Αναζήτηση
Η Κασσιανή βρέθηκε, στα 20 χρόνια της, σύμφωνα με τρεις βυζαντινούς χρονικογράφους, ανάμεσα στις δώδεκα ωραιότερες κοπέλες του Παλατιού, προσκεκλημένη από την Ευφροσύνη, τη μητριά του αυτοκράτορα Θεόφιλου, ο οποίος βρισκόταν σε ηλικία γάμου. Με ένα χρυσό μήλο στο χέρι –το οποίο θα έδινε στη μέλλουσα σύζυγό του –ο νεαρός αυτοκράτορας στάθηκε μπροστά στην Κασσιανή, την οποία είχε επιλέξει, και της είπε: «Ως άρα διά γυναικός ερρύη τα φαύλα», δηλαδή «από μία γυναίκα ήρθαν στον κόσμο τα κακά». Η Κασσιανή φέρεται να του απάντησε: «Αλλά και διά γυναικός πηγάζει τα κρείττω», δηλαδή «και από μια γυναίκα ήρθαν στον κόσμο τα καλά».
Ο Θεόφιλος προσβλήθηκε και επέλεξε τελικά για σύζυγό του τη Θεοδώρα. Η Κασσιανή ίδρυσε μοναστήρι στα δυτικά της Κωνσταντινούπολης, που αργότερα πήρε το όνομά της, και αφιερώθηκε στη λατρεία του Χριστού και στην ποίηση.
Βάσει της παράδοσης, ο αυτοκράτορας Θεόφιλος επιθυμούσε, λίγο πριν πεθάνει, να δει την Κασσιανή για μία τελευταία, φορά. Την επισκέφθηκε λοιπόν στο μοναστήρι. Εκείνη κρύφτηκε σε μια ντουλάπα. Ομως πάνω στο τραπέζι είχε αφήσει το μισοτελειωμένο Τροπάριό της, που ο Θεόφιλος το διάβασε. Και κατά τον θρύλο πρόσθεσε τον στίχο «ων εν τω παραδείσω Εύα το δειλινόν, κρότον τοις ωσίν ηχηθείσα, τω φόβω εκρύβη» («σαν Εύα στον Παράδεισο, κατά το δειλινό τον άκουσε να περπατάει και από τον φόβο της κρύφτηκε»), με τον οποίο η Κασσιανή ολοκλήρωσε τον ύμνο.
Στην Κωνσταντινούπολη, μεγάλοι πρωτοψάλτες, όπως ο Κωνσταντίνος Πρίγγος και ο Θρασύβουλος Στανίτσας, αφού τελείωναν την Ακολουθία της Μεγάλης Τρίτης στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, καλούνταν και σε άλλες εκκλησίες –δύο και τρεις και τέσσερις στη σειρά! –για να ερμηνεύσουν μόνο το Τροπάριο.
«Η πιο γνωστή νεότερη εκδοχή του Τροπαρίου είναι εκείνη του Κωνσταντίνου Πρίγγου και είναι εκείνη που επιλέγουν οι περισσότεροι ψάλτες», υποστηρίζει από την πλευρά της η ψάλτρια Νεκταρία Καρατζή. Ομως πέρα από την εκδοχή του Πέτρου Πελοποννήσιου λαμπαδάριου του 18ου αιώνα, μας έχει παραδοθεί και μία εκδοχή του καθηγητή εκκλησιαστικής μουσικής και υμνωδού Ιωάννη Σακελλαρίδη.
