Από το 1937 χαράζει μονοπάτια σε όλη την Ελλάδα

Τον Μάιο του 1937 βρέθηκε σε μία από τις πρώτες του ορειβατικές

«αποστολές». Ήταν στρατιώτης τότε, υπηρετούσε στο 34ο τάγμα Ρεθύμου, αυτό όμως

δεν τον εμπόδισε να ανεβεί τον Ψηλορείτη…«με σύντροφο έναν απότακτο λογαγό

τότε, που μετέπειτα έγινε βουλευτής του Πλαστήρα…».

Λίγους μήνες αργότερα, το 1938, ο κ. Τάσος Ρήγας έγινε μέλος του Ελληνικού

Ορειβατικού Συνδέσμου Αθηνών. Μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ομοσπονδίας

σήμερα, θεωρείται ο μακροβιότερος Έλληνας ορειβάτης. Σε ηλικία 84 ετών, με

αναμνήσεις μιας ζωής δραστήριας και έντονης, είναι ο άνθρωπος που «άνοιξε» και

«έκτισε» τα μονοπάτια που διασχίζουν από άκρη σε άκρη την Ελλάδα: από τον

Προμαχώνα μέχρι την Κρήτη κι από τη Φλώρινα μέχρι στους Δελφούς… Με τη

συντροφιά Ελλήνων και ξένων ορειβατών και οδοιπόρων, ο κ. Ρήγας γνώρισε κι

αγάπησε την πατρίδα του περπατώντας.

Ήταν 69 ετών το 1984, όταν ξεκίνησε ως επικεφαλής του προγράμματος που είχε

στόχο τη διάνοιξη των ελληνικών μονοπατιών («εθνικά μονοπάτια μεγάλων

διαδρομών» ονομάζονται στην «ορειβατική» γλώσσα). Από τότε και μέχρι το 1995,

όταν το πρόγραμμα διεκόπη άδοξα, ο κ. Ρήγας είχε διανύσει συνολικά 3.500

χιλιόμετρα στην ηπειρωτική Ελλάδα κι άλλα 720 χιλιόμετρα στην Κρήτη.

Περπατούσε και περπατά ακόμη, όχι απλά για να θαυμάσει τις κρυμμένες ομορφιές

της Ελλάδας.

Κάθε βήμα, στην πεδιάδα ή το βουνό, σήμαινε για εκείνον και τους συντρόφους

του εντατική δουλειά και ευθύνη. «Τα μονοπάτια έπρεπε να ανοίξουν και να

σηματοδοτηθούν. Οι διαδρομές έπρεπε να σημειωθούν με λεπτομέρεια πάνω σε

χάρτες, να καταγραφούν τα γύρω καταφύγια και οι ξενώνες, οι δρόμοι και τα

κοντινά χωριά», λέει ο ίδιος με ενθουσιασμό που δεν τον έχουν σκιάσει ούτε τα

χρόνια που φορτώθηκαν στις πλάτες του, ούτε και οι δυσκολίες της ζωής που σαν

να τις έζησε μαζεμένες στους μήνες που πέρασαν. «Κι όλη αυτή η δουλειά έπρεπε

να ελεγχθεί ύστερα από λίγο καιρό. Να ξαναπεράσει κάποιος από τα σημεία αυτά,

να εντοπίσει και να διορθώσει τις καταστροφές: τους στύλους που κάποιοι τους

έκοβαν από τη ρίζα, τις σημάνσεις που τις χαλούσαν, τα τόξα και τα βέλη τα

οποία κάποιοι «έξυπνοι» είχαν γυρίσει προς αντίθετη κατεύθυνση».

Το εθνικό δίκτυο μονοπατιών είναι για τον κ. Τάσο Ρήγα έργο και όνειρο ζωής…

Μπορεί να συνταξιοδοτήθηκε, να άφησε την θέση ευθύνης στην Ελληνική Ομοσπονδία

Ορειβασίας – Αναρρίχησης, σε κάποιον άλλο νεώτερο, όμως η παρουσία του εκεί

είναι δεδομένη. Εκείνος θα απαντήσει σε Έλληνες και ξένους που ζητούν

πληροφορίες για τα ελληνικά μονοπάτια, εκείνος κρατά τα μυστικά που

απεικονίζονται με «σύμβολα» στους ειδικούς πεζοπορικούς χάρτες.

Τι κι αν, πριν από λίγο καιρό, ο γιατρός του του ζήτησε να περιορίσει τις

δραστηριότητές του… Ο κ. Ρήγας δεν το βάζει κάτω… -«Μπάρμπα-Τάσο,

πρόσεχε», του είπε ο καρδιολόγος του. «Η καρδιά σου έχει κουραστεί πια, δεν

δουλεύει όπως δούλευε…». Η παρέα των Γερμανών ορειβατών όμως, με τους οποίος

έχει κανονίσει να φύγει το καλοκαίρι, για να περπατήσουν ένα κομμάτι της

Βόρειας Ελλάδας, δεν μπορεί να περιμένει. Το μόνο που μπορεί να κάνει ο κ.

Ρήγας, για να μη δυσαρεστήσει τον γιατρό του, είναι να πάρει μαζί ένα

ελαφρότερο σακίδιο…

Το όνειρο του κ. Τάσσου Ρήγα βλέπει προς το μέλλον. «Το εθνικό δίκτυο

μονοπατιών δεν σταματά εκεί που το αφήσαμε, όταν ο ΕΟΤ έκοψε, χωρίς λόγο, την

επιχορήγηση…», εξηγεί ο ίδιος, χωρίς να κρύβει την πικρία του. Στο αρχείο

του βρίσκονται εδώ και καιρό δύο τυπωμένες σελίδες με πίνακες και τίτλο:

«υπολειπόμενα προς σηματοδότησιν εθνικά μονοπάτια μεγάλων διαδρομών». Για τον

κ. Ρήγα, το «όραμα» θέλει τουλάχιστον… 1.927 χιλιόμετρα ακόμη για να

μπορέσει να θεωρηθεί ότι «σχεδόν επαληθεύτηκε». Η πρότασή του, την οποία έχει

καταθέσει εδώ και χρόνια στους αρμόδιους φορείς, αναφέρει 10 ακόμη μονοπάτια

στους νομούς Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Δράμας, Κοζάνης, Άρτας, Ιωαννίνων,

Ευρυτανίας, Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Μεσσηνίας, Αργολίδας, Ευβοίας, και όχι

μόνο εκεί.

Για τον Νομό Ευβοίας, για παράδειγμα, τον μόνο που δεν καλύπτει το υπάρχον

δίκτυο μονοπατιών, ο κ. Ρήγας έχει έτοιμα κάποια προσχέδια χαρτών. Το μονοπάτι

που προτείνει να ανοίξει έχει συνολικό μήκος 250 χιλιομέτρων και καλύπτει τη

διαδρομή από τους Ωρεούς μέχρι το Τελέθριον και το Ξηρόν Όρος και από εκεί στη

Λίμνη, στο Κανδήλι, το Ξεροβούνι, τη Σοτεινή, το όρος Δίρφυς, τον Όλυμπο, την

Όχη και την Κάρυστο.

«Ιστορική στιγμή» για τον 84χρονο που αφιέρωσε τη ζωή του στη φύση και τη

δράση ήταν ο Απρίλιος του 1984, όταν εκπρόσωποι από ορειβατικούς συλλόγους

ολόκληρης της Ελλάδας συναντήθηκαν στο καταφύγιο της Βέροιας, στο Σέλι,

προκειμένου να συζητήσουν την πρόταση από την Ευρωπαϊκή Ένωση Οδοιπορίας, να

επεκταθούν τα δύο ευρωπαϊκά μονοπάτια Ε4 και Ε6 στην Ελλάδα.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση Οδοιπορίας όρισε τον άξονα πορείας των δύο μονοπατιών»,

θυμάται ο κ. Τάσος Ρήγας. «Την οριστική πορεία θα την καθορίζαμε εμείς,

ακολουθώντας τους δύο όρους που έθεταν: το Ε4 να περνά από τον Όλυμπο και το

Ε6 να περνά από το Μέτσοβο. Στη σύσκεψη στο Σέλι καθορίστηκε η ακριβής

διαδρομή και τον Μάιο του 1984 συντάχτηκε το πρωτόκολλο της συμφωνίας».

Μιλά με υπερηφάνεια και νοσταλγία για εκείνη τη συνάντηση στο Σέλι. Ψάχνει να

βρει κάποια παλιά φωτογραφία, κοιτάει τα πρόσωπα για να δείξει ποιος είναι

ποιος. «Να, εδώ είναι ο τότε πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας και

Αναρρίχησης κ. Δέφνερ…». Ο άνθρωπος που στα χρόνια που πέρασαν, εκτός από

ορειβάτης, υπήρξε επίσης κωπηλάτης, ιστιοπλόος, σκιέρ, ποδηλάτης και

αναρριχητής, πίστεψε από την πρώτη στιγμή στην ουσία των στόχων της Ευρωπαϊκής

Ένωσης Οδοιπορίας, όπως την είχε εκφράσει ο ιδρυτής της, Γεώργιος Φάρμπαχ:

«Οδοιπορία είναι το να αντιλαμβάνεσαι και να ζεις το τοπίο και τη φύση. Είναι

ένας δρόμος για την εξέλιξη της προσωπικότητας. Δεν θέλουμε μόνο να πηγαίνουμε

από τον έναν τόπο στην άλλο. Θέλουμε το οδοιπορικό μονοπάτι που θα διασχίσουμε

μαζί, να το ζήσουμε και μαζί. Θέλουμε να παρατηρήσουμε τα λουλούδια, να

επισκεφτούμε όμορφα χωριά και πόλεις, μνημεία της τέχνης και της

αρχιτεκτονικής και να αφήσουμε την ομορφιά του τοπίου να επιδράσει επάνω μας».