Οταν ο Μαρκ Μαζάουερ έγραφε τη «Σκοτεινή ήπειρο» ο πόλεμος στη Βοσνία βρισκόταν σε εξέλιξη. Τι κι αν στην πόρτα της Ευρώπης ετελείτο εθνοκάθαρση… Οι Ευρωπαίοι διακήρυτταν την αισιοδοξία τους για τον θρίαμβο της δημοκρατίας και του φιλελευθερισμού…

Μια τέτοια αισιοδοξία φαίνεται να μοιραζόταν και ο Νίκολα Γκρούεφσκι προτού καν σημειώσει την τρίτη στη σειρά εκλογική νίκη: όλα πηγαίνουν θαυμάσια στην ΠΓΔΜ… Και θα πήγαιναν ακόμη καλύτερα αν η Ελλάδα δεν μπλόκαρε την ευρωατλαντική προοπτική των «Μακεδόνων» εξαιτίας της εκκρεμότητας της ονομασίας. Ως γνήσιος Βαλκάνιος, εξάλλου, ο Γκρούεφσκι έχτισε την πολιτική του καριέρα πάνω στον μύθο της εθνικής αγνότητας.

Στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές – και όποτε η δημοτικότητά του καταποντιζόταν – κατηγορούσε την Ελλάδα ότι ευθύνεται για τα οικονομικά προβλήματα της χώρας του. Η Ελλάδα δεν είναι αθώα για το αδιέξοδο. Ομως, παρά τις κατά καιρούς αστοχίες της ελληνικής πλευράς – με κορυφαία τη δημόσια διακήρυξη περί «βέτο» στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι που οδήγησε στην καταδίκη της χώρας μας από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης το 2011 -, η αλήθεια είναι ότι ο Γκρούεφσκι τα καταφέρνει μια χαρά και μόνος του: η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για εκτεταμένη διαφθορά, ενώ στην τελευταία έκθεση Προόδου της Κομισιόν για την ΠΓΔΜ γίνεται σαφής αναφορά για την ανάγκη οικοδόμησης ανεξάρτητης δικαιοσύνης, για περισσότερη ελευθερία στα μέσα ενημέρωσης και για τον σεβασμό των δικαιωμάτων των εθνοτικών μειονοτήτων.

Προς αυτή την κατεύθυνση έχει αλλάξει και η ρητορική της Αθήνας. Και όχι τυχαία. Η ελληνική πλευρά πλέον υιοθετεί μια πιο έξυπνη γλώσσα που δεν εστιάζει στην ονομασία αλλά στα προαπαιτούμενα για την ένταξη της ΠΓΔΜ στους ευρωατλαντικούς θεσμούς. Η θέση της ελληνικής πλευράς συμπυκνώνεται στο ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτή στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ μια χώρα που δεν σέβεται τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεων καλής γειτονίας.

Πάντως, ούτε αυτή τη φορά οι Σκοπιανοί απέφυγαν να εμπλέξουν την Ελλάδα στην προεκλογική αντιπαράθεση. Πριν από λίγες ημέρες ο σκοπιανός υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι η Ελλάδα εφαρμόζει τον νόμο της ζούγκλας κατά της αδύναμης χώρας του. Από το γαϊτανάκι ανθελληνικού λόγου δεν έλειψε ούτε η αντιπολίτευση. Ο υποψήφιος πρόεδρος των Σοσιαλιστών Στέβο Πενταρόφσκι έκανε καθημερινές επιθέσεις κατά της ελληνικής ηγεσίας κατηγορώντας την για φασιστικές και ναζιστικές συμπεριφορές! Οι επίμαχες αναφορές σταμάτησαν την τελευταία εβδομάδα. Οχι, όμως, αυθόρμητα, καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά αναγκάστηκε να ζητήσει από τους Σκοπιανούς να μην εμπλέκουν το όνομα της Ελλάδας στην προεκλογική αντιπαράθεση.

Ανεξαρτήτως της μορφής που θα έχει η κυβέρνηση – την ελληνική πλευρά συμφέρει κυβέρνηση συνασπισμού με το αλβανικό DUI που δείχνει κατανόηση για τις ελληνικές θέσεις – κανένας στην Αθήνα, στις Βρυξέλλες ή στις ΗΠΑ δεν τρέφει αυταπάτες ότι ο Γκρούεφσκι θα αλλάξει ρότα στο ζήτημα της ονομασίας.

Το κακό για την Αθήνα είναι ότι αναμένεται να δεχθεί ισχυρή πίεση για ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ στη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Η ουκρανική κρίση έχει μετατρέψει σε υψηλή προτεραιότητα τη διεύρυνση της Συμμαχίας με υποψήφιες χώρες τη Γεωργία, το Μαυροβούνιο, την ΠΓΔΜ και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι αντίστοιχες πιέσεις ασκήθηκαν με αφορμή το προηγούμενο κύμα διεύρυνσης (2008), οι επόμενοι μήνες δεν προβλέπεται να είναι περίπατος για το Σκοπιανό…