Κάθε χώρα έχει τις παραδόσεις της και οι Γάλλοι τον τρόπο να δίνουν έκφραση στις εθνικές τραγωδίες. Μετά το 9/11, ο Ζαν-Μαρί Κολομπανί, τότε διευθυντής της εφημερίδας «Μοντ», είχε δώσει τίτλο στο άρθρο του: «Είμαστε όλοι Αμερικανοί». Τώρα, η Γαλλία και ο κόσμος ολόκληρος γέμισε από μαύρα πλακάτ «Je suis Charlie» – ένα σύνθημα συλλογικής ταύτισης με αυτούς που σκοτώθηκαν στο περιοδικό πολιτικής σάτιρας «Charlie Hebdo».

Τα γεγονότα μπορεί να κόβουν την ανάσα, όμως η πολιτική δεν σταματά ποτέ. Και παραμένει θέμα ανακλαστικών. Το ρεφλέξ του γαλλικού πολιτικού συστήματος ήταν να καλύψει τον χώρο που πάει να καταλάβει η Ακρα Δεξιά. Η συνάντηση Ολάντ – Σαρκοζί και το κάλεσμα για εθνική ενότητα που σάλπισαν Σοσιαλιστές και Δεξιά είναι φαινομενικά αυτονόητα, όχι όμως και πολιτικά τυχαία. Στα επιτελεία του γαλλικού δικομματισμού ήταν ορατό το ενδεχόμενο να λειτουργήσει το φονικό στο «Charlie Hebdo» ως ο καταλύτης που θα καταστήσει πολιτικά κυρίαρχη την Ακρα Δεξιά. Πόσω μάλλον όταν το Εθνικό Μέτωπο ήταν πρώτο στις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου και χτυπάει την πόρτα του δεύτερου γύρου στην Προεδρική του 2017. Οπως δεν είναι πολιτικά τυχαίο ότι η Μαρίν Λεπέν βγήκε να καταγγείλει τον αποκλεισμό της από τις πολιτικές συναντήσεις κορυφής στο Παρίσι.

Στην πραγματικότητα, πίσω από το πολιτικό προσκήνιο, όχι μόνο στη Γαλλία αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες, επικρατεί έρεβος. Η τρομοκρατία των ακραίων στοιχείων του Ισλάμ διεγείρει τις χειρότερες παρορμήσεις που ελλοχεύουν στο συλλογικό υποσυνείδητο της Γηραιάς Ηπείρου. Αποτελεί βούτυρο στο μαύρο ψωμί των πιο σκοτεινών πολιτικών δυνάμεων που πάνε να θεριέψουν με την Κρίση.

Οι δημοκρατίες του φόβου σύντομα παύουν να είναι δημοκρατίες ή αποκτούν γκρίζες ζώνες – όπως φάνηκε στις ΗΠΑ με το Γκουαντάναμο. Γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή. Το φονικό στο «Charlie Hebdo» μπορεί να λειτουργήσει διαβρωτικά εις το διηνεκές. Προϋποθέτει δημοκρατική εγρήγορση και αντιδράσεις δομημένες θεσμικά μέσα στα πλαίσια του κράτους δικαίου. Θέτει επίσης όλους προ των ευθυνών τους – μη εξαιρουμένων των ελλήνων πολιτικών – σε μια εποχή που πάει να πάρει το σκοτεινό χρώμα της μισαλλοδοξίας.