Αναζήτηση
Απαθανάτιζαν για τουλάχιστον έναν χρόνο τις ζωές των άλλων. Οκτώ συνάνθρωποί μας, άνεργοι και άστεγοι, που διέμεναν κακήν κακώς σε κατάλυμα επείγουσας φιλοξενίας ή είναι υπό έξωση, πωλητές του περιοδικού δρόμου «Σχεδία», άρχισαν να αποτυπώνουν στιγμιότυπα αυτού που οι υπόλοιποι περιγράφουν ως «ανθρωπιστική κρίση». Χωρίς προηγούμενη πείρα, αλλά ύστερα από μια σύντομη εισαγωγή στην τέχνη της φωτογραφίας από τον φωτογράφο Νίκο Πηλό, οι οκτώ της «Σχεδίας» βγήκαν στην πόλη στον «ακριβό» ελεύθερο χρόνο τους.
Η Ματίνα, ο Λευτέρης, ο Γιάννης, η Ιουλία και οι άλλοι πωλητές φωτογραφίζοντας τις ζωές των άλλων ουσιαστικά έκαναν ανατομία στις δικές τους ζωές. Το αποτέλεσμα είναι μια ομαδική έκθεση φωτογραφίας που θα φιλοξενηθεί από τις 27 Απριλίου έως τις 10 Μαΐου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. «Οταν έπιασα τη φωτογραφική μηχανή σκέφτηκα με αγωνία «πού πάω; Πώς θα φτιάξω θεματογραφία;». Η συμβουλή του Νίκου Πηλού «βγάλτε αυτό που είστε» λειτούργησε λυτρωτικά» λέει η Ματίνα Πασχάλη. «Ημουν συλλέκτρια, έγινα ρακοσυλλέκτρια στιγμών. Φωτογράφιζα σε συνοικίες που έγιναν ράκη και κάποτε έμοιαζαν στα μάτια μου σαν χρυσάφι. Ξέρεις, όταν ένα σώμα είναι άρρωστο, τα συμπτώματα των ασθενειών εμφανίζονται γύρω από το σημείο που δίνει ζωή. Εκεί κινήθηκα. Στην καρδιά της πόλης. Εκεί όπου τα σημάδια της κρίσης είναι πιο έντονα. Στα σκουπίδια γίνεται η ανάκλαση του εαυτού μας. Εκεί ακριβώς, εκτός από τις τοξίνες, υπάρχει λάμψη. Και την αναζήτησα διότι ανακαλύπτοντας τη λάμψη, ανακάλυψα κομμάτια του εαυτού μου που δεν ήθελα να αντιμετωπίσω».
«ΞΕΝΟΣ ΕΓΩ, ΞΕΝΟΣ ΠΟΛΥ». Η προσέγγιση του Λευτέρη Ελευθεράκη ήταν αντίθετη. «Παρακινήθηκα από το εξής στιγμιότυπο που χαράχτηκε στη μνήμη μου: μια μέρα βγαίνοντας από το μετρό είδα έναν Πακιστανό να κάθεται σαν χαμένος κάτω από πλαίσιο με τον καβαφικό στίχο «ξένος εγώ, ξένος πολύ». Τότε μου γεννήθηκε έντονη επιθυμία να τον φωτογραφίσω» λέει ο Λευτέρης. Από την αρχή είχε ξεκάθαρη στόχευση. «Ηθελα να φωτογραφίζω όμορφα πράγματα διότι το να ζεις ως άστεγος μου έφερνε στον νου την κακοποίηση στην οποία υπέβαλλα τον εαυτό μου από τα 20 έως τα 53 μου. Δεν ήθελα τα θέματά μου να έχουν σκληρές εικόνες. Για παράδειγμα, έβγαλα ένα παιδάκι που έβαζε ένα λουλούδι σ’ έναν τοίχο».
«Αυτό που κατάλαβα φωτογραφίζοντας είναι ότι ο φακός αποτυπώνει στοιχεία που δεν φαίνονται με το μάτι» συμπληρώνει ο Λευτέρης. Η Ματίνα έχει κάνει αποκωδικοποίηση: «Είμαστε τελείως διαφορετικοί από αυτό που νομίζουμε. Η φωτογραφία αναδεικνύει αυτό ακριβώς που είμαστε και θέλουμε να κρύψουμε».
