Και ο καρκίνος έχει την αχίλλειο πτέρνα του και ίσως να μην είναι μόνο μία.

Αυτό επισημαίνουν οι ειδικοί που επιδίδονται με εξαιρετική επιμονή πλέον στην

ανακάλυψη των αδύναμων σημείων της θανατηφόρου ασθένειας. Οι ίδιοι τονίζουν

ότι ο καρκίνος έχει αρχίσει να αποκαλύπτει τα γονιδιακά μυστικά του.

Ο Τζέι Γουέινσταϊν νόμιζε ότι ήταν υγιέστατος, όταν το 1996, δύο εβδομάδες

πριν από τον γάμο του, οι γιατροί τον διέψευσαν. Ανακάλυψε ότι έπασχε από

χρόνια μυελογενή λευχαιμία και πως οι ελπίδες να θεραπευθεί ήταν

περιορισμένες. H μοναδική θεραπεία που θα μπορούσε να τον σώσει ήταν η

μεταμόσχευση μυελού των οστών, όμως απαιτούσε δωρητή και ο Γουέινσταϊν δεν

είχε. Το 1999 όδευε προς την τελική, τη μοιραία φάση εξέλιξης της ασθένειας.

Είχε – δεν είχε μερικές εβδομάδες ζωής… Ώσπου η τύχη άρχισε και πάλι να του

χαμογελά. Ο πυροσβέστης από τη Νέα Υόρκη εντάχθηκε σε ένα πρόγραμμα του

Πανεπιστημίου του Όρεγκον για την Υγεία και την Επιστήμη και δοκίμασε ένα νέο

πειραματικό φάρμακο. Εν ζωή σήμερα, συνεχίζει να λαμβάνει το φάρμακο που

κυκλοφορεί στην αγορά ως Gleevec της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis.

Με το φάρμακο αυτό η επιστήμη άνοιξε ένα νέο μέτωπο για την καταπολέμηση του

καρκίνου, εξηγεί ο δρ Μπράιαν Ντράκερ, που ηγήθηκε της έρευνας του Gleevec. Ο

ίδιος προσθέτει ότι η θεραπεία του Γουέινσταϊν δεν στηρίχθηκε στην επίθεση των

καρκινικών κυττάρων με χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία, αλλά σε αυτό που οι

επιστήμονες αποκαλούν «μοριακό ξυράφι» – μια μέθοδο που εξολοθρεύει τα

καρκινικά κύτταρα αξιοποιώντας τα γονιδιακά τους χαρακτηριστικά.

Μεταλλάξεις

Σύμφωνα με τους επιστήμονες ο καρκίνος είναι γενετική νόσος και δεν μοιάζει με

καμία άλλη, καθώς ένα άτομο είναι πιθανόν να κληρονομήσει την προδιάθεση, αλλά

ίσως χρειαστούν δεκαετίες – μπορεί και μια ολόκληρη ζωή – για τις μεταλλάξεις

που θα καταλήξουν σε όγκο. Γι’ αυτό η νόσος εμφανίζεται συνήθως σε

μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους. Τα πράγματα όμως είναι ακόμα πιο περίπλοκα:

οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι γενετικές αλλαγές στον όγκο ενός ασθενούς

είναι διαφορετικές από τις αντίστοιχες ενός άλλου καρκινοπαθούς, που όμως

πάσχει από τον ίδιο τύπο καρκίνου.

Αυτό ίσως σημαίνει ότι κάθε ασθενής αποτελεί μοναδική περίπτωση και ότι θα

πρέπει να δημιουργηθούν φάρμακα που να ανταποκρίνονται στις γονιδιακές

ιδιαιτερότητες του καρκίνου κάθε ασθενούς.

Ανακαλύπτοντας την «αχίλλειο πτέρνα» τους

ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ανακάλυψαν ότι η γενετική αποκωδικοποίηση του καρκίνου

δεν είναι αδύνατη. Μόνο πρόσφατα όμως – με τη βοήθεια των αποκαλούμενων

«μικροδιατάξεων ή γονιδιακών τσιπς» – κατέστη δυνατή η ανακάλυψη κάθε γονιδίου

που είναι ενεργό σε ένα καρκινικό κύτταρο και η αναγνώριση των τμημάτων του

που ενισχύονται ή εξαλείφονται. Με άλλη μέθοδο που ονομάζεται «παρέμβαση RNA»,

οι ερευνητές μπορούν να απενεργοποιήσουν κάθε γονίδιο και να δουν τι συμβαίνει

στη συνέχεια στο κύτταρο. Από τα νέα επιστημονικά εγχειρήματα δεν θα μπορούσε

να απουσιάζει το τριετές πιλοτικό πρόγραμμα για τη χαρτογράφηση των γενετικών

ανωμαλιών στα καρκινικά κύτταρα, που για τους επιστήμονες αποτελεί «το πρώτο

βήμα στην αναγνώριση όλων των καρκινικών αδύναμων σημείων».

«Προσεγγίζουμε το σημείο στο οποίο θα μπορούμε να αξιοποιήσουμε όλα τα «όπλα»

μας για τη συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος του καρκίνου», δήλωσε ο

καθηγητής Βιολογίας στο Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, Ρόμπερτ

Γουέινμπεργκ. «Έχουμε ολοκληρώσει έναν κατάλογο με όλα τα καρκινικά κύτταρα

που χρειάζονται για να δημιουργηθεί ένας κακοήθης όγκος». Ο κατάλογος στον

οποίο αναφέρεται περιλαμβάνει δέκα κατευθύνσεις (pathways), τις οποίες

χρησιμοποιούν τα κύτταρα για να γίνουν καρκινικά – διαδικασία για την οποία

απαιτούνται πολλές γενετικές μεταβολές. «Τα καρκινικά κύτταρα έχουν και αυτά

την «αχίλλειο πτέρνα τους». Μπορεί να χρειαστούν μερικές δεκάδες μεταλλάξεις

για να προκληθεί καρκίνος, όμως, όλες αυτές απαιτούψ αποτελέσματα στο Gleevec.

Επιμέλεια: Ρένα Δημητρίου

Τελευταία Νέα