Την άγνωστη υποθαλάσσια κοιλάδα στην οποία καταλήγει το φαράγγι της

Σαμαριάς ανακάλυψαν πρόσφατα Έλληνες επιστήμονες. Σε λίγες εβδομάδες θα

επιχειρήσουν μια πρωτόγνωρη εξερεύνηση σε βάθος 3.500 μέτρων, αναζητώντας

μικροοργανισμούς και ψάρια, τα οποία δεν αποκλείεται να ζουν και να

αναπαράγονται στο σπάνιο αυτό οικοσύστημα εδώ και χιλιάδες χρόνια!

Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες το περίφημο κρητικό φαράγγι απλώνεται στα βάθη

της θάλασσας, σε απόσταση περίπου 15 χιλιομέτρων. Ειδικότερα, πριν από λίγο

καιρό, επιστήμονες από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), με

επικεφαλής τον δρα Βασίλη Λυκούση, αποτύπωσαν στο πλαίσιο του προγράμματος

«Ερμής» τη γεωμορφολογία του φαραγγιού, καθώς και την πορεία που ακολουθεί

στην άβυσσο του πελάγους.

Θρεπτικά συστατικά. Διαπίστωσαν ότι το φαράγγι εισχωρεί στον πυθμένα

και ακολουθεί κατεύθυνση προς τα δεξιά, κινούμενο παράλληλα προς την

ακτογραμμή της Νότιας Κρήτης. Καθώς προχωρεί όλο και πιο βαθιά στη θάλασσα,

στρέφεται προς τα νοτιοδυτικά, όπου σε βάθος περίπου 3.500 μέτρων καταλήγει σε

μια… εύφορη πεδιάδα.

Είναι μία έκταση μερικών τετραγωνικών χιλιομέτρων, η οποία χρωστά την πλούσια

βιοποικιλότητα στις οργανικές ύλες και τα θρεπτικά συστατικά που διοχετεύονται

σε αυτήν. «Οι δυνατές βροχοπτώσεις που κατακλύζουν το φαράγγι συμπαρασύρουν

μαζί τους αυτές τις ουσίες. Καθώς διατρέχουν τη Σαμαριά με μεγάλη ταχύτητα,

αναζητώντας διέξοδο προς το πέλαγος, εισχωρούν στο υποθαλάσσιο τμήμα του και

διασκορπίζονται στην κοιλάδα», λέει στα «NEA» ο επικεφαλής ερευνών στο ΕΛΚΕΘΕ

δρ Τάσος Τσελεπίδης, ο οποίος θα συντονίσει σε λίγες εβδομάδες την επιχείρηση

εξερεύνησης.

Κανονικά σε τόσο μεγάλο βάθος οι επιστήμονες δεν θα έπρεπε να ελπίζουν ότι θα

εντοπίσουν πλούσια ίχνη ζωής. H πεδιάδα όμως είναι ένα ξεχωριστό οικοσύστημα

που μέσα στο απόλυτο σκοτάδι συντηρείται από το φαράγγι της Σαμαριάς. Οι

Έλληνες ειδικοί θα χρησιμοποιήσουν συστήματα πολλαπλών δειγματοληψιών για να

εγκλωβίσουν τα ιζήματα που υπάρχουν στον πυθμένα και θα προσπαθήσουν να

εντοπίσουν τους κρυμμένους οργανισμούς, όπως μικροσκοπικά σκουλήκια και

γαρίδες, που τρέφονται από τα φερτά υλικά που έρχονται από την Κρήτη. Δεν

αποκλείουν μάλιστα την περίπτωση να ανακαλύψουν άγνωστους μικροοργανισμούς με

μέγεθος μικρότερο από μισό χιλιοστό.

Ψάρια που μοιάζουν με… ποντίκια

Οι επιστήμονες για την εξέταση της κοιλάδας θα χρησιμοποιήσουν ειδικές παγίδες

με δολώματα, αλλά και υποβρύχιες κάμερες, ώστε να αποτυπώσουν την εικόνα των

ψαριών που μπορεί να ζουν σε τόσο μεγάλο βάθος. Οι Έλληνες ειδικοί που

ασχολούνται με την ωκεανογραφική βιολογία ξέρουν ότι στα μεγάλα βάθη των δικών

μας θαλασσών ζουν αλλόκοτα ψάρια, ορισμένα μάλιστα από τα οποία μοιάζουν με

ποντίκια! Γνωρίζουν επίσης ότι ακόμη και ο γκρι καρχαρίας μπορεί και

καταδύεται στα 2.300 μέτρα βάθος για να κυνηγήσει την τροφή του. Το μυστήριο

όμως που μένει να διαλευκανθεί είναι τι είδους ψάρια μπορεί να έχουν βρει

καταφύγιο σε αυτήν την κοιλάδα, η οποία όχι μόνο βρίσκεται σε ιδιαίτερα μεγάλο

βάθος, αλλά είναι και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά.

Ο κ. Τάσος Τσελεπίδης λέει ακόμη ότι η συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή της

Νότιας Κρήτης έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή εκεί βρίσκεται ένας

υποθαλάσσιος κυκλώνας, «ο οποίος έχει αριστερόστροφη κατεύθυνση και αναγκάζει

τα νερά που κινούνται σε μεγάλα βάθη να ανεβαίνουν προς τα ανώτερα στρώματα

της θάλασσας». Είναι ο λεγόμενος κυκλώνας της Κρήτης που τροφοδοτεί με

θρεπτικά άλατα τα επιφανειακά νερά, βοηθώντας έτσι τη συντήρηση και εξάπλωση

των θαλάσσιων οργανισμών.


Δείτε περισσότερα για την «οικολογική ταυτότητα» του φαραγγιού της Σαμαριάς

στο http: //www.tanea.gr/docs/samaria.pdf

Τελευταία Νέα