Αποκάλυψε πρόσφατα και για πρώτη φορά ότι η επιλόχειος κατάθλιψη έχει το… γονίδιό της. Και όχι μόνο. Ο Δημήτρης Γραμματόπουλος, καθηγητής Μοριακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Γουόργουικ, βρήκε και την εξέταση, η οποία θα αναγνωρίζει τη νόσο πολύ πριν εκδηλωθεί με κόστος πέντε ευρώ. Ο κ. Γραμματόπουλος μίλησε αποκλειστικά στα «ΝΕΑ» και απευθύνει πρόσκληση συνεργασίας σε έλληνες ειδικούς για τη συνέχιση της πολυεθνικής επιστημονικής έρευνας.

Μέχρι σήμερα οι ειδικοί γνώριζαν ελάχιστα για την επιλόχειο κατάθλιψη, μία από τις πιο έντονες μορφές της νόσου, που πλήττει γυναίκες μετά τον τοκετό. Κανείς δεν φανταζόταν, όμως, πως και αυτή η νόσος οφείλεται στα γονίδια.

«Αρχίσαμε την έρευνα και επιχειρήσαμε να αναλύσουμε μία από τις επικρατούσες θεωρίες για τις αιτίες που προκαλούν κατάθλιψη μετά την εγκυμοσύνη», λέει ο καθηγητής στα «ΝΕΑ». Η θεωρία που αναλύθηκε και απέφερε καρπούς υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ο ενδοκρινής άξονας της γυναίκας μεταβάλλει τη λειτουργία του, λόγω της αυξημένης παρουσίας ορμονών όπως είναι τα οιστρογόνα.

Μετά τον τοκετό και όταν ο οργανισμός επανέλθει στα «φυσιολογικά» του, στις περισσότερες γυναίκες ο άξονας αυτός επανέρχεται αυτομάτως στα προ της εγκυμοσύνης επίπεδα. Σε κάποιες άλλες, όμως, δεν επανέρχεται και έτσι εκδηλώνουν αυτή τη μορφή της κατάθλιψης. Οι γυναίκες που το παθαίνουν αυτό γίνονται υπερευαίσθητες σε οποιαδήποτε μορφή στρες, ακόμη και στην παρουσία του μωρού, στο κλάμα του, και αισθάνονται ότι δεν έχουν όση στήριξη θέλουν κ.λπ. Μάλιστα, η κατάσταση είναι τόσο έντονη, που κάποιες τις οδηγεί στην αυτοκτονία.

Και όλο αυτό οφείλεται στην ορμονική ισορροπία που έχει διαταραχθεί και όχι σε αμιγώς συναισθηματικούς λόγους.

Η παγκόσμια πρωτοτυπία της έρευνας στην οποία ήταν υπεύθυνος ο έλληνας ειδικός, είναι πως αποδείχθηκε ότι αναγνωρίζοντας τους συγκεκριμένους πολυμορφισμούς σε γονίδια του άξονα του στρες μπορούμε να κάνουμε συσχέτιση και να μάθουμε πότε είναι υπερευαίσθητος και άρα προκαλεί την κατάθλιψη.

«Πρώτη φορά δείξαμε ότι υπάρχει γενετική σχέση μεταξύ γονιδίων και της συγκεκριμένης μορφής κατάθλιψης. Οπότε, σε περίπτωση που οι επόμενες μελέτες ενισχύσουν την ίδια θεωρία, θα έχουμε στα χέρια μας την πρώτη εξέταση που θα προβλέπει ποιες γυναίκες βρίσκονται σε κίνδυνο να εκδηλώσουν κατάθλιψη μετά τον τοκετό», τονίζει ο κ. Γραμματόπουλος.

Συνεχίζεται η έρευνα. Το πρώτο επόμενο βήμα στην έρευνα είναι μια πολύ μεγάλη ανεξάρτητη πολυεθνική μελέτη, στην οποία θα συμμετέχουν τουλάχιστον 2.000 γυναίκες από διάφορες χώρες. «Το δεύτερο είναι να βρούμε γυναίκες πριν από την εγκυμοσύνη ή κατά την έναρξη και να βρούμε δείκτες στο αίμα που να δείχνουν την κατάθλιψη πριν εκδηλωθεί, τους οποίους θα συνδυάσουμε με τα γενετικά δεδομένα. Τα ευρήματα αυτά θα ενισχύσουν το αποτέλεσμα της προδιάθεσης», λέει ο καθηγητής. Το τρίτο βήμα είναι να εξετάσουν και άλλες φυλές, όπως αφρικανική και ασιατική. Και το τελευταίο, αφού επιτύχουν την έγκαιρη διάγνωση, είναι να βρουν τον καλύτερο τρόπο για την πρόληψη εκδήλωσης της κατάθλιψης. Οι πιο συχνές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι η άσκηση και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.