Υπέρ της τμηματικής άρσης του παγώματος των πλειστηριασμών, όχι όμως και της μαζικής εφαρμογής του, τάσσονται οι τραπεζίτες. Ουσιαστικά, αυτό που ενδιαφέρει τα τραπεζικά στελέχη –όπως τουλάχιστον αναφέρουν ανεπίσημα –είναι να αρθεί το καθεστώς της απόλυτης προστασίας, το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις επιτρέπει την ασυδοσία από δανειολήπτες που μπορούν να πληρώσουν, αλλά δεν το κάνουν. Παράλληλα, οι τράπεζες θέλουν να ωθήσουν τους πελάτες τους που δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους ώστε να κάνουν κάποια ρύθμιση στα δάνειά τους και να πληρώνουν έστω και μια συμβολική δόση, προκειμένου αυτά να εμφανίζονται ως ενήμερα.

Στον αντίποδα, όπως είχε αναφέρει πρόσφατα από το βήμα της Βουλής ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών Χρήστος Γκόρτσος, σε καμία περίπτωση δεν είναι επιδίωξη των τραπεζών να γίνουν «συλλέκτες ακινήτων» βγάζοντας σε άκαρπους πλειστηριασμούς χιλιάδες διαμερίσματα. Καθώς μάλιστα η εμπορική αξία πολλών ακινήτων σήμερα είναι σαφώς χαμηλότερη από το υπόλοιπο του δανείου, ουσιαστικά οι τράπεζες θα βγουν χαμένες μέσω των πλειστηριασμών.

ΣΤΟ 50%. Ενδεικτικό είναι ότι υπάρχουν ακίνητα τα οποία έχουν χάσει ακόμη και το 50% της εμπορικής αξίας τους σε σχέση με το 2008. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι αν είχε πληρωθεί μόνο το 10% του δανείου η τράπεζα –αν τελικά το ακίνητο βγει στον πλειστηριασμό –θα πρέπει είτε να υπολογίζει ζημιά 40% σε σχέση με τα χρήματα που είχε δανείσει είτε να εγγράψει στον ισολογισμό της ένα ακίνητο σαφώς χαμηλότερης αξίας.

Στο παρελθόν οι τραπεζίτες είχαν ταχθεί κατά του πλήρους παγώματος των πλειστηριασμών, καθώς η πρακτική αυτή δημιουργούσε κουλτούρα κακοπληρωτών. Οχι μόνο από όσους είχαν πραγματικό πρόβλημα, αλλά και από δανειολήπτες που είχαν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν τα χρέη τους, αλλά καλύπτονταν λόγω της νομικής προστασίας.

Ειδοποιήσεις. Παράλληλα, όπως αναφέρουν οι τραπεζίτες, υπάρχει πολλαπλάσιος αριθμός δανειοληπτών που έχουν σταματήσει να πληρώνουν το δάνειό τους, παρότι θα μπορούσαν να ανταποκριθούν σε μια χαμηλότερη δόση. Σε αυτή την περίπτωση, οι τράπεζες έχουν αρχίσει ήδη να επικοινωνούν με τους πελάτες τους, ζητώντας τους να διαπραγματευθούν εκ νέου τα δεδομένα του δανείου ώστε να μην προχωρήσουν στον πλειστηριασμό. Στόχος των τραπεζών είναι να εξασφαλίσουν ότι ο δανειολήπτης θα πληρώνει ένα ποσό κάθε μήνα (έστω και σημαντικά μειωμένο σε σχέση με την αρχική δόση), ώστε η οφειλή να θεωρείται εκ νέου ενήμερη. Μάλιστα, όπως αναφέρουν, ήδη υπάρχει σχετική κινητικότητα από πελάτες που έχουν υποστεί μείωση εισοδήματος τα τελευταία χρόνια, έχουν όμως καταθέσεις ή άλλης μορφής περιουσία και φοβούνται ότι με τα νέα δεδομένα κινδυνεύουν να δουν το σπίτι τους να βγαίνει σε πλειστηριασμό.

Παράλληλα, τα στελέχη του χρηματοπιστωτικού κλάδου θεωρούν σημαντικό στοιχείο τον «πρότερο έντιμο βίο» του δανειολήπτη προκειμένου να τον βοηθήσουν να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. «Είναι εντελώς διαφορετική η περίπτωση κάποιου που πλήρωνε τις δόσεις του σταθερά για 10 χρόνια και τώρα δυσκολεύεται και κάποιου που πλήρωσε 3 ή 6 δόσεις και σταμάτησε, εκμεταλλευόμενος τη νομική προστασία. Στη δεύτερη περίπτωση, δεν μπορείς να πεις ότι αυτός ο άνθρωπος έχασε το σπίτι του, μια και ποτέ δεν πλήρωσε γι’ αυτό».

Επιπλέον, δεδομένου ότι πλέον το 98% της αγοράς των στεγαστικών δανείων βρίσκεται στα χέρια των τεσσάρων συστημικών τραπεζών (Εθνική, Πειραιώς, Alpha, Eurobank), στις οποίες βασικός ή αποκλειστικός μέτοχος είναι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, είναι πολύ πιο εύκολο να γίνει «ακτινογραφία» της πραγματικής περιουσιακής κατάστασης του εκάστοτε δανειολήπτη.