Αποτραβηγμένος σ΄ ένα χωριό, «κάπου στον Νότο της Σουηδίας», ο Αμπντουλκαντίρ Αϊγκάν ζει υπό την προστασία των σουηδικών μυστικών υπηρεσιών. Υπάρχει λόγος: με κάθε αποκάλυψή του, ο πρόσφυγας αυτός κάνει την Τουρκία να τρέμει.


Πρώην μέλος της κουρδικής εξέγερσης του ΡΚΚ, «μεταστράφηκε» από τον τουρκικό στρατό στη δεκαετία του 1990. Συνεργάστηκε τότε με την Jitem, μια μυστική οργάνωση της Χωροφυλακής στην οποία είχε ανατεθεί ο αντιτρομοκρατικός αγώνας. Επί δέκα χρόνια, συμμετείχε σε εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη Νοτιοανατολική Τουρκία, κατά την κορύφωση του «βρώμικου πολέμου» που διεξήγαγε ο στρατός εναντίον των Κούρδων ανταρτών και του πληθυσμού που κατηγορούνταν ότι τους υποστηρίζει. Ο Αμπντουλκαντίρ Αϊγκάν έφυγε από την Τουρκία το 2003. Και σήμερα μιλάει.

«Προσελήφθην τον Σεπτέμβριο 1991 ως δημόσιος υπάλληλος στον κλάδο της αντιτρομοκρατίας με αριθμό μητρώου J27299», μας αφηγείται στο σπίτι του στη Σουηδία. Μιλάει με λεπτομέρειες για τα βασανιστήρια και τις συνοπτικές εκτελέσεις υπόπτων ως υποστηρικτών της κουρδικής υπόθεσης, των οποίων υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας. Εκατοντάδες ανεξιχνίαστοι φόνοι και απαγωγές διαπράχθηκαν από το 1987 έως το 2001 στη Νοτιοανατολική Τουρκία.

«Υπάρχουν σχεδόν 1.500 γνωστοί φάκελοι εξαφανισμένων», λέει ένας δικηγόρος του Ντιγιάρμπακιρ, ο Σεζγκίν Τανρικουλού. «Πέντε χιλιάδες, αν συνυπολογίσει κανείς τους ανεξιχνίαστους φόνους».

Οι εξαφανισμένοι

Στην Τουρκία, οι αποκαλύψεις του Αμπντουλκαντίρ Αϊγκάν έχουν αναζωπυρώσει την έρευνα για τις εξαφανίσεις αυτές και δίνουν ελπίδα στις οικογένειες των θυμάτων. Το πτώμα του Μουράτ Ασλάν, ενός 25χρονου που εξαφανίστηκε το 1994, βρέθηκε έτσι δέκα χρόνια μετά, καμένο και θαμμένο στην άκρη ενός δρόμου. «Τον απαγάγαμε μέσα από ένα καφενείο έπειτα από καταγγελία και τον μεταφέραμε στο κτίριο της Jitem», θυμάται ο Αϊγκάν. «Ένας δεκανέας ειδικός στα βασανιστήρια τον κρέμασε από το ταβάνι από τα χέρια, με βάρη στα πόδια. Τον χτυπούσε. Έμεινε τρεις ή τέσσερις ημέρες χωρίς τροφή. Εγώ εκτιμούσα τις πληροφορίες του». Σύμφωνα με τον Αμπντουλκαντίρ Αϊγκάν, ο Μουράτ Ασλάν εστάλη τελικά στη Σιλώπη και μετά μεταφέρθηκε στις όχθες του Τίγρη. «Του έδεσαν τα μάτια και του πέρασαν χειροπέδες. Ο υπαξιωματικός Γιουκσέλ Ουγκούρ πυροβόλησε και ο Τσιντί Σαλουτσί τον περιέλουσε με βενζίνη και έβαλε φωτιά. Χάρη στη μαρτυρία μου, η οικογένειά του κατάφερε να βρει το πτώμα του και το αναγνώρισε με τεστ DΝΑ».

Δεν αποκαλύπτει όλα τα μυστικά του


Ο ΜΕΤΑΜΕΛΗΘΕΙΣΑμπντουλκαντίρ Αϊγκάν περιγράφει τα «πηγάδια του θανάτου», όπως τα βάπτισε ο τουρκικός Τύπος: δεξαμενές της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Βotas, στα οποία απορρίφθηκαν το 1994 επτά πτώματα αφού προηγουμένως διαλύθηκαν σε οξύ ή κάηκαν. Διευκρινίζει επίσης ότι τρεις συνδικαλιστές, που συνελήφθησαν την ίδια χρονιά και παραδόθηκαν από τον εισαγγελέα στον αρχηγό της Jitem στο Ντιγιάρμπακιρ, τον συνταγματάρχη Αμπντουλκερίμ Κίρτσα, εκτελέστηκαν από τον τελευταίο με μια σφαίρα στο κεφάλι κοντά στο Σιλβάν.

«Έπειτα από έλεγχο, θεωρούμε ότι όσα διηγείται ο Αϊγκάν είναι ακριβή», εξηγεί ο Νουσιρεβάν Ελτσί, ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου της Σιλώπης, ο οποίος άνοιξε και πάλι το θέμα.

Το πρώην μέλος της Jitem απέχει ακόμη πολύ από το να αποκαλύψει όλα τα μυστικά του. Λέει πως φοβάται για τη ζωή του στη Σουηδία, όπου έχει δεχθεί απειλές: η Τουρκία ζητεί την έκδοσή του για να τον δικάσει για τον φόνο, το 1992, του Κούρδου συγγραφέα Μουσά Αντέρ. «Είμαι έτοιμος να δικαστώ οπουδήποτε και οποτεδήποτε, αλλά όχι στην Τουρκία», λέει ο Αϊγκάν. «Αυτό το αίτημα έκδοσης έγινε για να με κάνει να σωπάσω».