Ενα από τα μεγαλύτερα ντεζαβαντάζ της ελληνικής κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές εντοπίζεται στην πραγματικότητα που θέλει τους έξω να διαθέτουν την απόλυτη εικόνα για τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας. Για την ακρίβεια, χάρη στους ειδικούς του technical staff που ξεψαχνίζουν τα πάντα οι εταίροι δύνανται να εκτιμήσουν πότε στραγγίζουν τα κρατικά ταμεία.

Η κατάσταση με το χρηματοδοτικό απασχόλησε το πρωί της περασμένης Πέμπτης μία ακόμη από τις αγωνιώδεις συσκέψεις του οικονομικού επιτελείου στο Μαξίμου –όπου και αποφασίστηκε η πρωθυπουργική παρέμβαση μέσω του Reuters –με την επίγνωση ότι όσες φορές και αν μετρήσει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους τα 750 εκατομμύρια ευρώ που πρέπει να καταβάλει η Ελλάδα στο ΔΝΤ στις 12 Μαΐου δεν βγαίνουν. Συμπέρασμα πρώτο: οι εταίροι ξέρουν μέχρι ποίου σημείου θα τεντώσουν το σκοινί προκειμένου να ασκήσουν πιέσεις για υποχωρήσεις στην πολυπόθητη συμφωνία. Συμπέρασμα δεύτερο: εάν η κυβέρνηση δεν εξασφαλίσει σύντομα ρευστότητα ελλοχεύει ο κίνδυνος να μείνει απλήρωτη η επόμενη δόση προς το ΔΝΤ.

Τα πενηνταρακια. Το καλό στην υπόθεση είναι ότι σαφή εικόνα για την κατάσταση έχει και ο Αλέξης Τσίπρας. Γι’ αυτό άλλωστε στην αμέσως προηγούμενη μαραθώνια σύσκεψη που είχε συγκαλέσει στο Μαξίμου, παρόντος και του Γιάνη Βαρουφάκη, έδωσε σαφείς οδηγίες στον υπουργό των Οικονομικών για τα μηνύματα που πρέπει να μεταφέρει στην Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ. Ο Πρωθυπουργός θεωρεί ότι ο Βαρουφάκης υπηρετεί επαρκώς αυτό που καλείται να διεκπεραιώσει με τις δημόσιες τοποθετήσεις του. Ενδεχομένως και στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες του. Ομως το πρόβλημα αρχίζει όταν έρχεται η ώρα για τα… πενηνταράκια. Οπου πενηνταράκια στην κυβερνητική και όχι μόνο διάλεκτο δεν είναι τίποτε άλλο από την ποσοτικοποίηση των μέτρων που καλείται να υλοποιήσει η κυβέρνηση μέσω της λίστας με τις προτάσεις για μεταρρυθμίσεις. Εκεί κάπου, το Μαξίμου φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει ότι όλα αυτά που πικρόχολα σχολιάζουν οι δανειστές περί εκθέσεων ιδεών και γενικοτήτων δεν απέχουν και πολύ από την πραγματικότητα. Η απόσταση από τη θεωρία στην πράξη εμφανίζεται χαώδης. Στην προχθεσινή σύσκεψη στο Μαξίμου, όταν οι συμμετέχοντες άκουσαν τον υπουργό Οικονομικών να περιγράφει κατά προσέγγιση το περιεχόμενο της ομιλίας του στο ΔΝΤ αισθάνθηκαν ένα περίεργο μούδιασμα. Γιατί ακριβώς ο Βαρουφάκης στον προφορικό και γραπτό λόγο του μιλάει με μεταφορές και πομπώδη επίθετα, όχι όμως και με αριθμούς που ακουμπούν στην ψυχή ενός ακροατηρίου τεχνοκρατών. Εκ των πραγμάτων ο Αλέξης Τσίπρας και οι συμμετέχοντες στη σύσκεψη παρότρυναν με κομψό τρόπο τον υπουργό πηγαίνοντας στο ΔΝΤ να μην πει αυτά που είπε και στο Μαξίμου. Δεν είναι τυχαίο ότι υψηλόβαθμος κυβερνητικός παράγοντας σχολιάζοντας την πρώτη συνάντηση Βαρουφάκη – Λαγκάρντ έλεγε πως την επόμενη ημέρα η επικεφαλής του Ταμείου άνοιξε το Ασφαλιστικό.

Το θέμα Βαρουφάκη απασχολεί τον Αλέξη Τσίπρα. Ωστόσο δεν σκέφτεται να το αντιμετωπίσει άμεσα. Τα «χοντρά» θέματα με τους συνεργάτες του υπουργού Οικονομικών να αποτελούν μια κινούμενη άμμο και να προκαλούν προβλήματα στη διαπραγμάτευση κυρίως στο Brussels Group φαίνεται πως έχουν ξεπεραστεί. Στην ελληνική ομάδα προστέθηκαν εσχάτως και συνεργάτες του Ευκλείδη Τσακαλώτου και η κατάσταση έχει κάπως ισορροπήσει. Επιπλέον, ο Αλέξης Τσίπρας αντελήφθη εγκαίρως ότι έπρεπε να πάρει την υπόθεση της διαπραγμάτευσης πάνω του. Στην πεντάωρη συνάντηση με τη Μέρκελ στο Βερολίνο τα… πενηνταράκια ήταν το κυρίαρχο θέμα. Ομοίως κάθε φορά που εκδηλώνονται εμπλοκές ο Πρωθυπουργός σηκώνει το τηλέφωνο και συνομιλεί με τα ευρωπαϊκά και άλλα κέντρα. Εξ αυτού του λόγου άλλωστε έκρινε προχθές ότι όφειλε να κάνει μια προσωπική παρέμβαση για τη συμφωνία, δίνοντας πολιτική διάσταση στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Στα θετικά των συζητήσεων με τους δανειστές είναι ότι και οι ίδιοι δεν είναι ενωμένοι. Πάντως, Γιούνκερ και Ντράγκι γέρνουν περισσότερο προς το μέρος της ελληνικής πλευράς.

Η 11η μαϊου. Ο Πρωθυπουργός τούς έχει διαμηνύσει ότι δεν επιθυμεί ούτε επιδιώκει τη ρήξη. Εκείνο που προέχει για τον Αλέξη Τσίπρα είναι να κλείσει η συμφωνία πριν από την 11η Μαΐου ώστε η Ελλάδα να παραμείνει στη συντήρηση έως τα τέλη Ιουνίου, οπότε και θα πρέπει να κλείσει τη μεγάλη συμφωνία-πακέτο για το χρέος, την ανάπτυξη, το δάνειο και τα μέτρα.

Ο Τσίπρας στην παρούσα φάση επιζητεί μια light συμφωνία για τα δημοσιονομικά, διαβεβαιώνοντας τους δανειστές ότι ο προϋπολογισμός του 2015 θα κλείσει χωρίς ελλείμματα. Τα βαριά θέματα που αφορούν εργασιακά, Ασφαλιστικό και φόρους θέλει να τα μεταθέσει για τη βαριά διαπραγμάτευση. Αλλωστε επί της ουσίας μόνο τα εργασιακά και το Ασφαλιστικό μπλοκάρουν τις διαπραγματεύσεις καθώς στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων ή της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας όπως η κυβέρνηση προσδιορίζει το ζήτημα, δεν υπάρχουν προσκόμματα.

Ο Τσίπας δεν έχει αποφασίσει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές. Αυτό θα το πράξει «μόνο στην περίπτωση που έρθει σε ρήξη με τους δανειστές» λένε συνομιλητές του. Ομως αυτή τη στιγμή αυτό το ενδεχόμενο δεν είναι ορατό και η κυβέρνηση εκτιμά ότι περί τα τέλη του μήνα θα κλείσει η συμφωνία. Αλλωστε από σήμερα επαναλαμβάνονται οι συνεδριάσεις του Brussels Group με στόχο την προσέγγιση.