Αναζήτηση
Από τη χρεοκοπία στην εκποίηση
Της Δάφνης Κοντοδήµα
Εργα τέχνης και ταµπέλες ξηλώθηκαν από τους τοίχους των γραφείων της άλλοτε τραπεζικής υπερδύναµης Lehman Βrothers. Από το 2008 µετά τη χρεοκοπία της, περίµεναν την κατάλληλη στιγµή για να συµβάλουν στην αποπληρωµή του χρέους ύψους 445 δισ. ευρώ προς τους πιστωτές της αµερικανικής τράπεζας. Φαίνεται όµως πως υπάρχει ακόµη πολύς δρόµος καθώς συγκεντρώθηκαν 9 εκατ. ευρώ σε δηµοπρασία του οίκου Sothebys στη Νέα Υόρκη.
Περίπου 400 έργα των εταιρικών συλλογών της Lehman Βrothers και της Νeuberger Βerman βγήκαν ήδη στο σφυρί, ενώ κάποια ακόµη ανάµεσά τους µια πινακίδα της τράπεζας από τα γραφεία στο Λονδίνο και έργα των Λούσιαν Φρόιντ και Γκάρι Χιουµ θα δηµοπρατηθούν αύριο στο Λονδίνο από τον οίκο Christies. Τον Οκτώβριο θα πωληθεί µια φωτογραφία της Γουόλ Στριτ από τον Αντρέας Γκούρσκι, που ενδέχεται να φτάσει τα 180.000 ευρώ.
Στη δηµοπρασία σηµειώθηκαν 17 νέα ρεκόρ για καλλιτέχνες. «Η µεγάλη ζήτηση για αφηρηµένα, µινιµαλιστικά και Ρop Αrt έργα, καθώς και για φωτογραφίες, αντικατοπτρίζει τη δύναµη της συλλογής και το γεγονός ότι η αγορά παραµένει υγιής» υποστήριξε η Γκαµπριέλα Παλµιέρι του οίκου Sothebys.
Ηταν απόφαση της Lehman Βrothers, σε συνεργασία µε την εταιρεία Νeuberger Βerman, να επενδύει στην τέχνη. «Η εν λόγω συλλογή δηµιουργήθηκε µε µεγάλη διορατικότητα» λέει ο επικεφαλής του τµήµατος Σύγχρονης Τέχνης στον Οίκο Sothebys Τοµπάιας Μάγιερ. «Εκείνοι που την έχτισαν ήταν πολύ καλά ενηµερωµένοι». Ο Ρόι Νοϊµπέργκερ υπήρξε σηµαντικός συλλέκτης και ιδρυτής του οµώνυµου Μουσείου Τέχνης του Κρατικού Πανεπιστηµίου της Νέας Υόρκης. Γιατί, όµως, τόσο µεγάλο ενδιαφέρον για µια ταµπέλα, ένα έργο τέχνης ή ένα κουτί µε πούρα από τα γραφεία των διευθυντών της τράπεζας που κατέρρευσε τον Σεπτέµβριο του 2008, παρασύροντας το παγκόσµιο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα; «Αν και το όνοµα της Lehman σίγουρα προκάλεσε το ενδιαφέρον, όσοι πλειοδότησαν συµµετείχαν επειδή ήξεραν ότι πρόκειται για σπουδαία τέχνη» σχολιάζει ο Τοµπάιας Μάγιερ. Απούλητος Χιρστ
Η διεθνής κοινότητα πλειοδοτών, ιδρύµατα, καθώς και αγοραστές µέσω Ιντερνετ έβαλαν βαθιά το χέρι στην τσέπη, επενδύοντας στο 83% των αντικειµένων που βγήκαν στο σφυρί στη Νέα Υόρκη. Την υψηλότερη τιµή-ρεκόρ της δη 
ευρώ. Το έργο «Βetty», µία λιθογραφία του Γκέραρντ Ρίχτερ που χρονολογείται στο 1991, έκανε ρεκόρ µε 340.000 ευρώ τρεις φορές υψηλότερη τιµή από την αρχική εκτίµηση. Το περίφηµο έργο – βιτρίνα του Ντάµιεν Χιρστ «We ve got style» απέτυχε να βρει αγοραστή, απογοητεύοντας τους υπευθύνους του Sothebys που το θεωρούσαν φαβορί, µε εκτίµηση στα 600.000-900.000 ευρώ.
Και τι δεν έχει δει το πορτρέτο του Ρέµπραντ
Δεν έχει µετακινηθεί δε (το πορτρέτο) παρά ελάχιστες φορές και ελάχιστα. Οταν µέρος του µεγάρου των Σιξ κατεδαφίστηκε για να πλατύνει ο δρόµος, µετακινήθηκε ώς την άλλη γωνιά του δρόµου, κοντά στο σηµείο που κρεµόταν, µπροστά σε ένα µεγάλο παράθυρο που βλέπει στον ποταµό Αµστελ. Ητοι, µετακινήθηκε για να εκτεθεί ώς τις 29 Νοεµβρίου και να «αφηγείται» την ιστορία του στο περίφηµο Βασιλικό Μουσείο του Αµστερνταµ, όσο το µέγαρο της οικογένειάς του που διαθέτει 58 δωµάτια! ανακαινίζεται εκ βάθρων. Και αυτό σε µια περίοδο που, αντίθετα µε τα 350 χρόνια που «έζησε» ήδη το πορτρέτο, η οικογένεια δεν έχει αποκτήσει αρσενικό διάδοχο που να διαιωνίσει το όνοµα των Σιξ ο τελευταίος γόνος, ο Γιαν Σιξ ΙΑ, 32 ετών σήµερα, παραµένει άκληρος.
«Προτιµούµε να κρατούµε τα πορτρέτα της οικογένειας στην αρχική τους θέση γιατί γι αυτή προορίζονταν» πιστεύει ο Γιαν Σιξ Ι, ο επονοµαζόµενος και «Δέκα», σηµερινός διαχειριστής της περιουσίας των Σιξ. «Εκεί είναι και καλύτερα, καθότι τα περισσότερα µουσεία σήµερα µοιάζουν µε νοσοκοµεία που έχουν κρεµάσει πίνακες στους τοίχους τους», πιστεύει.
Ο πίνακας είναι ορατός και από τους περαστικούς έξω από το Rijksmuseum (το Βασιλικό Μουσείο) µέσα από το ύψους 4 µ. παράθυρο…
