Αναζήτηση
Κατά περίπτωση η εξέταση των εν εξελίξει διαγωνισμών αποκρατικοποιήσεων, όχι στο «ξεπούλημα» δικτύων και υποδομών, έμφαση στις διακρατικές συμφωνίες, σύσταση στη θέση του ΤΑΙΠΕΔ του λεγόμενου «Ταμείου Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης», τα έσοδα του οποίου δεν θα κατευθύνονται πλέον στο χρέος παρά στα αποθεματικά των Ασφαλιστικών Ταμείων.
Σε αυτές τις τέσσερις βασικές αρχές που περιέγραψε χθες ο Πρωθυπουργός συμπυκνώνεται η φιλοσοφία του νέου κυβερνητικού μοντέλου για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Αποκρυπρογραφώντας μια – μία τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ξεδιαλύνει κάπως το τοπίο γύρω από τις μεγάλες επενδύσεις, κάτι που φυσικά θα γίνει ακόμη πιο ξεκάθαρο όταν ακούσουμε και τις προγραμματικές δηλώσεις των νέων υπουργών.
Αλλά ας τα πάρουμε με τη σειρά :
1. «Κάθε πρόταση για αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας θα εξετάζεται συγκεκριμένα και θα προωθείται στο βαθμό που υπάρχουν εγγυήσεις σεβασμού της εργατικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας καθώς και επιχειρησιακό πλάνο που αποδεικνύει ότι αυτή υα λειτουργεί υπέρ του δημοσίου συμφέροντος».
Τι σημαίνει αυτό; Καταρχήν, ότι οι μεγάλοι διαγωνισμοί του ΤΑΙΠΕΔ που είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε έχουν ολοκληρωθεί χωρίς ακόμη να έχουν υπογραφούν οι συμβάσεις (πχ περιφερειακά αεροδρόμια, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ), παρ’ ότι πολλοί υπουργοί είχαν βιαστεί να ανακοινώσουν ότι ακυρώνονται, εντούτοις θα εξεταστούν ένας προς ένας. Μπορεί κάποιοι να ακυρωθούν, και κάποιοι όχι.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και διαγωνισμοί που δεν αφορούν σε πώληση μετοχών, παρά σε μακροχρόνιες παραχωρήσεις που σημαίνει ότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς παραμένει στον έλεγχο του Δημοσίου. Μένει να διευκρινισθεί τι ακριβως θα γίνει, αφού η παραχώρηση δεν αντιστρατεύεται το σκεπτικό της κυβέρνησης.
2. «Δεν παραχωρούμε, ούτε ξεπουλάμε τα δίκτυα και τις υποδομές της χώρας που αποτελούν εθνικό κεφάλαιο».
Με άλλα λόγια, μπαίνει και με τη βούλα του Πρωθυπουργού τέρμα στις ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις (ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ, και ΕΛΠΕ) αλλά και στην παραχώρηση υποδομών εφόσον αυτές είναι στρατηγικής σημασίας.
3. «Η κυβέρνηση θα παράσχει κίνητρα για ξένες επενδύσεις και διακρατικές συμφωνίες, για αναπτυξιακές κοινοπραξίες με τη συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου, στα πλαίσια των ευρωπαικών κανόνων».
Αρκετοί υπουργοί, όπως για παράδειγμα ο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και Ενέργειας Π. Λαφαζάνης ή ο αναπληρωτής υπ. Ναυτιλίας Θ. Δρίτσας έχουν μιλήσει αρεκτές φορές το τελευταίο διάστημα για επέκταση των υφιστάμενων διακρατικών συμφωνιών και για σύναψη νέων. Ο πρώτος χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος (σσ: φωτογράφισε ωστόσο Ρωσία, Αζερμπαιτζάν), ο δεύτερος αναφερόμενος ευθέως στους Κινέζους και με επίκεντρο την επένδυση της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά.
Ερώτημα ωστόσο αποτελεί η στάση που θα τηρήσει σε μια τέτοια περίπτωση η ΕΕ. Διακρατικές συμφωνίες χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιος διεθνής διαγωνισμός δεν επιτρέπονται σε ευρωπαικό έδαφος.
4. «Δεν ξεπουλάμε το φυσικό και ορυκτό μας πλούτο. Διότι άλλο η αξιοποίηση του εθνικού κεφαλαίου και της περιουσίας της δημόσιας περιουσίας, και άλλο το ξεπούλημα».
Με άλλα λόγια αλλάζει το καθεστώς έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογοναθράκων, κάτι που είχε προαναγγείλει για τον επικείμενο διασγωνισμό στο Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης ο κ. Λαφαζάνης. Αυτό που εξετάζεται είναι να αντικατασταθεί το σημερινό μοντέλο της μακροχρόνιας παραχώρησης κοιτασμάτων σε κοινοπραξίες όπου το κράτος εισπράττει ένα σταθερό έσοδο, από ένα άλλο, όπου το κράτος θα συμμετέχει με δική του εταιρεία στις κοινοπραξίες που ερευνούν και εκμεταλλεύονται τα κοιτάσματα.
Στη δεύτερη αυτή περίπτωση, η κυριότητα των υδρογονανθράκων ανήκει στο κράτος και ο μισθωτής λειτουργεί σαν εργολάβος κάτω από τις εντολές του Δημοσίου. Το μοντέλο είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας, όχι όμως και στη Δύση.
5. «Δημιουργείται Ταμείο Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης στο οποίο θα εισφερθούν έσοδα από την αξιοποίηση του φυσικού και ορυκτού πλούτου και της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου».
Ρόλος του νέου αυτού Ταμείου όπως έγραψαν «ΤΑ ΝΕΑ» δεν θα είναι να πουλά περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, παρά να κάνει παραχωρήσεις ακινήτων ή υποδομών, και να εκδίδει ομόλογα έναντι του μεγάλου ενεργητικού του. Πρόκειται για ένα μοντέλο άλλης φιλοσοφίας από το σημερινό, αφού το Δημόσιο δεν θα χάνει τον έλεγχο των ακινήτων ή κάποιων υποδομών, απλά θα εκμεταλλεύεται τα ιδιωτικά κεφάλαια, εκδίδοντας ομόλογα, εταιρικά και έργου («project bonds») και προσφέροντας στους επενδυτές μια απόδοση, αρκετά ελκυστική, προκειμένου να τα αγοράσουν.
Το νέο αυτό Ταμείο που θα αντικαταστήσει το ΤΑΙΠΕΔ, θα έχει ως πρότυπο το Κρατικό Συνταξιοδοτικό Ταμείο της Νορβηγίας, στο οποίο εισφέρονται μεταξύ άλλων τα έσοδα από την εκμετάλλευση υδρογονανθρακων με σκοπό την κάλυψη αναγκών του Ασφαλιστικού. Αλλά επειδή προς το παρόν έσοδα από πετρέλεια δεν υπάρχουν, στο νέο φορέα θα εισφερθούν μερικά από τα πιο εμπορεύσιμα ακίνητα του Δημοσίου, καθώς και μετοχές κρατικών επιχειρήσεων.
6. «Καταργούνται οι αντισυνταγματικές διατάξεις που παρέχουν ασυλία στα διοκητικά συμβούλια του ΤΑΙΠΕΔ, του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και της Τράπεζας της Ελλάδος».
