Μέχρι να φτάσει στη σημερινή κατάσταση και να διακρίνει τα πρώτα ελπιδοφόρα σημάδια, η Ελλάδα πλήρωσε ακριβό τίμημα. Αντίθετα με τις προβλέψεις του πρώτου Μνημονίου που έβλεπαν τη χώρα να ξεπερνά το πρόβλημα σε δύο-τρία χρόνια και να επιστρέφει αεράτη στις αγορές το 2012, βυθίστηκε σε μια πρωτοφανή ύφεση.

Κατά τη διάρκεια της τετραετίας η χώρα έχασε σωρευτικά περίπου 40 δισ. ευρώ από το ΑΕΠ της και το ποσοστό των ανέργων τριπλασιάστηκε από το 9,5% στο 27,3% του ενεργού πληθυσμού.

Ολα τα μεγέθη της οικονομίας συμπαρασύρθηκαν από αυτό το τσουνάμι της ύφεσης. Τα μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος δεν απέδιδαν, με αποτέλεσμα να χρειάζονται συνεχώς νέα, τουτέστιν και άλλες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και άλλοι φόροι. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ συνολικά επεβλήθησαν φορολογικά μέτρα 24,7 δισ. ευρώ από τον Ιανουάριο του 2010 ώς σήμερα, τελικά τα φορολογικά έσοδα είναι σχεδόν 7 δισ. λιγότερα το 2013 σε σύγκριση με το 2010, καθώς η ύφεση εξανέμισε τα εισοδήματα και τη φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων.

Ταυτόχρονα, ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού βυθιζόταν στη φτώχεια, που υπολογιζόμενη σε σταθερά μεγέθη διπλασιάστηκε από το 16,2% το 2009 στο 32,3% το 2012.

Και πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς αφού παράλληλα με το φούντωμα της ανεργίας οι κατώτατες αποδοχές κόπηκαν εν μια νυκτί, στις 15/2/2012, από 727 ευρώ σε 586,18 ευρώ.

Αλλά και οι μέσες αποδοχές, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος, μειώθηκαν από το 2010 ώς το 2013 κατά 18,9%, ενώ φέτος υπολογίζεται να πέσουν άλλο 1,5%.

ΠΡΟΩΡΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ. Απογοητευμένοι από τη μείωση των αποδοχών τους και φοβούμενοι ότι όσο περιμένουν οι όροι της συνταξιοδότησής τους θα γίνονται χειρότεροι, πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι έσπευσαν να συνταξιοδοτηθούν, με αποτέλεσμα ο αριθμός τους να έχει φτάσει πλέον τις 448.000 έναντι των 403.000 το 2009 και τα ασφαλιστικά ταμεία να στενάζουν.

Το τσουνάμι συμπαρέσυρε και τις τράπεζες, όπου ο αριθμός των δανείων που βρίσκονται στο κόκκινο τετραπλασιάστηκε από το 9% στο 35%. Και βεβαίως οι τράπεζες υπέστησαν αφαίμαξη καταθέσεων, με περίπου 60 δισ. ευρώ να κάνουν φτερά. Οι καταθέσεις αυτές δεν έχουν επιστρέψει ακόμη και η έλλειψη ρευστότητας είναι ίσως ο μεγαλύτερος ανασταλτικός παράγοντας σήμερα για την επιστροφή της χώρας στην ανάπτυξη.