«Σε έναν μήνα τελειώνουμε με τον τάφο στην Αμφίπολη», ανέφερε την Παρασκευή – χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις – η προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και επικεφαλής της ανασκαφής στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης, Κατερίνα Περιστέρη.

Η ίδια, αναφερόμενη σε προηγούμενη δήλωση που της είχε αποδοθεί, ότι «μέχρι τα Χριστούγεννα θα έχουμε νέα», είπε πως δεν ισχύει καθώς «είπα μία κουβέντα όχι υπό μορφή δήλωσης».

Η επικεφαλής της ανασκαφής δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για το αν υπάρχουν νέα ευρήματα στον λεγόμενο τρίτο θάλαμο που διερευνούν τις τελευταίες μέρες οι αρχαιολόγοι και άλλοι επιστήμονες ούτε και αποσαφήνισε τι βρίσκεται πίσω από την μαρμάρινη πόρτα, πλάτους 96 εκατοστών που εντοπίστηκε στο βόρειο τοίχο του θαλάμου.

Αντιθέτως, η κα. Περιστέρη, που ερωτήθηκε σχετικά για όσα ανέφερε η καθηγήτρια Αρχαιολογίας, Όλγα Παλαγγιά, περί «βάφτισης του τάφου ως μακεδονικού για πολιτικούς λόγους», δήλωσε ότι «τη δουλειά μας κάνουμε, ούτε πολιτικά ούτε οικονομικά συμφέροντα εμπλέκονται. Αγωνιζόμαστε για την έρευνά μας».

Η κόντρα για την χρονολόγηση

Η κα. Παλαγγιά, είχε εκφράσει δημοσίως σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο είναι αξιόπιστη η χρονολόγηση του ταφικού μνημείου, που τοποθετείται στο τέλος του 4ου π.Χ. αι., και είχε διατυπώσει την άποψη ότι πρόκειται για ένα έργο που κατασκευάστηκε πολύ μεταγενέστερα, όταν η χώρα βρισκόταν υπό ρωμαϊκή κατοχή.

Η καθηγήτρια Αρχαιολογίας είχε επίσης δηλώσει, ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν χρήματα για την ανέγερση ενός τόσο ακριβού έργου – πολύ περισσότερο αφού όποιος πλούτος είχε μεταφερθεί προς την Ελλάδα από την εκστρατεία του Αλέξανδρου είχε εξανεμηθεί από τους επιγόνους – και πως αυτό φαίνεται να χρηματοδοτήθηκε από Ρωμαίους και να ανεγέρθηκε από Έλληνες.

Η κα. Περιστέρη πάντως, φέρεται να έχει δηλώσει ότι εκτιμώντας τα ανασκαφικά δεδομένα, το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα και την επιστημονική θέση της, έχει κοινοποιήσει στο παρελθόν κάνοντας δύο ανακοινώσεις, σε αντίστοιχα αρχαιολογικά συνέδρια.

Η κα. Περιστέρη πάντως έδωσε την Παρασκευή τέλος «στη διαμάχη» που είχε ξεσπάσει με την κα. Παλαγγιά, λέγοντας ότι δεν θα ασχοληθεί περαιτέρω και πως ό,τι ήταν να δηλώσει, το δήλωσε.

Εκ μέρους της ομάδας εργασίας, η αρχαιολόγος παρακάλεσε «να μένει το αρχαιολογικό έργο στο πεδίο μακράν πάσης παραφιλολογίας».

Για ποιον χτίστηκε ο τάφος;

Στο μεταξύ, όπως έγινε γνωστό την Παρασκευή από μέλη της αρχαιολογικής ομάδας που διενεργεί την ανασκαφή στην Αμφίπολη, oι διατυπωθείσες θεωρίες περί της ταυτότητος του νεκρού, ως σήμερα, ανάγονται σε 14. Οι ίδιοι οι ειδικοί πάντως δεν διατυπώνουν άποψη για την ταυτότητα του νεκρού, «που γίνεται τόσος λόγος» αλλά περιμένουν, όπως είπαν, «να μιλήσει το ίδιο το ταφικό συγκρότημα».

Οι εργασίες

Σε ό,τι αφορά την πρόοδο των εργασιών, έγινε γνωστό πως μέχρι και την Παρασκευή είχε απομακρυνθεί πλήρως η επίχωση από τον πρώτο χώρο. «Έτσι αποκαλύφθηκε στο σύνολό του το δάπεδο με τα μικρά τεμάχια μαρμάρου, το γνωστό “κόκκινο”», όπως επισημάνθηκε. Το αποκαλυφθέν δάπεδο σκεπάστηκε με φύλλα ενισχυμένης πολυστερίνης και κόντρα πλακέ, για την προστασία του από την διέλευση των συνεργείων.

Επιπλέον, ολοκληρώθηκε η τελική προσωρινή υποστύλωση και αντιστήριξη στον πρώτο θάλαμο πίσω από τις Σφίγγες.

* Προχώρησε το χωματουργικό έργο για απάλυνση των πρανών από τη δυτική πλευρά του μνημείου. Μειώθηκε η στάθμη της επίχωσης στο δεύτερο θάλαμο πίσω από τις Καρυάτιδες, ώστε να δημιουργηθεί κατάλληλο δάπεδο πρόσβασης για τον επόμενο χώρο.

* Ολοκληρώθηκε η υπολογιστική τεκμηρίωση των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης, που θα χρησιμοποιηθούν στο τρίτο χώρο, πίσω από την θύρα. Να σημειωθεί ότι τα μέτρα θα τροποποιούνται αναλόγως των δεδομένων της ανασκαφικής έρευνας, όπως ανέφεραν οι ειδικοί.

Η πόρτα στον τρίτο θάλαμο

Οι αρχαιολόγοι πλέον έχουν επικεντρώσει την προσοχή τους στο άνοιγμα, «δια της αφαίρεσης του χώματος», του τρίτου θυρώματος και στην υποστύλωση του τρίτου διαφραγματικου τοίχου με την τοποθέτηση των αντιστηρικτικών στοιχείων για την πρώτη φάση υποστήριξης και αντιστήριξης των κατακόρυφων τοίχων.

Η χρηματοδότηση της ανασκαφής

Σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Πολιτισμού, οι πηγές χρηματοδότησης των ανασκαφών στην Αμφίπολη τα τελευταία πέντε χρόνια, είναι οι ακόλουθες.

2010: Δόθηκαν 20.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών, από την Νομαρχία Σερρών.

2011: Δόθηκαν 80.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας

, από την Περιφέρεια.

2012: Δόθηκαν 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού και 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης.

2013: Δόθηκαν 90.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.

2014: Δόθηκαν 150.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.

2014: Δόθηκε ως δωρεά (παροχή εις είδος) από την Εθνική Τράπεζα (150.000), ενώ οι χορηγίες των Εταιρειών του Δημοσίου, ΔΕΣΦΑ (35.000) και Ελληνικά Πετρέλαια (25.000), δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί.