Αναζήτηση
Ένα ακόμα βήμα προς τη διαλεύκανση του μυστηρίου της ημικρανίας έκαναν οι επιστήμονες: διαπίστωσαν πως μια ξαφνική άνοδος της θερμοκρασίας ή πτώση της βαρομετρικής πίεσης μπορεί να πυροδοτήσουν μια έντονη κρίση. Το γιατί, όμως, εξακολουθεί να παραμένει ανεξιχνίαστο.
Oι Αμερικανοί επιστήμονες μελέτησαν το πρόβλημα σε περισσότερους από 7.000 ασθενείς- το 75% γυναίκες- που εκδήλωσαν κεφαλαλγία τόσο έντονη ώστε να αναζητήσουν μεταξύ 2000 και 2007 ανακούφιση στα επείγοντα του Ιατρικού Κέντρου Βeth Ιsrael Deaconess στη Βοστώνη. Πιο συγκεκριμένα, συνέκριναν τις περιβαλλοντικές συνθήκες της συγκεκριμένης ημέρας- θερμοκρασία, ατμοσφαιρική πίεση και ατμοσφαιρική ρύπανση- με τις συνθήκες των προηγούμενων και των επόμενων ημερών. Και κατέληξαν σε ένα συμπέρασμα το οποίο πολλοί πάσχοντες από ημικρανίες γνώριζαν ήδη εμπειρικά: πως ο καιρός επηρεάζει. Για τους ασθενείς της έρευνας, ο κύριος εκλυτικός παράγοντας ήταν ξαφνική άνοδος της θερμοκρασίας στη διάρκεια του προηγούμενου 24ώρου.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «Νeurology», για κάθε αύξηση 5 βαθμών Κελσίου ο κίνδυνος εκδήλωσης έντονης κεφαλαλγίας αυξάνεται κατά 7,5%. Ορισμένο ρόλο, αλλά λιγότερο σημαντικό, παίζει και η μείωση της βαρομετρικής πίεσης 48 έως 72 ώρες νωρίτερα. «Τα ευρήματα αυτά μας λένε πως το περιβάλλον γύρω μας πράγματι επηρεάζει την υγεία μας και, σε ό,τι αφορά τις κεφαλαλγίες, μπορεί να έχει επιπτώσεις σε πάρα πολλούς ανθρώπους», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Κένεθ Μιουκάμαλ. Περιέργως, πάντως, οι επιστήμονες δεν διαπίστωσαν κάποια σχέση ανάμεσα στην ατμοσφαιρική ρύπανση και την εκδήλωση ημικρανίας.
Η πρόγνωση του καιρού
Τι σχέση μπορεί να έχει η άνοδος της θερμοκρασίας με την κεφαλαλγία; Και τι μπορεί να κάνει κανείς για να προστατευτεί; Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα παραμένει λίγο πολύ μυστήριο. Άλλωστε, παρ΄ ότι ο πονοκέφαλος είναι η πιο κοινή νευραγγειακή διαταραχή της σύγχρονης, αναπτυγμένης κοινωνίας, οι γιατροί εξακολουθούν να μη γνωρίζουν πολλά για τα αίτιά του. Ενδεχομένως να μη φταίει η ίδια η άνοδος της θερμοκρασίας, αλλά πράγματα που συμβαίνουν τις πιο ζεστές ημέρες- η έντονη εφίδρωση ύστερα από σωματική δραστηριότητα, για παράδειγμα. Όσοι είναι επιρρεπείς σε πονοκεφάλους και ημικρανίες, επισημαίνουν οι επιστήμονες, μπορούν να παρακολουθούν την πρόγνωση του καιρού και να παίρνουν προληπτικά κάποιο παυσίπονο- πάντα όμως με σύνεση. Όπως λέει ο δρ Μπρένταν Ντέιβις, από το βρετανικό Ίδρυμα για τις Ημικρανίες, «δεν θέλουμε να καταπίνει ο κόσμος συνεχώς παυσίπονα, διότι αυτό ενέχει άλλους κινδύνους».
Έξι ερωτήσεις και απαντήσεις για τις ημικρανίες
Όχι, η ημικρανία είναι μια μορφή του πονοκεφάλου. Υπάρχει επίσης ο πονοκέφαλος τύπου τάσεως- η πιο συχνή και ηπιότερη μορφή πονοκεφάλου- καθώς και ο σπανιότερος αθροιστικός πονοκέφαλος. ΠΩΣ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ;
Είναι χαρακτηριστική: υπάρχει πόνος μεγάλης έντασης που μπορεί να είναι ρυθμικός- σαν να χτυπάει ένα σφυρί μέσα στο κεφάλι…- και δυσανεξία σε ήχους, οσμές, φώτα, αλλά και τάση προς έμετο.
ΟΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΕΞΙΣΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΦΥΛΑ;
Όχι, εμφανίζονται τρεις φορές συχνότερα στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες, και αυτό για λόγους ορμονικούς. Στο σύνολο του πληθυσμού, περίπου μία στις επτά γυναίκες πάσχει από ημικρανία· στις ηλικιακές ομάδες 20-45 ετών, μία στις τέσσερις ή πέντε γυναίκες πάσχει από ημικρανία.
ΕΙΝΑΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΕΣ ΟΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ;
Οι περισσότεροι ειδικοί πι στεύουν πως υπάρχει κληρονομική προδιάθεση. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει εντοπιστεί γονίδιο το οποίο να ευθύνεται.
ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ, ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΕΙ ΤΗΝ ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ;
Να αποφεύγει κάθε πιθανό «εκλυτικό παράγοντα». Η διατήρηση ημερολογίου μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή να συνειδητοποιήσει τι του προκαλεί τις κρίσεις. Μπορεί να διαπιστώσει, π.χ., ότι υπάρχει κάποια συγκεκριμένη τροφή (σοκολάτα, τυρί, αλκοόλ…) ή κάποια αλλαγή στο ημερήσιο πρόγραμμά του (ανεπαρκής ή υπερβολικός ύπνος, νηστεία…) που τον ενοχλεί. Το πρόβλημα της ημικρανίας μπορεί επίσης να μειωθεί με διάφορες τεχνικές χαλάρωσης.
ΚΑΙ ΑΝ ΕΡΘΕΙ Η ΚΡΙΣΗ;
Συνήθως επιβάλλεται η λήψη παυσίπονου ή και φαρμάκου ειδικού για την ημικρανία. Πάντως, η εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων στο κεφάλι, η κατάκλιση σε σκοτεινό και ήσυχο δωμάτιο και ο ύπνος μπορεί να προλάβουν ή να απαλύνουν την ημικρανία, εφόσον εφαρμοστούν εγκαίρως.
