«Ο Τσάβες ζει». Εξι εβδομάδες μετά τον θάνατό του ο Κομαντάντε είναι πανταχού παρών. Η εικόνα του «ταξιδεύει» σε όλη την επικράτεια της Βενεζουέλας, πότε με αφίσες, πότε μέσα από γιγαντοοθόνες. Πλανόδιοι κάνουν χρυσές δουλειές με το νέο εμπόρευμα: τα διπλής όψεως μπρελόκ, τα οποία στη μία πλευρά εικονίζουν τον Ούγκο Τσάβες και στην άλλη τον Χριστό. Από τα μεγάφωνα ακούγονται τα τραγούδια που σημάδεψαν τις προεκλογικές του εκστρατείες και οι «τσαβίστας» τραγουδούν τον εθνικό ύμνο. Η παρουσία του Τσάβες ήταν πολύ έντονη σε αυτή την προεκλογική περίοδο∙ λες και ζει όντως, και μάλιστα διεκδικεί για μία ακόμη φορά την προεδρία στις αυριανές εκλογές. Κατά κάποιον τρόπο το κάνει: είναι σχεδόν βέβαιο ότι η αρρώστια και ο νωπός θάνατός του θα οδηγήσουν τους Βενεζουελανούς ιδιαίτερα φορτισμένους στις κάλπες.

Ηδη, σύμφωνα με μια τελευταία δημοσκόπηση, ο 50χρονος Νικολάς Μαδούρο, ο στενός συνεργάτης του Τσάβες που εκείνος όρισε διάδοχό του λίγο προτού πεθάνει, προηγείται 10 ποσοστιαίες μονάδες του αντιπάλου του Ενρίκε Καπρίλες (από 14 στην αρχή της προεκλογικής περιόδου). Στις εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου, ο 40χρονος Καπρίλες έδωσε μια δυνατή αλλά όχι νικηφόρα μάχη.

Ο Μαδούρο σίγουρα δεν είναι ο πρώτος πολιτικός υποψήφιος που κάνει σημαία της προεκλογικής του εκστρατείας το όνομα και το κύρος ενός αποθανόντος ηγέτη προκειμένου να κερδίσει ψήφους. Είναι όμως ο πρώτος που ισχυρίζεται ότι ο πολιτικός μέντοράς του τον επισκέφθηκε από… τον άλλο κόσμο. Αυτή ήταν ίσως και η πιο σουρεαλιστική στιγμή της προεκλογικής εκστρατείας: ο Μαδούρο ενημέρωσε τον λαό της Βενεζουέλας ότι, ενώ προσευχόταν σε ένα παρεκκλήσι, πήγε και τον «βρήκε» το πνεύμα του Τσάβες με τη μορφή πουλιού! Αυτό ήταν. Από εκείνη την ημέρα η προεκλογική περίοδος στη Βενεζουέλα, η οποία ολοκληρώθηκε την Πέμπτη, κύλησε με τον Μαδούρο να κοιτάζει στον ουρανό και να σιγοσφυρίζει…

Ενωμένα στον Συνασπισμό για τη Δημοκρατική Ενότητα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης με επικεφαλής τον Καπρίλες θέλουν να πιστεύουν ότι αυτή τη φορά, χωρίς τον Τσάβες, η νίκη δεν είναι άπιαστο όνειρο. Δεινός ρήτορας, ηγέτης και με ζηλευτά πετρελαϊκά αποθέματα στις αποσκευές του, ο Κομαντάντε παρέμεινε ακλόνητος στην πολιτική σκηνή της Βενεζουέλας επί 14 συναπτά έτη. Σε κάθε περίπτωση, αν και πολύ μπροστά στις δημοσκοπήσεις, ο εκλεκτός του, ή «πολιτικός γιος» του, ακόμη και «απόστολος», όπως αυτοαποκαλείται, ο Μαδούρο δεν φαίνεται να απολαμβάνει την ασυλία του Τσάβες. Δεν έχει ούτε το χάρισμα ούτε το χιούμορ του πολιτικού του μέντορα, σχολιάζουν πολιτικοί αναλυτές∙ και ας επιμένει ο Καπρίλες να τον αποκαλεί «κλώνο του Τσάβες».

Ο ίδιος ο Μαδούρο αρνείται να αποδεχθεί την ετικέτα. Παρ’ όλα αυτά δεν αποκλίνει ιδιαίτερα από την «ασφαλή» πεπατημένη του Τσάβες. Πρώην οδηγός λεωφορείου, με λαμπρή συνδικαλιστική καριέρα, ο 50χρονος Μαδούρο εκπροσωπεί τους φτωχούς, τάσσεται κατά του αμερικανικού ιμπεριαλισμού –λίγες ώρες πριν από την ανακοίνωση του θανάτου του Τσάβες είχε απελάσει δύο διπλωματικούς ακολούθους των ΗΠΑ –και καταριέται όποιον δεν τον ψηφίσει. Η αυριανή νίκη του είναι σχεδόν βέβαιη. Το αύριο είναι αβέβαιο, αφού τα μεγάλα προβλήματα εξακολουθούν να υπάρχουν: υψηλός πληθωρισμός, εγκληματικότητα, αλλεπάλληλα μπλακάουτ. Και περίπλοκο, όπως τονίζει στη «Μοντ» ο βενεζουελανός δημοσκόπος Οσκαρ Σέμελ: «Η ανοχή των πολιτών θα αρχίσει να πέφτει. Σταδιακά θα απαιτήσουν περισσότερα».