H ανέγερση…

… του Μουσείου Ανεκτικότητας Σιμόν Βίζενταλ στην Ιερουσαλήμ, ένα κτιριακό

συγκρότημα αξίας 200 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο σχεδίασε ο αρχιτέκτονας

Φρανκ Γκέρι, σκόνταψε, τις προάλλες, σε ένα εμπόδιο. Οι αρμόδιοι επιθεωρητές

διέκοψαν τις οικοδομικές εργασίες, όταν η σκαπάνη έφερε στην επιφάνεια

μουσουλμανικούς τάφους.

H ισραηλινή…

… υπηρεσία αρχαιοτήτων είναι υποχρεωμένη από τον νόμο να διακόπτει κάθε

οικοδομική εργασία που θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβες σε ιστορικά μνημεία

και ευρήματα. Μέχρι τώρα, όλες οι εργασίες για την ανέγερση του μουσείου στο

Πάρκο της Ανεξαρτησίας ήταν επιφανειακές, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της

ισραηλινής υπηρεσίας αρχαιοτήτων Οσνάτ Γκουέζ. «Ουδείς τάφος υπέστη φθορές»,

λέει στην «Εφημερίδα της Τέχνης». «Ολόκληρη η Ιερουσαλήμ είναι ένας απέραντος

αρχαιολογικός τόπος και υπάρχουν τάφοι παντού. Δεν κοιτάζουμε αν είναι

μουσουλμανικοί, εβραϊκοί ή ειδωλολατρικοί. Για μας δεν έχει καμία διαφορά, όλα

είναι αρχαιότητες. H δουλειά μας είναι να προστατεύουμε τις αρχαιότητες». Τα

οστά, όμως, είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο: η ευθύνη για τη φροντίδα τους

ανήκει στις αρμόδιες θρησκευτικές αρχές, ανάλογα με το δόγμα του νεκρού. Ο

γεωγράφος Ρόνι Έλενμπλουμ χρονολογεί το κοιμητήριο στη βυζαντινή περίοδο του

έβδομου μετά Χριστόν αιώνα. Λέει όμως πως αργότερα χρησιμοποιήθηκε επίσης από

σταυροφόρους, Μαμελούκους και μουσουλμάνους – ο τόπος στον οποίο όλοι αυτοί

κοιμήθηκαν τελικά τον αιώνιο ύπνο ο ένας πλάι στον άλλο, αφού προηγουμένως

είχαν πολεμήσει άγρια μεταξύ τους. «Είναι ένα πελώριο, ιστορικό κοιμητήριο»,

λέει ο Έλενμπλουμ, «ένα από τα πιο σημαντικά στην Ιερουσαλήμ».

Στο παρελθόν…

… Εβραίοι πιστοί συγκρούονταν επανειλημμένα με τις αρχές της πόλης, κάθε

φορά που κάποιοι επιχειρούσαν να χτίσουν πάνω σε τάφους. Στην τοποθεσία όπου

γίνεται η ανέγερση του νέου μουσείου ήταν γνωστό πως υπήρχαν μουσουλμανικοί

τάφοι. Πριν από την έναρξη των οικοδομικών εργασιών, μουσουλμάνοι αξιωματούχοι

είχαν εκφράσει τις ανησυχίες τους ότι αυτοί οι τάφοι θα μπορούσαν να θαφτούν

για πάντα κάτω από το μπετόν. Το Κέντρο Σιμόν Βίζενταλ έγινε στόχος επικρίσεων

από την πρώτη κιόλας στιγμή που ανακοίνωσε τα σχέδιά του, τα οποία άρχισαν να

παίρνουν σάρκα και οστά πέρυσι, όταν μπήκε ο θεμέλιος λίθος του μουσείου, με

τη συνδρομή τού κυβερνήτη της Καλιφόρνιας Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ. Αποστολή

αυτού του κέντρου είναι η καταπολέμηση του αντισημιτισμού, του ρατσισμού, της

τρομοκρατίας και της γενοκτονίας.

Ένα μουσείο…

… που είναι αφιερωμένο στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και στην

καταπολέμηση της μισαλλοδοξίας (φωτό από την ομώνυμη ταινία του Γκρίφιθ),

πρέπει άραγε να κλείνει έξω από τους τοίχους του άλλες ιστορίες και θρησκείες,

όπως εκείνες των χριστιανών ή των μουσουλμάνων; αναρωτιούνται οι επικριτές

του. «Ένα μουσείο για την ανεκτικότητα στην Ιερουσαλήμ πρέπει να αποτελεί

παγκόσμιο παράδειγμα συνύπαρξης», λέει ο Έλενμπλουμ. Οι υπεύθυνοι του μουσείου

δεν λένε τίποτα. Δεν χρειάζεται. Άλλωστε τα έχουν πει όλα οι σταυροφόροι, οι

Μαμελούκοι και οι μουσουλμάνοι που κοιμούνται ο ένας πλάι στον άλλον στα

θεμέλιά του.