<


Η Ιστορία έκανε τον κύκλο της, προχθές, σε μια αίθουσα στην Ουάσιγκτον των

ΗΠΑ.

Το ξεκίνημα. Μετά την αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου DNA, μαθαίνουμε τώρα ότι

τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονταν

Ο Τζέιμς Γουάτσον, ένας από τους δύο επιστήμονες που «ξετύλιξαν» τον διπλό

έλικα ­ δηλαδή ανακάλυψαν τη βασική δομή του DNA, πριν από περίπου μισό αιώνα

­ ακτινοβολούσε από χαρά την ώρα που οι επιστήμονες «απόγονοί του» τού έδιναν

μία μελέτη όπου αναφέρονταν οι λεπτομέρειες ολόκληρου του ανθρώπινου γενετικού

χάρτη.

Ο Γουάτσον τιμήθηκε την ώρα που οι επιστήμονες ανακοίνωναν τις πρώτες

εξαντλητικές αναλύσεις του ανθρώπινου γονιδιώματος, του μεγάλου τμήματος του

DNA στο οποίο εμπεριέχεται, κωδικοποιημένη, ολόκληρη η βιολογία του ανθρώπινου

είδους. Η πρώτη ανάλυση, την οποία εκπόνησε το διεθνές Πρόγραμμα για το

Ανθρώπινο Γονιδίωμα (Human Genome Project), το οποίο στηρίζεται σε κρατικά

κεφάλαια πολλών χωρών του κόσμου, πρόκειται να δημοσιευτεί αύριο, στο

επιστημονικό περιοδικό «Nature», το περιοδικό όπου εμφανίστηκε η πρωτοποριακή

τότε αναφορά του για το DNA, το 1953. Μία δεύτερη αναφορά, που είναι το

αποτέλεσμα των ερευνών που έκανε η ιδιωτική Celera Genomics Corporation του

Ρόκβιλ, πρόκειται να κυκλοφορήσει την αμέσως επόμενη ημέρα, στο επιστημονικό

περιοδικό «Science».

Το 1953

Η περασμένη Δευτέρα, όταν ανακοινώθηκε η αποκωδικοποίηση όλου του «αλφαβήτου»

του ανθρώπινου γονιδιώματος, θεωρείται ορόσημο στη μακροχρόνια ανθρώπινη

προσπάθεια να καταλάβει και να αλλάξει τη μοίρα του. Η πραγματικότητα όμως

είναι ότι όλα ξεκίνησαν το 1953, με την αναφορά του Τζέιμς Γουάτσον και του

συνεργάτη του, Φράνσις Κρικ.

Ο Γουάτσον, πρόεδρος του φημισμένου Cold Spring Laboratory στο Λόνγκ Άιλαντ

της Νέας Υόρκης, ήταν μόλις 25 ετών όταν ολοκλήρωσε την αναφορά του, χάρη στην

οποία ο επιστημονικός κόσμος, αλλά και ολόκληρη η ανθρωπότητα, θα μάθαινε για

τον «διπλό έλικα» του DNA. Σήμερα ο Γουάτσον είναι 72 ετών. Και δηλώνει πως

είναι πασίχαρος που μπορεί και βλέπει τα αποτελέσματα μισού αιώνα βιολογικών

ερευνών. Τονίζει ωστόσο ότι οι επιστήμονες δεν πρέπει να εφησυχάσουν.

Και είναι αλήθεια ότι, ακόμα και οι επιστήμονες που εργάζονταν για την

αποκρυπτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος ένιωσαν μεγάλη έκπληξη όταν

ανακάλυψαν ότι ο άνθρωπος έχει μόλις 30.000 γονίδια ­ δηλαδή μόνο 10,000

γονίδια περισσότερα από τα σκουλήκια, και περίπου όσα διαθέτει το ποντίκι.

«Πρέπει να πάρουμε όλοι μας ένα μάθημα από αυτό», δήλωσε ο Έρικ Λάντερ,

επικεφαλής ερευνών για το ανθρώπινο γονιδίωμα στο Whitehead Institute for

Biomedical Research και ένας από τους επικεφαλείς του Human Genome Project.

Και συνέχισε: «Πρέπει να έχουμε αίσθηση της ταπεινότητάς μας».

Οι διαφορές

Ακριβώς αυτή φαίνεται να είναι και η σκέψη του σερ Τζον Σάλστον, πρώην

διευθυντή του Sanger Centre της Βρετανίας και από τους επικεφαλής του Human

Genome Project. Ο Σάλστον τονίζει ότι ο χιμπαντζής έχει περισσότερο από 98%

των ίδιων ακριβώς γονιδίων που έχει και ο άνθρωπος. Άρα εάν τα γονίδια ήταν το

κλειδί σε όλα, δεν θα υπήρχε αυτό το τεράστιο χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στην

ευφυΐα των ανθρώπων και σ’ αυτήν των χιμπαντζήδων. Πρέπει να αναδειχθεί αυτό

το απίστευτο στοιχείο, ότι δηλαδή οι διαφορές ανάμεσα στον άνθρωπο και στον

πίθηκο δεν βρίσκονται στα γονίδια, αλλά στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν

αυτά τα γονίδια.

Έτσι, λοιπόν, αυτό που μαθαίνουμε τώρα, μετά την αποκωδικοποίηση του

ανθρώπινου DNA, είναι ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονταν ­ δεν

είναι τα γονίδια η «θαυματουργή λύση» για όλα τα ανθρώπινα προβλήματα.

Τελικά, η παντοτινή γοητεία της επιστήμης είναι ότι κάθε νέα ανακάλυψη

δημιουργεί νέες πολύπλοκες καταστάσεις και νέα προβλήματα. Η αποκρυπτογράφηση

του ανθρώπινου γονιδιώματος δεν είναι το τέλος, αλλά μόνο μια αρχή…

Ο… ξεχωριστός Τζέιμς Κεντ

Ένας… απρόσμενος ήρωας βοήθησε τους επιστήμονες του Human Genome Project να

αποφύγουν να ηττηθούν από τον αντίπαλό τους, τη Celera Genomics, που

χρηματοδοτείται από ιδιωτικά κεφάλαια. Πρόκειται για τον Τζέιμς Κεντ, ο οποίος

είναι τελειόφοιτος φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Σάντα Κρουζ.

Κατά τη διάρκεια τεσσάρων χαοτικών εβδομάδων, την περασμένη άνοιξη, ο κ. Κεντ

δημιούργησε ένα πρόγραμμα στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή, το οποίο ήταν

απολύτως αναγκαίο για να μπορέσει το Human Genome Project να προλάβει να

ολοκληρώσει την αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος ταυτόχρονα με τη

Celera Genomics.

Το πολύτιμο πρόγραμμα του κ. Κεντ συγκεντρώνει και ταξινομεί στη φυσική τους

συνέχεια τα 400.000 θραύσματα DNA, που οι επιστήμονες του Human Genome Project

αποκωδικοποίησαν. «Χωρίς τον Τζιμ Κεντ, η ταξινόμηση των γονιδίων που

αποτελούν το ανθρώπινο γονιδίωμα δεν θα είχε συμβεί», δήλωσε ο Φράνσις Κόλινς,

ο άτυπος αρχηγός του Human Genome Project.

LINKS:

* www.ornl.gov/hgmis/

* www.nhgri.nih.gov/