Με τον σύζυγό μου έχουμε πολλά προβλήματα επικοινωνίας και καθημερινής επιβίωσης λόγω οικονομικών δυσκολιών. Οι τσακωμοί είναι καθημερινοί και ο γιος μας συνήθως παρών. Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στην προσωπικότητά του;

Οι αλλοιώσεις στην επικοινωνία του ζευγαριού, οι ματαιώσεις των βαθύτερων συναισθηματικών αναγκών μέσα στη σχέση, τα χρόνια συγκεκαλυμμένα αρνητικά συναισθήματα, η έλλειψη υγιών ορίων, το αίσθημα ανικανοποίητου, οι οικονομικές πιέσεις και οι δυσκολίες στη σημερινή επιβίωση καθιστούν τη λειτουργία μιας σχέσης δύσκολη υπόθεση. Μπορεί οι καβγάδες να είναι διαδεδομένοι και αναμενόμενοι στα σύγχρονα ζευγάρια, αλλά όταν υπάρχει ένα μικρό παιδί, τότε ουδεμία δικαιολογία στέκει από μόνη της. Η λεκτική και ψυχολογική βία μεταξύ των γονιών έχει μεγάλο αντίκτυπο στον ψυχισμό του μικρού παιδιού: φόβος διάλυσης της οικογένειας, ανασφάλεια, υποβάθμιση της αυτονομίας, ενοχή, θλίψη, άγχος για την επόμενη ημέρα, αίσθημα διαφορετικότητας, κοινωνική απόσυρση, έλλειψη αυτοεκτίμησης, επιθετικότητα, διαταραχές στον ύπνο και το φαγητό κ.ο.κ. Θυμηθείτε πως ο γιος σας δεν είναι ενήλικος και ότι καταπατάτε το βασικό του δικαίωμα, αυτό της συναισθηματικής ασφάλειας. Οργανώστε μια σταθερή καθημερινότητα για το παιδί και να θυμίστε του πόσο πολύ το αγαπάτε. Προσπαθήστε να επιλύσετε τα επικοινωνιακά σας αδιέξοδα χρησιμοποιώντας τον υγιή και ισότιμο διάλογο και μην εμπλέκεστε σε περιττές συζητήσεις όταν το παιδί είναι παρόν. Η θεραπεία ζεύγους υπό την καθοδήγηση ψυχολόγου μπορεί να είναι χρήσιμη στην περίπτωσή σας.

Xώρια ή μαζί τα αδελφάκια;

Η κόρη μας είναι 3 ετών και ο γιος μας 6 και κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο από μωρά. Οταν πάμε να τα χωρίσουμε, κλαίνε και υποχωρούμε. Μέχρι ποια ηλικία μπορούν τα αδελφάκια να κοιμούνται μαζί;

Το κάθε παιδί μαθαίνει να κοιμάται σύμφωνα με αυτό που του περνάει ο γονιός του ως φυσιολογικό πλαίσιο ύπνου. Αυτό δεν είναι πάντα υγιές για το παιδί και για τον λόγο αυτόν βλέπουμε παιδιά του Δημοτικού να κοιμούνται με τους γονείς τους ή να έχουν εξάρτηση από το αδελφάκι τους για να αποκοιμηθούν. Εχοντας μάθει να κοιμούνται μαζί, αντιστέκονται στις όποιες προσπάθειες αλλαγής του γνώριμου πλαισίου. Εφόσον δεν υπάρχει πρόβλημα περιορισμού στον χώρο του σπιτιού, τα παιδιά πρέπει να κοιμούνται μόνα τους, ιδίως προτού μπουν στο Δημοτικό. Οι γονείς συχνά υπακούουν σε λάθος τακτικές ύπνου για να καλύψουν δικές τους ανεκπλήρωτες ανάγκες, π.χ. μέσα από το μοίρασμα του ύπνου καλύπτεται η ανάγκη του γονιού για συντροφιά, ο φόβος να είναι τα παιδιά μόνα τους, η ανάγκη για εξάρτηση κ.λπ. Ο συμβολικός και ο πραγματικός χώρος του παιδιού –και εδώ περιλαμβάνονται το δωμάτιό του, το κρεβάτι του και η καθημερινή τελετουργία του ύπνου του –είναι κάτι που δικαιούται το παιδί να κατέχει με αποκλειστικότητα. Αν ο συμβολικός αυτός χώρος απειλείται, τότε η εξάρτηση και η έλλειψη αυτονομίας καραδοκούν. Το παιδί που κοιμάται εύκολα και μόνο του είναι πιο ικανό να διαχωρίσει τον εαυτό του από τους γονείς του και από τα αδέλφια του χωρίς άγχος και σταδιακά να χτίσει την προσωπική του ταυτότητα.

Αμφιθυμία με τον ψυχοθεραπευτή

Είμαι εδώ και 3 μήνες σε ψυχοθεραπεία με ψυχολόγο και ενώ νόμιζα ότι καλύπτομαι, τελικά νιώθω θυμωμένος με εκείνον και ταυτόχρονα στάσιμος. Να διακόψω ή να συνεχίσω;

Οσο προχωράει η ψυχοθεραπεία, «ξεβολεύει» τον θεραπευόμενο, ο οποίος εισχωρεί στα βαθύτερα στρώματα του εαυτού του. Αυτά δεν είναι πάντα ρόδινα και γαλήνια, αντίθετα εμπεριέχουν συχνά συγκρούσεις, φόβους, αμφιθυμίες, κρυμμένα μυστικά. Εδώ ο ψυχοθεραπευτής εύκολα γίνεται στόχος θυμού, αμφισβήτησης ή αμφιθυμίας από τον θεραπευόμενο. Μήπως ο θεραπευτής σάς θυμίζει κάποιον από τους δύο γονείς σας ή σας θυμώνει γιατί σας έχει κινητοποιήσει να δείτε κάποιες κρυμμένες αλήθειες του εαυτού σας; Μήπως όλο αυτό είναι δύσκολο ψυχολογικά για εσάς και έχετε τάσεις φυγής; Η στασιμότητα που νιώθετε σημαίνει απλώς ότι είναι νωρίς για να δείτε ορατά θεραπευτικά αποτελέσματα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Δώστε χρόνο σε μια τόσο δύσκολη και κοπιώδη διαδικασία που είναι η ψυχοθεραπεία, εφόσον έχετε εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του θεραπευτή σας. Αν ωστόσο συνεχίζετε να μην καλύπτεστε επικοινωνιακά, δεν βλέπετε την αρχή μιας ουσιαστικής εσωτερικής εξέλιξης, δεν νιώθετε ανακούφιση ή «φως» στη διαδικασία, τότε δεν χάνετε κάτι με το να δοκιμάσετε κάποιον άλλον θεραπευτή. Αλλά προσοχή για το πού θα απευθυνθείτε. Προτιμήστε να έχετε συστάσεις και ο ψυχολόγος στον οποίο θα απευθυνθείτε να έχει ακαδημαϊκή και κλινική τεκμηρίωση και η ψυχοθεραπευτική του «ταυτότητα» να είναι αναγνωρισμένη από την αντίστοιχη ψυχοθεραπευτική εταιρεία (π.χ. Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία, Εταιρεία Ερευνας και Θεραπείας της Συμπεριφοράς κ.ο.κ).

Δρ Κλινικής Ψυχολογίας –ψυχοθεραπεύτρια

myrsi@hol.gr

twitter: @myrsi1