Το CSI μιας ταρίχευσης

Εκατομμύρια επισκέπτες τη βλέπουν τυλιγμένη στα πανιά, σιωπηλή και ακίνητη. Εκείνη όμως είχε μάθει αλλιώς: να ζει, δηλαδή, μέσα στα χάδια και το στομάχι της να είναι γεμάτο με λιχουδιές. Αλλωστε ποιος ήξερε αν αυτά τα πανιά έκρυβαν πραγματικά κάτι ή δεν ήταν απλώς ένα κενό ομοίωμα; Διότι ποτέ κανείς έως τώρα δεν είχε διαπιστώσει αν όντως ήταν εκείνη που τα «χαρτιά» της έλεγαν ότι ήταν.

Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν 28 αιώνες από τον θάνατό της και 134 από τότε που παραδόθηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για να αποκαλυφθεί η ταυτότητά της. Και τώρα η Μίου –μια ταριχευμένη γάτα από την Αρχαία Αίγυπτο –όχι μόνο θα δει τα φώτα της δημοσιότητας στραμμένα πάνω της, καθώς είναι το επόμενο έκθεμα της δράσης Αθέατο Μουσείο, αλλά έγινε η πρώτη μούμια στην Ελλάδα που μπαίνει στο ακτινογραφικό μηχάνημα –στο χημείο του μουσείου –και «μιλάει» αποκαλύπτοντας τι κρυβόταν κάτω από τα σφιχτά τυλιγμένα υφάσματα.

ΣΑΡΚΟΦΑΓΟΣ. Τα κατοικίδια ταριχεύονταν και τοποθετούνταν σε χάλκινες σαρκοφάγους που είχαν τη μορφή γάτας και πωλούνταν ως τάματα. Οσοι δεν είχαν χρήματα αγόραζαν ψεύτικες μούμιες (ξύλινο ομοίωμα τυλιγμένο σε ύφασμα) –ή μικρά κουτάκια με λίγα οστά, με αποτέλεσμα να έχει αναπτυχθεί από τον 7ο έως τον 1ο αι. π.Χ. ένα ανθηρό εμπόριο γύρω από τους ναούς με εκτροφεία γατών. Ουδείς όμως έως τώρα γνώριζε αν η μούμια της Μίου –έτσι λεγόταν η γάτα στην αρχαία Αίγυπτο –ήταν αληθινή, και την απάντηση έδωσε η ακτινογραφία της που απέδειξε πως μέσα από το λινό ύφασμα υπάρχουν πράγματι τα κατάλοιπα ζώου.

Ομως για να αντέξει στον χρόνο χρειάζονται ειδικές συνθήκες κι έτσι δεν μπορούσε να μεταφερθεί στην καρδιά του ΕΑΜ, εκεί όπου θα στηθεί η χάλκινη σαρκοφάγος της: μια γάτα όρθια με κουλουριασμένη ουρά, περιδέραιο, φυλακτό –«το μάτι του Ωρου» και σκουλαρίκια. Γάτα που δεν έχει ποτέ έως τώρα βγει από τις ανήλιαγες αποθήκες. Και για το ντεμπούτο της οποίας χρειάστηκε να συντηρηθεί επί 15 ημέρες από τη συντηρήτρια μετάλλων Μαρία Κοντάκη.

Γιατί όμως οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ταρίχευαν τις γάτες τους, τις οποίες είχαν εξημερώσει και μετατρέψει σε κατοικίδια από το 2000 π.Χ.; Τρεις είναι οι λόγοι, σύμφωνα με την υπεύθυνη της Αιγυπτιακής Συλλογής Ελένη Τουρνά. Είτε για να τους ακολουθήσουν στη μετά θάνατον ζωή. Είτε επειδή τις αντιμετώπιζαν ως ιερά ζώα (η γάτα ήταν το ιερό ζώο της θεάς Μπαστίτης, προστάτιδας θεότητας του έρωτα, της γονιμότητας, της οικογενειακής ευτυχίας και του τοκετού). Ή επειδή της προσέφεραν ως αναθήματα, όπως δηλαδή εμείς σήμερα τα τάματα στους αγίους.