Πεινασμένα, βρώμικα, ξυπόλητα και ιδρωμένα. Ετσι πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους τα παιδιά του Σοχάν Σινχ. Αγρότης σε μια έρημη γη, ο Σινχ δεν μπορούσε να τους προσφέρει κάτι περισσότερο από μια καλύβα από λάσπη και φαγητό τόσο ώστε απλώς να επιβιώνουν. Αλλά τα πράγματα άλλαξαν. Τα πιάτα γέμισαν και στην καλύβα από λάσπη υπάρχουν τώρα κατσίκες. Ο Σινχ και τα παιδιά του μένουν πια σε ένα σπίτι από πέτρα. Διότι ο μικρός, σκληρός σπόρος που καλλιεργεί, ένας σπόρος που προοριζόταν άλλοτε κυρίως για τροφή γελαδιών, είναι σήμερα περιζήτητος σε ολόκληρο τον κόσμο. Αλλοτε πάμφτωχοι αγρότες, όπως ο Σινχ, έχουν μετατραπεί σε σημαντικό κρίκο της ενεργειακής παραγωγής στις ΗΠΑ – και όχι μόνο. Η εξήγηση ακούει στο όνομα «γκουάρ».

ΖΩΟΤΡΟΦΗ. Η επιστημονική του ονομασία είναι Cyamopsis tetragonoloba, Κυάμοψις η τετραγωνολόβος. Ο σπόρος είναι τόσο σκληρός, που μπορεί να σπάσει δόντια. Η Ινδία παράγει περίπου το 85% της παγκόσμιας παραγωγής. Επί αιώνες όμως οι αγρότες το χρησιμοποιούσαν μόνο για να θρέψουν τα ζώα τους, με το ζόρι και τις οικογένειές τους. Υπάρχουν και σπόροι με μεγαλύτερη θρεπτική αξία, λίγοι όμως από αυτούς φυτρώνουν στην έρημο Ρατζαστάνι, έναν τόπο πλούσιο σε πολιτισμό αλλά φτωχό σε βροχή. Μόνο που κάποια στιγμή, οι εταιρείες τροφίμων ανακάλυψαν ότι το γκουάρ απορροφά νερό σαν… πουσαρισμένο άμυλο καλαμποκιού∙ το κόμμι γκουάρ χρησιμοποιείται σήμερα ευρέως ως προσθετικό τροφίμων και πιο συγκεκριμένα ως φυσικός πηκτικός παράγοντας, σταθεροποιητής και γαλακτοματοποιητής. Πολύ πιο σημαντική, ωστόσο, για τους αγρότες ήταν η πρόσφατη ανακάλυψη ότι το κόμμι γκουάρ μπορεί να «σκληρύνει» το νερό – κάπως έτσι έγινε ένα απαραίτητο συστατικό για την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου με την τεχνική της υδρορωγμάτωσης ή υδραυλικής ρωγμάτωσης, πιο γνωστής ως fracking.

ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ. Εναν ολόκληρο κόσμο μακριά από την έρημο Ρατζαστάνι, τα κέρδη της Haliburton, αυτού του γίγαντα των πετρελαϊκών υπηρεσιών, μειώνονται διότι οι τιμές του γκουάρ, του σπόρου που καλλιεργεί ο Σινχ και οι υπόλοιποι αγρότες, αυξάνονται∙ μια σπάνια νίκη για τους μικρότερους των μικρών «παικτών» του παγκόσμιου εμπορίου. Η άνθηση του fracking στις ΗΠΑ έχει επιφέρει απότομη εκτίναξη της παραγωγής φυσικού αερίου, μείωση των εισαγωγών πετρελαίου και σταδιακή εγκατάλειψη των μονάδων παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα. Πρόκειται βέβαια για μια αμφιλεγόμενη τεχνική, η οποία μπορεί να έχει ήδη προκαλέσει περιβαλλοντική καταστροφή σε περιοχές των ΗΠΑ, στο κρατίδιο του Ρατζαστάν όμως, στη Βορειοδυτική Ινδία, σε ένα από τα φτωχότερα μέρη του κόσμου, δύσκολα βρίσκει κανείς κάποιον που να το θεωρεί κάτι άλλο πέρα από ευλογία. Τα τρακτέρ πωλούνται σαν… φρέσκα ψωμάκια, η αξία της γης ανεβαίνει και οι γάμοι έχουν αποκτήσει ακόμα πλουσιότερα χρώματα.

Στην αντιπροσωπεία τρακτέρ Μέισι Φέργκιουσον του Τζοντπούρ, όπου οι πωλήσεις έχουν διπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, ο Νατού Παρτζαπάτ περιεργάζεται τα μηχανήματα μαζί με τον πεθερό του: τα κέρδη που αποκόμισε ο τελευταίος από την καλλιέργεια γκουάρ του επέτρεψαν να προσφέρει στον Παρτζαπάτ 12 γραμμάρια χρυσού και μισό κιλό ασήμι ως προίκα για την κόρη του. «Τώρα λοιπόν του αγοράζω εγώ ένα τρακτέρ», λέει ο Παρτζαπάτ, ενώ ο πεθερός του δίπλα κουνάει το κεφάλι με επιδοκιμασία.