Ο Mπιλ θα κάνει τα… μαγικά του

Στην επικοινωνιακή μαγεία που ασκεί ο Μπιλ Κλίντον σε συγκεκριμένες

κοινωνικές ομάδες – κυρίως στις γυναίκες και στη μαύρη κοινότητα – προσβλέπει

ο Τζον Κέρι για να δώσει νέα ώθηση στην προεκλογική του εκστρατεία, δέκα μόλις

ημέρες πριν από τις εκλογές της 2ας Νοεμβρίου, στις οποίες αναμένεται να

σημειωθεί η μεγαλύτερη συμμετοχή ψηφοφόρων στην ιστορία της Αμερικής.

H πρωτοφανής πόλωση που παρατηρείται στη διχασμένη Αμερική του 2004 και η

διαφαινόμενη επανάληψη συσχετισμών παραπλήσιων με αυτούς του 2000, εμπεριέχουν

τον κίνδυνο μιας νέας σύγχυσης, η οποία αυτή τη φορά μπορεί να οδηγήσει ακόμη

και σε κοινωνική έκρηξη. Τα πρώτα μηνύματα από την εκλογική διαδικασία που ήδη

άρχισε στη Φλόριντα, είναι μάλλον ανησυχητικά.

Αυτό το περιβάλλον αβεβαιότητας γύρω από τα ποσοστά καθιστά την παραμικρή

κίνηση δυνάμει ανατρεπτική. Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν ρευστότητα τόσο

πανεθνικά όσο και στις αμφίρροπες Πολιτείες που θα κρίνουν τα αποτέλεσμα. Υπό

αυτό το πρίσμα, η επιρροή που θα ασκήσει η παρουσία του Μπιλ Κλίντον δεν

θεωρείται απλώς σημαντική, αλλά ενδεχομένως καθοριστική. Άλλωστε παραμένει ο

πιο δημοφιλής Δημοκρατικός στις ΗΠΑ, όπως και Αμερικανός πολιτικός στον

υπόλοιπο κόσμο.

Παρά την περιπέτεια της υγείας του, ο Κλίντον αποφάσισε να απαντήσει θετικά

στην έκκληση του Τζον Κέρι και επιστρέφει, έστω και για λιγοστές εμφανίσεις,

σε μια συγκυρία κατά την οποία ο τελευταίος τον χρειάζεται περισσότερο από

κάθε άλλη φορά. Στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος τόνιζαν στα «NEA» ότι

επενδύουν πολλά στην παρουσία του 58χρονου πρώην προέδρου, ο οποίος συμφώνησε

να εμφανιστεί τη Δευτέρα σε προεκλογική εκστρατεία στην αμφίρροπη Πολιτεία της

Πενσιλβάνιας. Ελπίζουν δε ότι και στις άλλες δύο κρίσιμες μεγάλες Πολιτείες –

Οχάιο, Φλόριντα – οι εικόνες του Κλίντον να συμμετέχει ενεργά στην προεκλογική

εκστρατεία, θα φέρουν στη μνήμη την ακμάζουσα αμερικανική οικονομία της

δεκαετίας του ’90, όπου οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν υψηλοί, η ανεργία χαμηλή και

ο προϋπολογισμός για πρώτη φορά παρουσίαζε πλεόνασμα.

Με την τολμηρή απόφασή του να ενεργοποιηθεί πριν από την πλήρη αποθεραπεία

του, ο Κλίντον διαψεύδει τους λιγοστούς λάτρεις της συνωμοσιολογίας που

υποστήριζαν κυνικά ότι δεν επιθυμεί να ενισχύσει τον Κέρι, διότι ελπίζει να

χάσει ο τελευταίος και να ανοίξει ο δρόμος για την προεδρία στην σύζυγό του

Χίλαρι το 2008.

Συσπείρωση. Στόχος του Κλίντον θα είναι η συσπείρωση της βάσης του

κόμματος και η ενεργοποίηση των χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων. Παρά τις

μέχρι τώρα προσπάθειες, ο Κέρι δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει σχέση

εμπιστοσύνης με μεγάλα τμήματα της κοινωνίας που παραδοσιακά πρόσκεινται στους

Δημοκρατικούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μαύρη κοινότητα, η οποία σε ποσοστό

90% ψήφιζε τον Μπιλ Κλίντον με τον οποίο σχεδόν ταυτιζόταν. Οι ρίζες του πρώην

προέδρου στη φτωχότερη Πολιτεία του αμερικανικού Νότου και ο προσωπικός του

Γολγοθάς μέσα από οικονομικές κακουχίες και ένα δύσκολο οικογενειακό

περιβάλλον, του επέτρεψαν να αισθάνεται οικείος στις ασθενέστερες ομάδες του

πληθυσμού, μεταξύ αυτών και στη μαύρη κοινότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι μαύροι

ηγέτες περιγράφουν τον Κλίντον ως τον «πρώτο μαύρο πρόεδρο» της Αμερικής.

Αντιθέτως, ο Κέρι μετά δυσκολίας εξασφαλίζει λίγο πάνω από το 80% των μαύρων.

Οι γυναίκες. Ανάλογη απήχηση αναμένεται να έχει ο Κλίντον και στις

γυναίκες. Το γεγονός ότι επιστρέφει έξι μόλις εβδομάδες μετά το τετραπλό

μπαϊπάς στο οποίο υπεβλήθη, προσδίδει επιπλέον συναισθηματική φόρτιση στην

εξέλιξη αυτή, η οποία αναμένεται να επηρεάσει τις γυναίκες ψηφοφόρους.

Παραδοσιακά οι γυναίκες ψηφίζουν στην πλειονότητά τους το Δημοκρατικό Κόμμα.

Αυτή τη φορά, όμως, εμφανίζονται μοιρασμένες, κάτι που δεν συμβαίνει με τους

άνδρες, όπου ο Τζορτζ Μπους προηγείται με 10% διαφορά.

Θα ψηφίσουν περισσότεροι από κάθε άλλη φορά

Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι στις εκλογές του 2004 θα

συμμετάσχουν περισσότεροι ψηφοφόροι από κάθε άλλη φορά. Το βαθύ ρήγμα και τα

εκατέρωθεν έντονα συναισθήματα έχουν κινητοποιήσει τους μηχανισμούς και των

δυο κομμάτων.

H αυξημένη εγγραφή νέων ψηφοφόρων δρα υπέρ των Δημοκρατικών. Στη νεολαία ο

Κέρι προηγείται με αισθητή διαφορά, αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι αντιπαρατάσσουν την

κινητοποίηση υπερσυντηρητικών θρησκευόμενων ψηφοφόρων που πολλές φορές στο

παρελθόν δεν είχαν ψηφίσει.

Μέχρι τώρα τα ηνία σε ποσοστό συμμετοχής κρατούν οι εκλογές του 1992, κατά τις

οποίες ψήφισε το 52,5% των πολιτών που έχουν δικαίωμα ψήφου. Ιστορικά, το

ποσοστό αυτό κινείται κοντά στο 50% και συχνά κάτω από αυτό. Αυτή τη φορά

αναμένεται να ξεπεράσει το 55%, ενώ μερικοί μιλούν ακόμη και για 60%.

H πιθανή συμμετοχή 10 έως 15 επιπλέον εκατομμυρίων ψηφοφόρων αναγκάζει τους

εκλογολόγους να μιλούν για «άγνωστα μονοπάτια». Κανείς δεν διακινδυνεύει

συγκεκριμένες προβλέψεις γύρω από τους συσχετισμούς που θα προκύψουν λόγω της

αυξημένης συμμετοχής. Επικρατεί πάντως η αίσθηση ότι όσο περισσότερος κόσμος

πάει στις κάλπες, τόσο το καλύτερο για τον Τζον Κέρι, ο οποίος συσπειρώνει

όλους όσοι αντιτίθενται στον Μπους.