Αναζήτηση
Η τακτική άσκηση δεν βοηθάει μόνο στην απώλεια βάρους, αλλά επεμβαίνει και στα γονίδια αλλάζοντας τον τρόπο που αποθηκεύεται το λίπος στον οργανισμό.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι έξι μήνες τακτικής άσκησης, όπως το ποδήλατο ή η αεροβική, άλλαξαν τη δράση των γονιδίων που εμπλέκονται στην αποθήκευση του λίπους και στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας. Η άσκηση προσθέτει ή αφαιρεί ομάδες χημικών συστατικών από το DNA, οι οποίες έχουν την ιδιότητα να ενεργοποιούν ή να απενεργοποιούν γονίδια σε μία διαδικασία που ονομάζεται επιγενετική διαχείριση ή μεθυλίωση. Πρόκειται για έναν από τους τρεις κυριότερους μηχανισμούς που αλλάζουν την έκφραση των γονιδίων χωρίς αλλαγές στην αλληλουχία του DNA.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν περισσότερα από 7.000 γονίδια που επηρεάζονται με αυτόν τον τρόπο, μελετώντας υπέρβαρους εθελοντές. Βρήκαν επίσης ότι γονίδια-κλειδιά, που εμπλέκονται στη διαδικασία αποθήκευσης σακχάρου από την κυκλοφορία του αίματος στα κύτταρα του λιπώδους ιστού, μειώνουν τη δραστηριότητά τους ως αποτέλεσμα της άσκησης. «Η έρευνά μας καταδεικνύει τα οφέλη από την άσκηση, καθώς αλλάζουν τα γονίδια που επηρεάζουν την αποθήκευση λίπους έπειτα από έξι μήνες» εξηγεί η Σάρλοτ Λινγκ, ειδική στον διαβήτη, στο Πανεπιστήμιο Λουντ της Σουηδίας.
Η έρευνα. Στην έρευνα συμμετείχαν 31 υγιή αλλά ελαφρώς υπέρβαρα άτομα, τα οποία ασκούνταν για τρεις ώρες την εβδομάδα επί έξι μήνες. Κανείς τους δεν είχε κάνει γυμναστική πριν από τη συμμετοχή του στη μελέτη. Αρκετοί από τους εθελοντές έχαναν μία από τις τρεις ώρες άσκησης την εβδομάδα, παρ’ όλα αυτά εμφάνισαν τις ίδιες αλλαγές στα γονίδια.
Οι ερευνητές πήραν δείγμα ιστών από το λίπος των εθελοντών πριν και μετά την άσκηση και συνέκριναν τις επιγενετικές αλλαγές. Διαπίστωσαν διαφοροποιήσεις σε 17.975 σημεία 7.663 γονιδίων. Το ανθρώπινο γονιδίωμα περιέχει περίπου 20.000 γονίδια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, από τα αποτελέσματα φαίνεται η περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των γονιδίων σε ασθένειες όπως η παχυσαρκία. Αυτή η πρόσθετη πληροφορία, όπως αποκαλούν οι ειδικοί την επιγενετική αλλαγή, η οποία γίνεται μέρος του DNA, εξηγεί πώς το περιβάλλον αλληλεπιδρά με τα γονίδιά μας.
Τα γονίδια είναι αυτά που κληρονομούμε από τους γονείς μας, αλλά η δραστηριότητά τους μπορεί να αλλάξει και λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων. «Τα χιλιάδες σημεία που επηρεάζονται στα γονίδια από την άσκηση ενδέχεται να καθορίζουν και την αντίδραση του οργανισμού», τονίζει η Λινγκ.
Μελετώντας ακόμη περισσότερο εις βάθος τα αποτελέσματα της άσκησης, οι επιστήμονες εξέτασαν κατά πόσο κάποια γονίδια επηρεάζουν την αποθήκευση του λίπους και είδαν ότι η μεθυλίωση σε δύο γονίδια-κλειδιά μείωσε τα ελεύθερα λιπαρά οξέα. Είναι γνωστό ότι τα υψηλά επίπεδα ελεύθερων λιπαρών οξέων στο αίμα σχετίζονται με τον διαβήτη τύπου 2 και έτσι μπορεί να εξηγηθεί γιατί η άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου.
Τώρα οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα γονίδια τα οποία επηρεάζονται από την άσκηση μπορεί να γίνουν στόχος νέων φαρμάκων για τη θεραπεία της παχυσαρκίας.
«Η μεθυλίωση του DNA ως αποτέλεσμα της σωματικής δραστηριότητας μπορεί να είναι ένας από τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αποφεύγουμε την εκδήλωση της νόσου. Είναι η πρώτη φορά που το καταφέρνουμε αυτό σε λιπώδη κύτταρα», λέει η Τίνα Ρον, μία από τις ειδικούς που συμμετέχουν στην έρευνα.
