Σε κλίμα αβεβαιότητας και με όλα τα σενάρια να είναι πιθανά στήνονται οι κάλπες στην Ιταλία την Κυριακή και τη Δευτέρα για τις πρώτες εκλογές που πραγματοποιούνται στη χώρα μετά την αναμέτρηση του 2008. Νικητής τότε είχε αναδειχθεί ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Η μεγάλη επιστροφή του Καβαλιέρε, που σηματοδοτούσε η τρίτη του νίκη μέσα σε 14 χρόνια και εδραίωνε το φαινόμενο του μπερλουσκονισμού, συνοδεύτηκε από μια σειρά από σκάνδαλα και ένα στυλ διακυβέρνησης που καταβαράθρωσαν την αξιοπιστία της Ιταλίας και άνοιξαν την όρεξη των κερδοσκόπων.

Η τρίτη θητεία του Μπερλουσκόνι ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2011. Ο πρωθυπουργός των «μπούνγκα μπούνγκα» παρέδωσε την εξουσία προσωπικά ταπεινωμένος και πολιτικά νεκρός. Κατάφερε, όμως, να αναστηθεί μέσα στους δύο μήνες της προεκλογικής εκστρατείας. Θα μπορούσε να κάνει ακόμη ένα «καμ μπακ»;

Οι πιθανότητες δημοσκοπικά δεν είναι μεγάλες αλλά και τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί. Το κάζο της Κεντροαριστεράς στις εκλογές του 2006 είναι σχετικά νωπό. Οι δημοσκοπήσεις τότε έδιναν στον Ρομάνο Πρόντι μια άνετη νίκη. Αλλά οι κάλπες τον έβγαλαν πρώτο με μια διαφορά λίγων χιλιάδων ψήφων. Οι αναλυτές προέβλεψαν ότι ο βίος της κυβέρνησης εκείνου του Προφεσόρε θα ήταν σύντομος –και δεν διαψεύστηκαν. Σύντομος ήταν και ο πρωθυπουργικός βίος ενός άλλου Προφεσόρε, του Μάριο Μόντι, ο οποίος κλήθηκε να αναστήσει την πεθαμένη αξιοπιστία της χώρας του καταφέρνοντας να κερδίσει μια υπόθεση που φαινόταν χαμένη. Οπως διαπίστωσε όμως και ο ίδιος, ως υποψήφιος πρωθυπουργός πλέον, το εκλογικό σώμα έχει ασθενή μνήμη. Ο συνασπισμός του οποίου ηγείται βρίσκεται πολύ πίσω από την Κεντροδεξιά του Μπερλουσκόνι αλλά και το Κίνημα των 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο.

Ο κωμικός από τη Γένοβα είναι η άγνωστη παράμετρος αυτών των εκλογών. Το 25% των ψηφοφόρων δηλώνει ακόμη αναποφάσιστο. Δεν είναι καθόλου απίθανο να βγει ένα «τέρας» από τις κάλπες που θα παγώσει την υπόλοιπη Ευρώπη, θα ξυπνήσει το φάντασμα της ακυβερνησίας στην Ιταλία και θα ενισχύσει την προοπτική μιας νέας εκλογικής αναμέτρησης. Δεν είναι βέβαιο ότι η Ιταλία μπορεί να αντέξει νέες εκλογές, και ακόμη περισσότερο η Ευρώπη. Μια οικονομία που ασθενεί είναι αδύνατον να σηκώσει στις πλάτες της μια παρατεταμένη εκλογική περίοδο. Από την άποψη αυτή, το πρόσωπο-κλειδί των εκλογών δεν είναι ούτε ο Μπερλουσκόνι ούτε ο Γκρίλο ούτε ο Μόντι. Είναι ο Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, ακόμη ένας μη χαρισματικός ηγέτης της Κεντροαριστεράς, που καλείται να εμπνεύσει και να λειτουργήσει ως ήρεμη δύναμη σε μια κοινωνία στην οποία η οργή φουντώνει ημέρα με την ημέρα.

Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Η Κεντροαριστερά προηγείται στις δημοσκοπήσεις, η ενισχυμένη αναλογική τής δίνει το 55% των εδρών της Βουλής αλλά το αναλογικό σύστημα που ισχύει για τη Γερουσία θα την υποχρεώσει να αναζητήσει έναν σύμμαχο για να κυβερνήσει. Ποιος θα μπορούσε να είναι αυτός; Η αυθόρμητη απάντηση είναι ο Μάριο Μόντι. Αλλά αν το κόμμα του μείνει εκτός Κοινοβουλίου, θα πρέπει να λυθεί ένας μετεκλογικός γρίφος. Σε αυτές τις εκλογές τα μπλοκ είναι δύο. Από τη μία πλευρά είναι το φιλοευρωπαϊκό και μεταρρυθμιστικό μπλοκ των Μπερσάνι – Μόντι. Από την άλλη, το ευρωσκεπτικιστικό και λαϊκιστικό των Μπερλουσκόνι – Γκρίλο. Χωρίς τη «συνιστώσα Μόντι» και με δεδομένο ότι ο Γκρίλο δηλώνει πως σε κάθε περίπτωση θα μείνει στην αντιπολίτευση, αυτό που απομένει στον Μπερσάνι είναι να ζητήσει τη στήριξη του Μπερλουσκόνι. Με τι αντάλλαγμα; Πιθανότατα τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Για να ολοκληρώσει ο μπερλουσκονισμός τον κύκλο του στο ανώτατο αξίωμα της χώρας.

51 εκατ.

ο αριθμός των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων

126 %

του ΑΕΠ το χρέος της χώρας (2 τρισεκατομμύρια ευρώ)

11,1 %

η ανεργία. Στους νέους

(18-24 ετών) το ποσοστό εκτοξεύεται στο 34%

1 %

η αναμενόμενη μείωση

του ΑΕΠ το 2013, σύμφωνα

με χθεσινές προβλέψεις

της Κομισιόν

8,2

εκατομμύρια οι «νέοι φτωχοί»

33 %

η μείωση της αγοραστικής δύναμης των συνταξιούχων

την τελευταία δεκαετία