Ο ποιητής…

… Τ.Σ. Έλιοτ δεν ήταν εκείνος που έγραψε πως η ανθρωπότητα δεν μπορεί να

αντέξει πάρα πολλή πραγματικότητα; Οι εκπομπές «reality show» που ξεφυτρώνουν

κάθε τόσο στην τηλεόραση δείχνουν μάλλον το αντίθετο: «Μεγάλος Αδελφός»,

«Επιζών» και τώρα τελευταία, στην Αμερική, «Ομολογίες», κατευθείαν από το

στόμα του δολοφόνου ή του βιαστή στο αυτί του τηλεθεατή. Παρουσιάστρια η

ξανθιά Κάθριν Κράιερ, πρώην δικαστίνα. «Είμαι σε θέση να ξέρω καλύτερα από

κάθε άλλον πως οι «Ομολογίες» θα είναι συνταρακτικές», λέει, «γιατί είναι

πραγματικές και ενοχλητικές, μια εμβάθυνση στην εγκληματική ψυχή».

Προσκλητήριο…

… σε ασέλγεια και λατρεία της βίας χαρακτηρίζουν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης»

τη νέα εκπομπή του Δικαστικού Καναλιού, αποκρουστική εκμετάλλευση με μοναδικό

κίνητρο την υψηλή τηλεθέαση. Και πάνω κάτω απηχούν μια γενικότερη κατακραυγή

γι’ αυτή την εκπομπή, που έγινε εφικτή χάρη σε βιντεοκασέτες με καταθέσεις

κακοποιών που έδωσε στο κανάλι ο εισαγγελέας του Μανχάταν. Πρώτος

παρουσιάζεται ο χρήστης κρακ Στίβεν Σμιθ, άστεγος, μαύρος, που συνελήφθη όταν

φίλοι του είπαν στην αστυνομία πως βίασε και σκότωσε μια γιατρίνα. «Εγώ το

έκανα», λέει μπροστά στον φακό. «Τι θέλετε να μάθετε; Ρωτήστε με…».

Περιγράφει το έγκλημα με κάθε λεπτομέρεια, όσο η τηλεόραση δείχνει εικόνες από

τα αστυνομικά αρχεία. «Πρόθεσή μου δεν ήταν να τη σκοτώσω, αλλά να βρω κάτι να

φάω». Οι τίτλοι του τέλους ενημερώνουν τον τηλεθεατή πως το δικαστήριο δεν

δέχτηκε το ελαφρυντικό του ακαταλόγιστου και καταδίκασε τον Σμιθ σε κάθειρξη

50 ετών.

Ο επόμενος…

… είναι ο Ντάνιελ Ράκοβιτς, λευκός, εικοσάρης, που οι φίλοι του κατήγγειλαν

την εξαφάνιση της συγκατοίκου του. Λέει πως αυτοί οι φίλοι του είπαν στην

αστυνομία πως τον είδαν να μαγειρεύει σε μια κατσαρόλα το κομμένο κεφάλι της.

«Είναι αλήθεια;» τον ρωτάει ο ανακριτής. «Τη χτύπησα στο κεφάλι και όταν έπεσε

κάτω, το έβαλα στα πόδια. Σε δυο ώρες ξαναγύρισα και έκανα αυτό το τρομερό

πράγμα». «Δηλαδή;». «Την έκοψα κομμάτια». Το δικαστήριο του αναγνώρισε το

ακαταλόγιστο και τώρα ο Ράκοβιτς είναι έγκλειστος σε ψυχιατρικό ίδρυμα.

Αποκρουστικές…

… είναι αυτές οι εκπομπές γιατί δεν πηγαίνουν ποτέ σε βάθος. Πώς έγινε η

ανάκριση; Πόσο κράτησε; Γιατί δεν φάνηκε πουθενά δικηγόρος; Γιατί ο λευκός δεν

πήγε στη φυλακή και πήγε ο μαύρος; Μένουν στον επιφανειακό εντυπωσιασμό του

κοινού από την ωμή βία, χωρίς ποτέ να εμβαθύνουν στα αίτιά της. Επειδή κάτι

είναι αληθινό, δεν σημαίνει πως είναι και δραματικό. Μπορεί τα εγκλήματα να

εμπνέουν μυθιστορήματα, αλλά οι κακοποιοί δεν είναι πάντα καλοί ηθοποιοί. Δεν

καθηλώνουν τον τηλεθεατή στον καναπέ του. Τι είναι τότε εκείνο που τον κάνει

να παγώνει μπροστά στην εικόνα; Ο φόβος μπροστά στην απειλή της βίας και η

χαυνωτική βεβαιότητα πως το κράτος τιμωρός θα επιβάλει για άλλη μια φορά την

τάξη που ο έμφοβος πολίτης υποβάλλεται στην ιδέα πως απειλείται. Ίσως αυτός ο

μηχανισμός «βία-φόβος-τιμωρία-τάξη» να εξηγεί την πλημμυρίδα των εκπομπών και

των ταινιών βίας. Δώστε βία στις μάζες για να νιώσει ο πολίτης όπως και

εκείνος ο ασθενής του Φρόιντ, που έβγαζε το γυμνό πόδι του στο κρύο για να

νιώσει ύστερα τη θαλπωρή όταν το ξανάχωνε κάτω από τα σκεπάσματα. Μόνο που τα

σκεπάσματα αυτής της «τάξης» είναι και αυτά το ίδιο βίαια και αποπνικτικά.