ώστε να περάσει η ανεκμετάλλευτη κρατική γη στα χέρια ιδιωτών αγροτών, ενώ από το 2012 εκατοντάδες επαγγέλματα άρχισαν σταδιακά να απελευθερώνονται από τον κλοιό του σοσιαλιστικού Δημοσίου.

Το 2010, ο Ραούλ άρχισε μια μακρά διαδικασία επαναξιολόγησης της δομής του σοσιαλισμού στην Κούβα, η οποία σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές ήταν στροφή προς το κινεζικό μοντέλο: κομμουνισμός στην εξουσία, καπιταλισμός στην αγορά. Ο ίδιος έχει πει ότι «πολλοί Κουβανοί συγχέουν το σοσιαλισμό με τις επιδοτήσεις και την ισότητα με ισοπολιτεία».