Οταν οι Αμερικανοί έχαναν τα σπίτια τους

«Η χρονιά ήταν κακή για το Δικηγορικό Γραφείο Μάικλ Χόλερ και Συνεργάτες. Η κακή κατάσταση της οικονομίας είχε εξαφανίσει και τις περισσότερες ποινικές υποθέσεις. Οχι δηλαδή πως είχαν μειωθεί τα εγκλήματα. Στο Λος Αντζελες το έγκλημα δεν καταλαβαίνει από οικονομικές κρίσεις. Οι πελάτες που πλήρωναν, όμως, είχαν μειωθεί δραματικά. Λες και κανείς δεν είχε λεφτά να πληρώσει δικηγόρο. Κι έτσι, το γραφείο του δημόσιου συνήγορου, που προσφέρει δωρεάν νομικές υπηρεσίες, είχε τρελαθεί στη δουλειά και στην πελατεία, ενώ κάτι τύποι σαν και μένα λιμοκτονούσαν».

Αυτή τη φορά πρωταγωνιστής στο μπεστ σέλερ του Μάικλ Κόνελι με τίτλο «Ο Πέμπτος Μάρτυρας», που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά, είναι ο δικηγόρος Μίκι Χόλερ. Πρόκειται για ένα δικαστικό θρίλερ με καταιγιστική δράση στο οποίο ο έτερος των δύο ηρώων του Κόνελι, ο εμβληματικός αστυνομικός ερευνητής Χάρι (Ιερώνυμος) Μπος δεν εμφανίζεται παρά μόνο σε μία φράση με την οποία μαθαίνουμε ότι είναι ο ετεροθαλής αδελφός του Χόλερ.

Λόγω της κρίσης, ο «Δικηγόρος με τη Λίνκολν», που έχει εγκαταστήσει το δικηγορικό του γραφείο σε ένα πολυτελές θωρακισμένο αυτοκίνητο, αναγκάζεται να ασχοληθεί με την αντιμετώπιση των κατασχέσεων, «τον μόνο τομέα των νομικών υποθέσεων που γνώριζε ανάπτυξη». Πράγματι το 2011 που κυκλοφόρησε στην Αμερική ο «Πέμπτος Μάρτυρας», η «πανεθνική επιδημία των κατασχέσεων», όπως γράφει ο Κόνελι, είχε μεν αρχίσει να ξεθυμαίνει αλλά δεν υποχωρούσε.

Σας θυμίζει κάτι αυτό; Η κρίση που ξέσπασε τον Αύγουστο του 2007 ως αποτέλεσμα της καταστροφικής κερδοσκοπικής πολιτικής των τραπεζών, η οποία σηματοδότησε στην ουσία την απαρχή της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, προκάλεσε εκατομμύρια θύματα κυρίως ανάμεσα σε φτωχούς μαύρους και ισπανόφωνους που εξαπατήθηκαν από το αμερικανικό όνειρο να αποκτήσουν στέγη και πήραν ενυπόθηκα δάνεια χωρίς καν να έχουν τις προϋποθέσεις. Τα λεγόμενα Δάνεια Χαμηλής Εξασφάλισης (subprimes) που άρχισαν να δίνονται με ευκολία και χωρίς εγγύηση σε οικογένειες με ιδιαίτερα χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα, στη συνέχεια ομαδοποιήθηκαν και έγιναν ομόλογα –τα λεγόμενα τοξικά –τα οποία πουλήθηκαν κατόπιν στα χρηματιστήρια όλου του κόσμου.

Οταν τα επιτόκια αυξήθηκαν, μεγάλες ομάδες του πληθυσμού των ΗΠΑ αδυνατούσαν πλέον να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες και να πληρώσουν τις δόσεις των δανείων. Και όταν η φούσκα έσκασε, οι δανειστές τούς πάτησαν στον λαιμό και ακολούθησαν τόσο πολλές κατασχέσεις και πλειστηριασμοί που ολόκληρες πόλεις έμειναν στον δρόμο.

Ο Μίκι Χάλερ, λοιπόν, στρέφεται τώρα σε υποθέσεις κατασχέσεων και ενώ κοντεύει να πιστέψει ότι έχει αφήσει πίσω του τα ποινικά δικαστήρια, μια από τις καινούργιες πελάτισσές του συλλαμβάνεται για τον φόνο του τραπεζίτη που εκείνη κατηγορούσε ότι προσπαθεί να της πάρει το σπίτι.

Αρχικά η υπόθεση ενθουσίασε τον Χάλερ, πολύ γρήγορα όμως ο δικηγόρος θα ανακαλύψει ότι η Λίζα είναι «πελάτης-μπελάς» καθώς του τηλεφωνεί ασταμάτητα ουρλιάζοντας, δεν ακολουθεί τις οδηγίες του, διαδηλώνει κατά των παράνομων κατασχέσεων –έχει φτιάξει μάλιστα στο Ιντερνετ την οργάνωση Θύματα Κατασχέσεων Ενάντια στην Απληστία -, λατρεύει τη δημοσιότητα και εμφανίζεται συνεχώς στην τηλεόραση, ενώ τα έχει φτιάξει και με έναν παραγωγό ταινιών με ύποπτες διασυνδέσεις, στον οποίο πουλάει, επίσης, την ιστορία της.

Ο χαρακτήρας του Μίκι Χόλερ αποδεικνύεται για άλλη μια φορά ακαταμάχητος. Είναι κυνικός, ευφυής, διασκεδαστικός, πολυμήχανος. Και μπορεί η μισή υπόθεση του βιβλίου να εξελίσσεται μέσα στα δικαστήρια, πράγμα φαινομενικά κουραστικό, ο Κόνελι όμως ξέρει πού και πότε πρέπει να εστιάσει και αναπτύσσει με τρομερή μαεστρία την πλοκή. Με φοβερές και απρόβλεπτες ανατροπές που οδηγούν σε ένα εκπληκτικό φινάλε, κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη αποδεικνύοντας, όπως έγραψε η «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ», ότι είναι «ένας μεγάλος μετρ στην κλιμάκωση της αγωνίας, ενώ ταυτόχρονα φέρνει στον νου τη μελαγχολική ποίηση που εμπεριέχει η μάχη ενάντια στη σκοτεινή πλευρά».