AΦIEPΩMA Mικρασιατική καταστροφή Eπώδυνη προέλαση

O μετριοπαθής Δ. Ράλλης υπονομεύεται κυρίως από τον Δ. Γούναρη και

εξαναγκάζεται σε παραίτηση στις 21 Ιανουαρίου 1921, όταν απορρίπτεται πρότασή

του στη συνδιάσκεψη του Λονδίνου, που θα ασχολείτο με το Μικρασιατικό Ζήτημα,

την Ελλάδα να εκπροσωπήσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος

Τον Δ. Ράλλη διαδέχεται στην πρωθυπουργία ο N. Καλογερόπουλος και στην

κυβέρνησή του συμμετέχουν Δ. Γούναρης, Π. Πρωτοπαπαδάκης, N. Θεοτόκης, Π.

Τσαλδάρης, Θ, Ζαΐμης, Π. Μαυρομιχάλης και Γ. Μπαλτατζής.

Στη διάσκεψη του Λονδίνου διεφάνησαν σαφείς τάσεις αναθεώρησης της Συνθήκης

των Σεβρών. Ο N. Καλογερόπουλος και αργότερα ο Δ. Γούναρης αδυνατούν να

χειρισθούν με αποτελεσματικότητα τις ελληνικές υποθέσεις. Προκρίνουν την

ένταση της πολεμικής προσπάθειας για τη συντριβή των δυνάμεων του Κεμάλ.

H απερίσκεπτη προέλαση του ελληνικού στρατού στο βάθος της Ανατολίας, χωρίς

σταθμούς ανεφοδιασμού και κάτω από τις διαρκείς παρενοχλήσεις των άτακτων

τουρκικών δυνάμεων (τσετών) καταπόνησε τις ελληνικές δυνάμεις.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος προειδοποιούσε για τους κινδύνους που έκρυβε, τόσο στο

στρατιωτικό πεδίο όσο και το διπλωματικό, η προέλαση προς την Άγκυρα, ενώ ο Δ.

Γούναρης, ως πρωθυπουργός πλέον, απέκρουε κάθε μορφής συμβιβασμό.

Ο επιτελάρχης και άμεσος συνεργάτης, αν όχι η φωνή, του αρχιστρατήγου, K.

Πάλλης, συνηγορούσε, χωρίς αναστολές, να καταδιωχθεί ο εχθρός και πέρα από την

Άγκυρα.

Να εξακολουθήσει η προέλαση μέχρι να συναντηθεί η Στρατιά με τον εχθρό, έστω

κι αν ο τελευταίος υποχωρούσε πέρα από την την Άγκυρα προς την Σεβάστεια…

Προς στιγμήν, μάλιστα, επικρατούν σκέψεις, για αντιπερισπασμό, ο ελληνικός

στρατός να προελάσει στην Ανατολική Θράκη και να καταλάβει την

Κωνσταντινούπολη. Το σχέδιο αυτό όμως προσκρούει στην άρνηση των Συμμάχων.

Πηγές

Ι. Πηγές ως προς τις μαρτυρίες:

1. H Έξοδος, Τόμ. A’: Μαρτυρίες από τις επαρχίες των δυτικών

παραλίων της Μικρασίας. Πρόλογος: Γ. Τενεκίδης. Εισαγωγή, επιλογή

κειμένων, επιμέλεια: Φ.Δ. Αποστολόπουλος, Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών,

1980.

2. H Έξοδος, Τόμ. B’: Μαρτυρίες από τις επαρχίες της

Κεντρικής και Νότιας Μικρασίας. Εισαγωγή – εποπτεία: Πασχάλης M.

Κιτρομηλίδης. Επιμέλεια: Γιάννης Μουρέλος, Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών

Σπουδών, 1982.

3. H Έξοδος, Τόμ. Γ’ και Δ’: Μαρτυρίες από τις επαρχίες του

Παράλιου και Μεσογειακού Πόντου, Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών.

(Υπό έκδοση)

II. Πηγές ως προς τις φωτογραφίες:

1. Φωτογραφικό Αρχείο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών.

2. [OCTAVE MERLIER]

Ο τελευταίος Ελληνισμός της Μικράς Ασίας. Το έργο του Κέντρου

Μικρασιατικών Σπουδών, 1930 – 1973, Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών

Σπουδών, 1974.

3. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Εξήντα πέντε χρόνια

επιστημονικής προσφοράς. Αποτίμηση και Προοπτική. Πρόλογος –

επιμέλεια: Πασχάλης M. Κιτρομηλίδης, Αθήνα, Κέντρο

Μικρασιατικών Σπουδών, 1996.

4. Υπουργείο Πολιτισμού / Διεύθυνση Λαϊκού Πολιτισμού – Κέντρο

Μικρασιατικών Σπουδών – Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Ο

τελευταίος Ελληνισμός της Μικράς Ασίας [Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, 2

Δεκεμβρίου 2002 – 18 Απριλίου 2003], Αθήνα, 2002.