Αποφασισμένη να ασκήσει τα δικαιώματά της και να εγείρει θέμα αξιώσεων για το κατοχικό δάνειο και τις γερμανικές αποζημιώσεις, εφόσον υπάρχει νομική βάση, είναι η Αθήνα, η οποία χθες διά στόματος Δημήτρη Αβραμόπουλου έδωσε σκληρή απάντηση στις προκλητικές δηλώσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ο έλληνας ΥΠΕΞ προειδοποίησε ότι το ζήτημα δεν μπορεί να συμψηφίζεται με τις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας και διαμήνυσε ότι ο μόνος που μπορεί να αποφασίσει αν το θέμα είναι λήξαν ή όχι είναι η διεθνής Δικαιοσύνη (και όχι η Γερμανία).

Αφορμή για τη σκληρή απάντηση της Αθήνας είναι η δυσαρέσκεια που προκάλεσαν τα σχόλια του γερμανού υπουργού Οικονομικών. Ερωτηθείς για το θέμα των αποζημιώσεων ο κ. Σόιμπλε επιχείρησε να συνδέσει τη «μη ρεαλιστική», όπως τη χαρακτήρισε, υπόθεση με τις μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με το Μνημόνιο. «Το θέμα έχει ξακαθαριστεί εδώ και καιρό και δεν υπάρχει καμία ελπίδα στην αξίωση για αποζημιώσεις», είπε ο γερμανός αξιωματούχος σε συνέντευξή του σε γερμανική εφημερίδα, αφήνοντας μάλιστα αιχμές ότι ο κόσμος στην Ελλάδα «δεν πρέπει να οδηγείται σε εσφαλμένη κατεύθυνση». «Η Ελλάδα έχει επιτύχει πολλά μέχρι τώρα, αλλά έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει. Και από αυτόν τον δρόμο δεν πρέπει να αποπροσανατολίζεται», κατέληξε, επιχειρώντας να νουθετήσει την Αθήνα να μην παρεκτρέπεται και να ξεχάσει τις όποιες αξιώσεις.

Αλλο οι μεταρρυθμίσεις και άλλο το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων, δήλωσε από την πλευρά του ο κ. Αβραμόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει συμψηφισμός ανάμεσα στα δύο θέματα. Ταυτόχρονα, ο έλληνας ΥΠΕΞ απάντησε στην πάγια θέση του Βερολίνου ότι το θέμα είναι λήξαν, σημειώνοντας ότι δεν είναι αρμοδιότητα της Ελλάδας ή της Γερμανίας να το αποφασίσει, αλλά «υπόθεση που από τη φύση της άπτεται του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων».

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ. Διπλωματικές πηγές σημείωναν ότι είναι σημαντικό να σταλεί μήνυμα προς το Βερολίνο ότι δεν αποφασίζουν οι Γερμανοί αν υπάρχει θέμα ή όχι, καθώς και ότι εφόσον στοιχειοθετείται νομικά η όποια ελληνική αξίωση, η Ελλάδα δεν θα διστάσει να προχωρήσει στο επόμενο βήμα. Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι αυτός είναι ο λόγος που το πόρισμα του Γενικού Λογιστηρίου εστάλη στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Υπενθυμίζεται ότι προηγήθηκαν δύο κλειστές συσκέψεις υπό τον κ. Αβραμόπουλο στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου το βράδυ της Δευτέρας αποφασίστηκε το πόρισμα να πάρει τον δρόμο της νομικής τεκμηρίωσης.

Πάντως, αν και το περιεχόμενο του πορίσματος κρατείται επτασφράγιστο μυστικό, υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι στοιχειοθετείται νομική βάση για το θέμα του κατοχικού δανείου (το οποίο αποτιμάται με σημερινούς όρους στα 54 δισ. ευρώ). Τη σημασία της νομικής αξιολόγησης των αξιώσεων του ελληνικού Δημοσίου ανέδειξε χθες και ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Γρηγόρης Δελαβέκουρας, ο οποίος μίλησε για «πολιτική βούληση» να προχωρήσει το θέμα, αλλά ύστερα από την κατάλληλη νομική επεξεργασία.

Επιπλέον, αναφέρθηκε στην ιστορική και ηθική διάσταση του θέματος επαναλαμβάνοντας ότι «δεν μπορεί να γίνει συσχετισμός των αποζημιώσεων με τη σημερινή οικονομική συγκυρία».

Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή υπέγραψε το 1960 συμφωνία με τη γερμανική κυβέρνηση για αποζημιώσεις προς την Ελλάδα ύψους μόλις 115 εκατομμυρίων μάρκων για τα ναζιστικά εγκλήματα. Στη συμφωνία αυτήν πατάει μέχρι σήμερα η γερμανική πλευρά για να αρνείται οποιαδήποτε οφειλή, αφού σε ένα από τα άρθρα της αναφέρεται ότι ρυθμίζει «οριστικώς άπαντα τα ζητήματα» για «έλληνες υπηκόους». Η εν λόγω σύμβαση δεν περιλαμβάνει, πάντως, το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο.

Σύμφωνα με έρευνα του γερμανικού περιοδικού «Σπίγκελ», υπολογίζεται ότι η Γερμανία χρωστά στην Ελλάδα 108 δισ. ευρώ για την ανοικοδόμηση κατεστραμμένων υποδομών και 54 δισ. για το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο. Το συνολικό ποσό των 162 δισ. ευρώ αντιστοιχεί στο 80% του σημερινού ΑΕΠ και σε περίπτωση που θα καταβαλλόταν θα κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του δημοσίου χρέους της χώρας.

Μανώλης Γλέζος

«Μνημείο άγνοιας και αυταρχισμού»

«Ανιστόρητο» και «αγνώμονα» χαρακτήρισε ο Μανώλης Γλέζος τον κ. Σόιμπλε, κάνοντας λόγο για δήλωση που αποτελεί «μνημείο αυταρχισμού και άγνοιας της Ιστορίας του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου». «Το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων ήταν και είναι πάντα ανοιχτό για την Ελλάδα», ανέφερε σε χθεσινή της ανακοίνωση η Φώφη Γεννηματά, σημειώνοντας ότι «η Ελλάδα θα ξαναβρεί τον δρόμο της μέσα από τις μεταρρυθμίσεις» και ότι «δεν χρειάζεται υποδείξεις».