Η Αντζελίνα Ζολί υπήρξε ανέκαθεν ειλικρινής σε ό,τι αφορούσε την προσωπική της ζωή. Χθες, με ένα συγκινησιακά φορτισμένο άρθρο της στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», αποκάλυψε ένα πολύ προσωπικό της ζήτημα: πώς και γιατί πήρε την απόφαση να προχωρήσει σε διπλή μαστεκτομή. Στην περίπτωσή της – όπως εξηγεί και η ίδια – οι γιατροί προέβλεψαν πως έχει 87% πιθανότητες να εμφανίσει καρκίνο του μαστού και 50% καρκίνο των ωοθηκών.

Το κίνητρο της Ζολί για να δημοσιοποιήσει την απόφασή της ήταν να πει στις γυναίκες ότι έχουν επιλογές. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η διάσημη ηθοποιός έκανε τη σωστή επιλογή, αν και βεβαίως προσθέτουν ότι για κάθε γυναίκα αντιμέτωπη με αυτό τον κίνδυνο το τι τελικά θα πράξει είναι προσωπική της υπόθεση. Η ύπαρξη των μεταλλαγμένων γονιδίων διαπιστώνεται με ειδική εξέταση αίματος και συνιστάται ιδιαίτερα στις γυναίκες που έχουν βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό με κρούσματα γυναικολογικών καρκίνων στο στενό συγγενικό περιβάλλον.

Η μητέρα μου πολέμησε τον καρκίνο σχεδόν επί μία δεκαετία και πέθανε στα 56 της χρόνια. Αντεξε όσο μπορούσε για να δει το πρώτο από τα εγγόνια της και να το κρατήσει στα χέρια της. Τα υπόλοιπα παιδιά μου όμως δεν θα έχουν ποτέ την ευκαιρία να τη γνωρίσουν και να βιώσουν πόσο στοργική και ευγενική ήταν.

Συχνά μιλάμε για τη «μανούλα της μανούλας» και βρίσκομαι στη θέση να προσπαθώ να εξηγήσω την ασθένεια που την πήρε από κοντά μας. Με έχουν ρωτήσει εάν το ίδιο μπορεί να συμβεί και σ’ εμένα. Πάντα τους έλεγα να μην ανησυχούν. Η αλήθεια όμως είναι ότι φέρω και εγώ το «ελαττωματικό γονίδιο» BRCA1, το οποίο αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο να εμφανίσω καρκίνο του μαστού και καρκίνο των ωοθηκών.

Οι γιατροί μου εκτίμησαν ότι έχω 87% πιθανότητες να εμφανίσω καρκίνο του μαστού και 50% πιθανότητες να εμφανίσω καρκίνο των ωοθηκών, αν και ο κίνδυνος είναι διαφορετικός για κάθε γυναίκα.

Μόνο ένα ποσοστό του καρκίνου του μαστού είναι αποτέλεσμα κληρονομικών γονιδιακών μεταλλάξεων. Οι γυναίκες που παρουσιάζουν ελάττωμα στο γονίδιο BRCA1 έχουν κατά μέσο όρο 65% πιθανότητες να νοσήσουν.

Από τη στιγμή που έμαθα ότι έτσι ήταν τα πράγματα, αποφάσισα να δράσω και να ελαχιστοποιήσω όσο το δυνατόν περισσότερο τον κίνδυνο. Πήρα την απόφαση να κάνω προληπτική διπλή μαστεκτομή. Ξεκίνησα με τους μαστούς, καθώς ο κίνδυνος για καρκίνο του μαστού ήταν υψηλότερος από ό,τι για καρκίνο των ωοθηκών και η εγχείρηση πιο περίπλοκη.

Σε τρεις μήνες

Στις 27 Απριλίου ολοκλήρωσα το τρίμηνο των ιατρικών διαδικασιών που απαιτούνταν για τις μαστεκτομές. Στο διάστημα αυτό κράτησα το πρόβλημα μυστικό και συνέχισα τη δουλειά μου.

Γράφω γι’ αυτό όμως τώρα, επειδή ελπίζω άλλες γυναίκες να επωφεληθούν από την εμπειρία μου. Ο καρκίνος παραμένει μία λέξη που φοβίζει τους ανθρώπους, δημιουργώντας παράλληλα ένα βαθύ συναίσθημα αδυναμίας. Σήμερα ωστόσο μπορεί κανείς να εξακριβώσει με μια αιματολογική εξέταση εάν είναι επιρρεπής στον καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών, και κατόπιν να αναλάβει δράση.

Η περιπέτειά μου άρχισε στις 2 Φεβρουαρίου με μία επέμβαση που αποκλείει τη νόσο από τους αδένες του μαστού πίσω από τη θηλή και αυξάνει τη ροή του αίματος στην περιοχή. Είναι μία επίπονη επέμβαση που προκαλεί πολλές εκχυμώσεις, αυξάνει όμως την πιθανότητα να σωθεί η θηλή.

Δύο εβδομάδες αργότερα υποβλήθηκα στη βασική εγχείρηση, κατά την οποία αφαιρέθηκε ο ιστός του στήθους και τοποθετήθηκαν προσωρινά εμφυτεύματα. Η επέμβαση μπορεί να διαρκέσει οκτώ ώρες. Ξυπνάς με σωληνάκια και διαστολείς στους μαστούς σου. Μοιάζει με σκηνή βγαλμένη από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Μερικές ημέρες όμως μετά την εγχείρηση μπορείς να επιστρέψεις στη φυσιολογική σου ζωή.

Εννέα εβδομάδες αργότερα η τελική εγχείρηση ολοκληρώνεται με την αποκατάσταση του στήθους με εμφυτεύματα. Τα τελευταία χρόνια έχει συντελεστεί μεγάλη πρόοδος σε αυτή τη διαδικασία και τα αποτελέσματα είναι συχνά πολύ όμορφα.

Δύσκολη απόφαση

Ηθελα να τα γράψω αυτά για να πω στις άλλες γυναίκες ότι η απόφαση να κάνω μαστεκτομή δεν ήταν εύκολη. Χαίρομαι πολύ όμως που την πήρα. Οι πιθανότητες να παρουσιάσω καρκίνο του μαστού μειώθηκαν από 87% σε 5%. Μπορώ να πω στα παιδιά μου ότι δεν χρειάζεται να φοβούνται ότι θα με χάσουν από καρκίνο του μαστού.

Είναι καθησυχαστικό το ότι δεν βλέπουν τίποτα που να τα κάνει να αισθάνονται άβολα. Βλέπουν τις μικρές ουλές μου και τίποτε άλλο. Ολα τα υπόλοιπα είναι απλώς η «μανούλα», όπως ήταν πάντα. Και ξέρουν ότι τους αγαπώ και θα κάνω τα πάντα για να είμαι μαζί τους όσο περισσότερο μπορώ. Σε προσωπικό επίπεδο, δεν αισθάνομαι λιγότερο γυναίκα. Αισθάνομαι πιο ισχυρή που πήρα μια μεγάλη απόφαση, η οποία σε καμία περίπτωση δεν μειώνει τη θηλυκότητά μου.

Είμαι τυχερή που έχω έναν σύντροφο, τον Μπραντ Πιτ, ο οποίος είναι τόσο στοργικός και με υποστηρίζει. Κατά συνέπεια, όποιος έχει μία σύζυγο ή μία σύντροφο που περνά κάτι τέτοιο ας γνωρίζει ότι αποτελεί ένα πολύ σημαντικό μέρος αυτής της διαδικασίας. Ο Μπραντ ήταν στο Pink Lotus Breast Center, όπου νοσηλεύτηκα, σε όλη τη διάρκεια των εγχειρήσεων. Καταφέραμε να βρούμε στιγμές να γελάσουμε. Ξέραμε ότι αυτό έπρεπε να κάνουμε για την οικογένειά μας, και ότι θα μας έφερνε πιο κοντά. Ετσι κι έγινε.

Εχουμε επιλογές

Ελπίζω ότι αυτές οι γραμμές θα βοηθήσουν όποια γυναίκα τις διαβάσει να συνειδητοποιήσει ότι διαθέτει επιλογές. Θέλω να ενθαρρύνω κάθε γυναίκα, ειδικά εάν έχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών, να αναζητήσει τις πληροφορίες και τους ειδικούς γιατρούς που μπορούν να τη βοηθήσουν σε αυτή τη φάση της ζωής της και να προβεί στη συνέχεια στις δικές της επιλογές.

Γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλοί περίφημοι ολιστικοί γιατροί οι οποίοι ασχολούνται με εναλλακτικές λύσεις στις χειρουργικές επεμβάσεις. Η δική μου αγωγή θα αναρτηθεί εν ευθέτω χρόνω στην ιστοσελίδα του Pink Lotus Breast Center. Ευελπιστώ ότι θα είναι χρήσιμη σε άλλες γυναίκες.

Μόνο ο καρκίνος του μαστού σκοτώνει περίπου 458.000 γυναίκες κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, κυρίως σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα. Η διασφάλιση ότι περισσότερες γυναίκες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε γονιδιακές εξετάσεις και σε σωτήριες προληπτικές θεραπείες, ανεξάρτητα από το εισόδημα και το υπόβαθρό τους, όπου και αν ζουν, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Το κόστος της εξέτασης για το BRCA1 και το BRCA2, που στις ΗΠΑ ξεπερνά τα 3.000 δολάρια, παραμένει εμπόδιο για πολλές γυναίκες.

Επέλεξα να δημοσιοποιήσω την ιστορία μου επειδή υπάρχουν πολλές γυναίκες που δεν γνωρίζουν ότι ενδέχεται να ζουν υπό τη σκιά του καρκίνου. Αισιοδοξώ ότι και εκείνες θα είναι σε θέση να υποβληθούν σε γονιδιακές εξετάσεις και, εάν έχουν και αυτές υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο, θα ξέρουν ότι έχουν επιλογές.

Στη ζωή οι προκλήσεις είναι πολλές. Αυτές που δεν θα έπρεπε να μας φοβίζουν είναι εκείνες με τις οποίες μπορούμε να αναμετρηθούμε και να τις ελέγξουμε.