Είναι ένα μυστήριο που παραμένει άλυτο 92 χρόνια. Πώς βυθίστηκε το Λουζιτάνια; Ποια είναι η αλήθεια για τη βύθιση του πλοίου που ενέτεινε τις πιέσεις προς τις ΗΠΑ να μπουν στον Μεγάλο Πόλεμο; Το μυστήριο αυτό καλείται να λύσει ο Αμερικανός Γκρεγκ Μπέμις, ιδιοκτήτης του ναυαγίου, που απέσπασε πρόσφατα τη σχετική άδεια από το Ανώτατο Δικαστήριο του Δουβλίνου.


Το μυστήριο που περιβάλλει το Λουζιτάνια- ό,τι απέμεινε πλέον από το βυθισμένο υπερωκεάνιο- έφθασε η ώρα να λυθεί. Ο Αμερικανός ιδιοκτήτης του ναυαγίου και εκατομμυριούχος επιχειρηματίας Γκρεγκ Μπέμις απέσπασε τη σύμφωνη γνώμη του Ανώτατου Δικαστηρίου στο Δουβλίνο, η οποία αποτελεί και την ανώτατη δικαστική αρχή στην Ιρλανδική Δημοκρατία, να εξερευνήσει το ναυάγιο. Έτσι ήρθησαν τα εμπόδια που πρόβαλλε το υπουργείο Τεχνών και Κληρονομιάς χρόνια τώρα στις προσπάθειες του Μπέμις να προσεγγίσει το κουφάρι του

ΠΡΙΝ ΑΠΟ 92 ΧΡΟΝΙΑ

Η βύθισή του παρέσυρε στον θάνατο 1.198 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και 100 παιδιά

πλοίου, ώστε να ανταποκριθεί με ακρίβεια στα αναπάντητα ερωτήματα της ιστορίας.

Πώς ήταν δυνατό να βυθιστεί το υπερωκεάνιο, το οποίο διατηρούσε μέχρι το 1909 το ρεκόρ ταχύτητας διάπλου του Ατλαντικού; Η βύθισή του παρέσυρε στον θάνατο 1.198 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και 100 παιδιά. Για τον Μπέμις, η διαλεύκανση του μυστηρίου αποτελεί όνειρο ζωής.

Σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, το Λουζιτάνια βυθίστηκε ύστερα από δύο εκρήξεις. Η δεύτερη πιστεύεται πως ήταν καταλυτική και προκλήθηκε στη δεξιά πλευρά του σκάφους, μετά την εκτόξευση τορπίλης από γερμανικό υποβρύχιο (U-20), η οποία χτύπησε το πλοίο κάτω από τη γέφυρα. Η βύθιση του Λουζιτάνια προκάλεσε μεγάλη αναταραχή: αν μη τι άλλο ήταν ένα πλοίο που, εκτελώντας τη διαδρομή Νέα Υόρκη- Λίβερπουλ, μετέφερε πολίτες. Ανάμεσά τους μάλιστα ήταν πλούσιοι πολιτικοί, καλλιτέχνες, ακαδημαϊκοί και επιχειρηματίες.

Σενάρια συνωμοσίας

Ο καπετάνιος του γερμανικού υποβρυχίου Βάλτερ Σβάιγκερ χαρακτηρίστηκε εγκληματίας πολέμου, ενώ το γεγονός της βύθισης του πλοίου ενέτεινε τις πιέσεις στις ΗΠΑ να μπουν στον πόλεμο στο πλευρό της Βρετανίας. Λίγο αργότερα όμως σενάρια συνωμοσίας άρχισαν να διαδέχονται το ένα το άλλο. Σύμφωνα με τους ειδικούς ερευνητές, η έκρηξη που βύθισε το πλοίο έγινε στις εγκαταστάσεις παραγωγής ατμού. Ωστόσο, ο 78χρονος Μπέμις έχει άλλη γνώμη. Πιστεύει πως το Λουζιτάνια μετέφερε μυστικά πολεμοφόδια στη Βρετανία και αυτά ήταν που προκάλεσαν την τεράστια έκρηξη. Έγινε συνιδιοκτήτης του ναυαγίου- και σύντομα ο μοναδικός ιδιοκτήτης- το 1968, έναν χρόνο μετά την πώλησή του από την Ασφαλιστική Ένωση Λίβερπουλ και Λονδίνου στον Τζον Λάιτ, πρώην δύτη του αμερικανικού ναυτικού. «Το ναυάγιο το διεκδικούσαν και οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Προφανώς όμως δεν διέθεταν πολλά», λέει ο σημερινός ιδιοκτήτης του.

Ο 78χρονος Αμερικανός σχεδιάζει την πρώτη κάθοδο στο ναυάγιο φέτος το καλοκαίρι. Όμως η έρευνα θα πραγματοποιηθεί το 2008 και θα κοστίσει συνολικά περί τα 4,5 εκατ. ευρώ.

© Τhe Τimes, 2007