«Ορόσημο στην περιφερειακή συνεργασία» χαρακτήρισε η Παγκόσμια Τράπεζα τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν το Ισραήλ, η Παλαιστίνη και η Ιορδανία με στόχο την κατασκευή ενός κολοσσιαίου έργου το οποίο θα συμβάλει σημαντικά στον περιορισμό της συρρίκνωσης της Νεκράς Θάλασσας μέσω μεταφοράς υδάτων από την Ερυθρά Θάλασσα κατά μήκος ενός αγωγού 180 χιλιομέτρων.

Επειτα από την ολοκλήρωση των συνομιλιών στην έδρα της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον τη Δευτέρα, ο υπουργός Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ Σιλβάν Σαλόμ δήλωσε πως πρόκειται «για μια ιστορική συμφωνία εξαιρετικής διπλωματικής, οικονομικής, περιβαλλοντικής και στρατηγικής σημασίας» ενώ αξιωματούχοι της Ιορδανίας χαιρέτισαν το έργο ως «ζωτικής σημασίας» για την ενθάρρυνση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, καθώς και για την καταπολέμηση της ανεργίας. Οσον αφορά τον παλαιστινιακό λαό, η κατασκευή του έργου θα εξασφαλίσει σε εκατομμύρια ανθρώπους «το φυσικό και πολιτικό» δικαίωμά τους σε πόσιμο νερό, περίπου 30 εκατ. κυβικών μέτρων ετησίως.

Το έργο, με κόστος άνω των 400 εκατ. δολαρίων, προβλέπει τη μεταφορά υδάτων από την Ερυθρά στη Νεκρά Θάλασσα, μιας από τις πιο αλμυρές λίμνες στον κόσμο που βρίσκεται περισσότερα από 400 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το σχέδιο προβλέπει την άντληση 200 εκατ. κυβικών μέτρων νερού από την Ερυθρά Θάλασσα ετησίως. Η μισή ποσότητα θα αφαλατώνεται σε μονάδα αφαλάτωσης που θα κατασκευαστεί στην Ακαμπα στις ιορδανικές ακτές της Ερυθράς Θάλασσας και στη συνέχεια ως πόσιμο νερό θα διοχετεύεται στην Ιορδανία και στις γειτονικές περιοχές του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Το υπόλοιπο θα παροχετεύεται μέσω αγωγού 180 χιλιομέτρων βόρεια στη Νεκρά Θάλασσα, η στάθμη της οποίας τα τελευταία χρόνια μειώνεται κατά ένα μέτρο σε ετήσια βάση κυρίως εξαιτίας της μείωσης του υδάτινου όγκου απορροής του ποταμού Ιορδάνη αλλά και της ανθρώπινης δραστηριότητας. Στη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών η συνολική επιφάνεια της Νεκράς Θάλασσας έχει συρρικνωθεί κατά 30%.

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ. Η ιδέα της μεταφοράς υδάτων από τη μια θάλασσα στην άλλη –πρόκειται για ένα παλιό κατασκευαστικό πρότζεκτ γνωστό με την ονομασία «Κανάλι των δύο θαλασσών» –έχει δεχτεί έντονες επικρίσεις από αρκετές περιβαλλοντικές οργανώσεις οι οποίες θεωρούν πως η μεταφορά θα έχει καταστροφικές συνέπειες για το μοναδικό φυσικό οικοσύστημα της Νεκράς Θάλασσας εξαιτίας της εισροής μικροοργανισμών ανοικτής θαλάσσης από την Ερυθρά. Επιπροσθέτως, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι ο υδάτινος όγκος που θα καταλήγει στη Νεκρά Θάλασσα δεν επαρκεί, αφού για την αναζωογόνησή της απαιτούνται όχι 100 αλλά 800 εκατ. κυβικά μέτρα νερό ετησίως.

Διακρατικό ενδιαφέρον

Οι ανατολικές ακτές της Νεκράς Θάλασσας ελέγχονται στην Ιορδανία, ενώ οι δυτικές από τους Ισραηλινούς παρ’ όλο που τα 2/3 αυτών βρίσκονται στα παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Οχθης