Ο δικτάτορας με τα… χρωματιστά μυστικά

Ο κόσμος του στρατηγού Φρανσίσκο Φράνκο δεν ήταν μόνο μαύρος. Τρεις

χρωματιστοί πίνακες από τη ζωή στο Μαρόκο, που βγαίνουν σε δημοπρασία,

αποκαλύπτουν μιαν άγνωστη μέχρι τώρα πλευρά του Ισπανού δικτάτορα.

Δεν έχει ξαναγίνει. Είναι η πρώτη φορά που έργα του Φράνκο ­ του φασίστα

στρατηγού που κυβέρνησε τη χώρα του 36 χρόνια μέχρι τον θάνατό του το 1975 ­

βγαίνουν στο σφυρί. Οι πίνακες, λάδι σε μουσαμά, που φέρουν το ψευδώνυμο

Χιρονές, προφανώς ζωγραφίστηκαν κατά τη διάρκεια της ισπανικής εκστρατείας στο

Μαρόκο, που διήρκεσε από το 1919 έως το 1926. Ο Φράνκο είχε ήδη ανέβει στην

ιεραρχία του στρατεύματος και ως στρατηγός συνέτριψε τότε εξέγερση φυλών του

Μαρόκου. Οι τρεις πίνακες ήταν δώρο της κόρης του δικτάτορα Κάρμεν Πόλο ντε

Φράνκο σε παλιούς οικογενειακούς φίλους, οι οποίοι διευθύνουν τον οίκο

δημοπρασιών AIG, στη Σεβίλλη, όπου θα βγουν σε πλειστηριασμό τον προσεχή μήνα.

Φανταχτερά γούστα

Πρόκειται για τρία τοπία. Το ένα δείχνει έναν άνδρα καθισμένο στην όχθη μιας

λίμνης. Το άλλο την εκκλησία ενός μικρού χωριού και το τρίτο ένα σπίτι κι

απέξω ανθρώπους με μαροκινές φορεσιές. Για καθέναν από αυτούς τους πίνακες, η

τιμή εκκίνησης έχει οριστεί στα 9.000 ευρώ. «Δεν γνωρίζουν πολλοί ότι ο Φράνκο

ήξερε να ζωγραφίζει», λέει ο Ραμόν Γκαρσία του οίκου AIG, ο οποίος, πέρα από

την ιστορική, αναγνωρίζει στους τρεις πίνακες και κάποια καλλιτεχνική αξία.

Όμως, ο κριτικός τέχνης της εφημερίδας «Ελ Μούντο» έχει διαφορετική γνώμη.

«Νομίζω ότι απλώς θα τραβήξουν την προσοχή συλλεκτών ή φανατικών οπαδών του

που θέλουν ένα έργο του Φράνκο στον τοίχο τους», λέει.

H ιδιωτική ζωή του Φράνκο ήταν ένα επτασφράγιστο μυστικό. Οι Ισπανοί έβλεπαν

προπαγανδιστικές φωτογραφίες του που τον έδειχναν να ψαρεύει από τη θαλαμηγό

του, αλλά ποτέ δεν τον είδαν να στέκεται μπροστά σε ένα καβαλέτο. Φαίνεται πως

τα γούστα του στην τέχνη έρεπαν μάλλον προς το φανταχτερό, αν κρίνει κανείς

από πολλά αγάλματα της φρανκικής εποχής που εξακολουθούν να ρυπαίνουν τη

σύγχρονη Ισπανία.

Το καθεστώς του Φράνκο υποχρέωσε πολλούς καλλιτέχνες, όπως τον Πικάσο και

αρχικά τον Νταλί, να πάρουν τον δρόμο της εξορίας εξαιτίας των πολιτικών τους

πεποιθήσεων. Ο Φράνκο ήταν λάτρης του κινηματογράφου. Το 1942 δημοσίευσε το

μυθιστόρημα «Φυλή» ­ με το ψευδώνυμο Χάιμε ντε Αντράντε ­ το οποίο γυρίστηκε

ταινία. Αργότερα έγραψε άλλο ένα βιβλίο με τον τίτλο «Αφρικανικό ημερολόγιο»

και 12 άρθρα για ένα στρατιωτικό περιοδικό για τις εμπειρίες του από την

εκστρατεία στη Βόρεια Αφρική.

«Ηγετικές» ζωγραφιές

* Ο ΟΥΙΝΣΤΟΝ ΤΣΩΡΤΣΙΛ είχε πει: «Όταν θα πάω στον Παράδεισο, θέλω να

περάσω ένα μεγάλο μέρος από τα πρώτα ένα εκατομμύριο χρόνια μου

ζωγραφίζοντας». Τον περασμένο Ιούνιο, ο πίνακάς του «Στο αγρόκτημα» πουλήθηκε

στο ποσό ρεκόρ των 500.000 ευρώ.

* Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΪΖΕΝΧΑΟΥΕΡ χαλάρωνε στον Λευκό Οίκο ζωγραφίζοντας.

* Ο ΧΙΤΛΕΡ ήθελε να σπουδάσει στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης.

Είκοσι μία από τις υδατογραφίες του καθώς και τα σκίτσα του που θα βγουν σε

πλειστηριασμό στην Κορνουάλη αυτό τον μήνα αναμένεται να πουληθούν συνολικά

150.000 ευρώ.

* Ο ΝΕΛΣΟΝ ΜΑΝΤΕΛΑ έχει ζωγραφίσει πολλά έργα την περίοδο που ήταν

φυλακισμένος στο Ρόμπεν Άιλαντ.

©The Times, 2006