Καλπάζει η γρίπη στην Ευρώπη, με τα συστήματα υγείας σε αρκετές χώρες να δοκιμάζονται ήδη από την ορμητική καταγραφή λοιμώξεων. Στη χώρα μας, όπως όλα δείχνουν, απομένουν μόλις λίγες εβδομάδες πριν από την έξαρση κρουσμάτων, με τους επιστήμονες να υπενθυμίζουν ότι ο χρόνος αντίδρασης είναι κρίσιμος: ο εμβολιασμός, η έγκαιρη διάγνωση και η ετοιμότητα του συστήματος αποτελούν προϋποθέσεις για να περιοριστούν οι επιπτώσεις ενός κύματος, που φέτος προμηνύεται απαιτητικό.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) μόλις την περασμένη Παρασκευή προειδοποίησε πως ήδη καταγράφονται σε ορισμένες χώρες αυξημένες νοσηλείες με έμφαση στα άτομα 65 ετών και άνω. Το «μοτίβο», εντούτοις, της πρόωρης εισόδου της γρίπης στην κοινότητα είναι σχεδόν ίδιο σε όλη τη Γηραιά Ηπειρο: η κυκλοφορία αρχικά είναι υψηλότερη στα παιδιά ηλικίας από 5 έως και 14 ετών, τα οποία και αποτελούν το «όχημα» για τη συνέχεια των μεταδόσεων σε πολίτες μεγαλύτερης ηλικίας.
Από τα ίδια στοιχεία του Κέντρου, δε, επιβεβαιώνεται πως ο υποκλάδος Κ της γρίπης τύπου Α (Η3Ν2) είναι η αιτία της φετινής «ανάφλεξης» κρουσμάτων. Αρκεί κανείς να αναλογιστεί πως μόνο στη Βρετανία επιβεβαιώνονται περί τα 2.600 νέα περιστατικά κατά μέσο όρο σε ημερήσια βάση, με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας εκεί να εκφράζει φόβους ότι την περίοδο των εορτών οι νοσηλείες στα νοσοκομεία μπορεί να τριπλασιαστούν, δοκιμάζοντας το σύστημα (NHS).
Ισχυρό «όπλο»
Οι έλληνες ειδικοί με το βλέμμα στραμμένο εκτός συνόρων εκφράζουν ανησυχία για εκείνα που έρχονται το επόμενο διάστημα. «Η είσοδος της γρίπης δεν μας εκπλήσσει. Είναι κάτι τυπικό, που συμβαίνει κάθε χρόνο. Ομως, ο συγκεκριμένος υπότυπος έχει συγκεντρώσει πολλές μεταλλάξεις, που εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου», σημειώνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο ομ. καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης.
Ο ίδιος διευκρινίζει πως το συγκεκριμένο στέλεχος συμπεριλαμβάνεται στο διαθέσιμο εμβόλιο, συνεπώς αποτελεί ένα ισχυρό «όπλο» έναντι της αναμενόμενης επέλασης. «Ασφαλή συμπεράσματα θα προκύψουν το προσεχές διάστημα από την κλινική πράξη, σχετικά με το ποσοστό αποτελεσματικότητάς του. Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι προσφέρει σημαντική προστασία έναντι σοβαρής νόσησης και επιπλοκών».
Η γρίπη Κ
Αξίζει σε κάθε περίπτωση να σημειωθεί πως το ECDC εκτιμά ότι ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό, ακόμη κι όταν «πρωταγωνιστεί» η γρίπη Κ, είναι μέτριος. Για όσους, όμως, ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου είναι υψηλός. Ιδίως οι ηλικιωμένοι, οι έγκυοι και οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα οφείλουν να δημιουργήσουν μια «ζώνη άμυνας».
Στο πλαίσιο αυτό, το Κέντρο απηύθυνε ακόμη μία έκκληση σε εκείνους που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να σπεύσουν να εμβολιαστούν. Στη σχετική λίστα, δε, συμπεριλαμβάνουν και τους γονείς και φροντιστές βρεφών, τους κλειστούς πληθυσμούς (π.χ. τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων) αλλά και τους υγειονομικούς.
Υπενθυμίζεται πως το εμβόλιο χρειάζεται περίπου δύο εβδομάδες για να παράσχει επαρκή προστασία, επομένως ο χρόνος μετράει αντίστροφα για τους πολίτες που ζουν στην Ελλάδα.
Πιο συγκεκριμένα και εν συγκρίσει με το παρελθόν, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μετατόπιση του κύματος γρίπης λόγω της παρατεταμένης καλοκαιρίας στην Ελλάδα. «Η κορύφωσή του πλέον καταγράφεται στα μέσα Ιανουαρίου με αρχές Φλεβάρη», σημειώνει ο Ν. Τζανάκης, προειδοποιώντας εντούτοις πως την περίοδο των γιορτών εκτιμάται αύξηση μεταδόσεων και κρουσμάτων.
Φέτος, όμως, ο υποκλάδος Κ έφερε πρώιμη έναρξη του κύματος σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, ενώ η ταχύτατη εξάπλωσή του βρήκε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού ανεμβολίαστο, γεγονός που εξηγεί την πρόβλεψη των σχετικών μοντέλων που δείχνουν αύξηση θανάτων φέτος.
Ανω του επιδημικού ορίου
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, η τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ διαπιστώνει ότι η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα βρίσκεται άνω του επιδημικού ορίου έναρξης της εποχικής δραστηριότητάς της, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Οσο για τον υποκλάδο Κ, έχει περάσει εδώ και μερικές εβδομάδες τα σύνορά μας – τα πρώτα κρούσματά του ανιχνεύθηκαν την εβδομάδα 17-23 Νοεμβρίου 2025.
Σε αυτό το «ασφυκτικό» πλαίσιο – ο βρετανός υπουργός Υγείας Γουές Στρίτινγκ προειδοποίησε ότι αυτή τη στιγμή η γρίπη αποτελεί τη μεγαλύτερη υγειονομική κρίση στη χώρα από την εποχή της πανδημίας – το θετικό είναι ότι ένα σημαντικό ποσοστό των πολιτών στην Ελλάδα έχει ήδη εμβολιαστεί. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν «ΤΑ ΝΕΑ» στη διάθεσή τους, 1.720.000 πολίτες έχουν επισκεφθεί ήδη το φαρμακείο της γειτονιάς τους. Επιπρόσθετα, οι γιατροί έχουν γράψει 750.000 συνταγές, εκ των οποίων έχουν εκτελεστεί οι 550.000, με τις εκτιμήσεις να θέλουν το επόμενο διάστημα να εμβολιάζονται επιπλέον 450.000 πολίτες.
