Αναζήτηση
«Είμαι πικραμένος» έλεγε ο ίδιος σε συνέντευξή του το 1981 και ενώ αποσυρόταν από την πολιτική. «Οχι τόσο από τους αντιπάλους μου, που έκαναν στο κάτω κάτω τη δουλειά τους, αλλά από τους ομόφρονές μου. Δεν άφησαν πεπονόφλουδα που τους πετούσε η ντόπια ή η ξένη αντίδραση που να μην την πατήσουν. Αν ήθελε κάποιος να γράψει για τις αστοχίες του αριστερού κινήματος στην Ελλάδα, δεν θα χρειαζόταν τόμους χειρογράφων με σοβαρές αναλύσεις. Θα του αρκούσαν μερικά χειρόγραφα για να γράψει ένα μικρό χιουμοριστικό βιβλίο με τίτλο «Ο δρόμος με τις πεπονόφλουδες»».
Κάπως στωική και μάλλον πατρικά αυστηρή ανακεφαλαίωση, που δεν στερούνταν όμως και μιας δόσης μελαγχολικού χιούμορ. Ισως γιατί ειδικά προς το τέλος της ζωής του έτσι περίπου αισθανόταν και ο τελευταίος ηγέτης της ΕΔΑ αλλά και συγγραφέας και δικηγόρος Ηλίας Ηλιού. Τα πολιτικά βιώματα που υπαγόρευσαν μια τέτοια αποτίμηση δεν είναι πολύ δύσκολο να τα απαριθμήσει κάποιος με γνώση του ιστορικού πλαισίου. Η βιογραφία όμως του ανδρός που υπογράφει ο επίσης νομικός, συγγραφέας, αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και του αντιδικτατορικού αγώνα και ιδρυτικό στέλεχος της ΕΔΑ Βασίλης Μπρακατσούλας δεν έχει σκοπό να τα μνημονεύσει για άλλη μια φορά, ούτε να τα υποβαθμίσει χάριν ενός «ψυχογραφήματος».
Αυτό που επιχειρεί ο βιογράφος στο «Ηλίας Ηλιού: Η ζωή και η δράση του» είναι όχι μόνο να εκπληρώσει ένα οφειλόμενο χρέος, όπως λέει στον πρόλογό του, με το να σκιαγραφήσει τον αλλοτινό συνοδοιπόρο του γιατί το αξίζει «ως υπόδειγμα πολιτικού, νομικού, πνευματικού ανθρώπου ήθους, εργατικότητας, ευθύνης, τόλμης, αγάπης για τον άνθρωπο και αγωνίας για τη μοίρα του», αλλά και να «τεκμηριώσει» τα παραπάνω μέσα από κείμενα του νεαρού ανδρός και φυσικά από λόγους του ή άρθρα του με φόντο ή και θέμα τον Εμφύλιο, τα Ιουλιανά, το Κυπριακό, τη δικτατορία, την πολιτική των συμμαχιών με όμορες δυνάμεις, τη στάση του στις κυβερνήσεις Παπάγου, Καραμανλή, Παπανδρέου, τις κινήσεις της Σοβιετικής Ενωσης.
Φιλοτεχνείται έτσι το πορτρέτο ενός ανθρώπου που, όπως επισημαίνει στο επίμετρό του και ο Ηλίας Νικολακόπουλος, κατόρθωσε να επιβάλει τον σεβασμό στις απόψεις της Αριστεράς είχε μια συνεχή και μαχητική παρουσία στον χώρο των δικαστηρίων, αλλά και ανέλυσε διεισδυτικά τις πολιτικές εξελίξεις. Οχι ότι δεν προκύπτουν και στοιχεία εκείνου του ελαφρώς ολισθηρού στα χέρια οποιουδήποτε άλλου «ψυχογραφήματος». Συνοψίζονται ίσως καλύτερα σε ένα «μότο» από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου: «Εγώ είμαι πιο κοντά στην ΕΔΑ παρά στον Παπανδρέου» είναι τα λόγια του Ανδρέα Εμπειρίκου από κείμενό του στο «Αρχειοτάξιο» των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, με τίτλο «Λίγες μέρες προ των εκλογών της 17ης Νοεμβρίου 1974». «Τους θεωρώ τίμιους, ίσως πιο σκληρούς, αλλά τίμιους… Εγώ απ’ όλους αυτούς που ακούτε, ιδεολογικά βρίσκω ότι ο πιο ωραίος και ο πιο καλός, όχι ο πιο ταλαντούχος, ούτε ίσως ο πιο ικανός, είναι ο Ηλιού, ο άγιος παράκλητος της Αριστεράς. Γιατί είναι τίμιος. Είναι ειλικρινής. Δεν είναι υπολογιστής».
