Ηταν παρών στη Γενεύη, την περασμένη Κυριακή, επικεφαλής της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας. Απών όμως χθες από τη συνάντηση με τους Αμερικανούς στη Φλόριντα, τη θέση του είχε πάρει ο επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας της Ουκρανίας και πρώην υπουργός Αμυνας της χώρας Ρουστέμ Ουμέροφ. Ο Αντρίι Γερμάκ, άλλωστε, αναγκάστηκε να παραιτηθεί την Παρασκευή από προσωπάρχης του ουκρανού προέδρου, μετά την έρευνα που πραγματοποίησαν στο σπίτι του οι ανακριτές που έχουν αναλάβει να διαλευκάνουν ένα σκάνδαλο διαφθοράς στον τομέα της ενέργειας, το οποίο κλονίζει όσο ποτέ άλλοτε την κυβέρνηση Ζελένσκι. Η απώλεια αυτή στερεί τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι από έναν πιστό πολιτικό σύμμαχο σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή, ενώ η Ουκρανία πιέζεται στρατιωτικά από τη Ρωσία και διπλωματικά από τις ΗΠΑ. Μπορεί επίσης να θεωρείται βέβαιο πως θα τροφοδοτήσει τις αμφιβολίες των λιγότερο αποφασιστικών συμμάχων της Ουκρανίας και θα εργαλειοποιηθεί από τον Βλαντίμιρ Πούτιν. «Μόνο ένα πράγμα είναι σαφές: κάθε μέρα είναι μια χαμένη μέρα για τον Ζελένσκι και το καθεστώς του Κιέβου» δήλωσε χαρακτηριστικά χθες ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. «Κάθε μέρα που περνά, η θέση τους, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο μέτωπο, χειροτερεύει» πρόσθεσε.
Οπως σημειώνει βέβαια η «Monde» στο κύριο άρθρο της, «δεν δεχόμαστε από το Κρεμλίνο μαθήματα σε θέματα δικαιοσύνης, δικαίου και νομιμότητας». Υπάρχει, άλλωστε, και ένας θετικός τρόπος να δει κανείς την παραίτηση του Γερμάκ: «Η αναταραχή που προκαλεί αυτή η παραίτηση στο Κίεβο δεν πρέπει να υποτιμηθεί, σίγουρα όμως ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια και λιγότερο συγκεντρωτισμό που εκφράζει η ουκρανική κοινή γνώμη» γράφει η γαλλική εφημερίδα. «Αυτές οι απαιτήσεις επιβεβαιώνουν την προσήλωσή της σε αξίες που τη φέρνουν πιο κοντά στην ΕΕ και την απομακρύνουν περισσότερο από ποτέ από τη Ρωσία». «Οι απομονωτιστές στην Ουάσιγκτον ενδέχεται να προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν την παραίτηση του Γερμάκ ως δικαιολογία για να εγκαταλείψουν την Ουκρανία, επικαλούμενοί την ως απόδειξη ενδημικής διαφθοράς» προσυπέγραψε η «Washington Post». «Στην πραγματικότητα, η απομάκρυνσή του αποτελεί απόδειξη ανθεκτικότητας και ωριμότητας που θα πρέπει να ενθαρρύνει την κυβέρνηση Τραμπ. Τα νέα της Παρασκευής δείχνουν την προθυμία του Ζελένσκι να παραμερίσει ακόμη και τον στενότερο συνεργάτη του προκειμένου να πράξει ό,τι είναι καλύτερο για τη χώρα του στον αγώνα της για εθνική επιβίωση».
Αυτό δεν αναιρεί βέβαια την εκτίμηση που έκανε στην ίδια εφημερίδα ο ουκρανός πολιτικός αναλυτής Βολοντίμιρ Φεσένκο: «Η παραίτηση του Γερμάκ για τον Ζελένσκι είναι σχεδόν σαν να του κόβουν το δεξί χέρι. Είναι εξαιρετικά οδυνηρό – σωματικά και ψυχολογικά. Θα δημιουργηθεί ένα ψυχολογικό κενό γύρω από τον Ζελένσκι. Ο Γερμάκ ήταν πάντα δίπλα του. Αλλά ο Ζελένσκι είναι προσαρμοστικός. Μαθαίνει γρήγορα. Δεν νομίζω ότι είναι καταστροφή – είναι όμως μια σοβαρή πρόκληση». Οι Βρυξέλλες, βέβαια, δεν σκοπεύουν να αναστείλουν την υποστήριξή τους προς την Ουκρανία λόγω του σκανδάλου διαφθοράς που αμαυρώνει τη φήμη της. Ομως, την ώρα που οι «27» συζητούν ένα δάνειο ύψους περίπου 140 δισεκατομμυρίων ευρώ υπέρ της, με εγγύηση τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, η υπόθεση αυτή ενδέχεται να περιπλέξει ακόμη περισσότερο τις συζητήσεις, οι οποίες σε αυτό το στάδιο έχουν μπλοκαριστεί από το Βέλγιο. Ορισμένοι ευρωπαίοι ιθύνοντες φοβούνται επίσης τον αντίκτυπο αυτών των ανατροπών στην πολιτική σταθερότητα της Ουκρανίας: ελπίζουν ότι η πολιτική μάχη που ενδέχεται να ενταθεί τώρα στο Κίεβο δεν θα αποδυναμώσει περαιτέρω τον Ζελένσκι.
Το βέβαιο είναι πως η παραίτηση του Γερμάκ στερεί τόσο τους Ευρωπαίους όσο και τους Αμερικανούς από έναν οικείο συνομιλητή. Αν και, σύμφωνα με τη «Monde», κανείς στην κυβέρνηση Τραμπ δεν θα στενοχωρηθεί: «Ο πρώτος και βασικός λόγος, που δεν ομολογείται δημοσίως, έγκειται στην καιροσκοπική βούλησή της να εκμεταλλευτεί την πολιτική κρίση στο Κίεβο. Στο περιβάλλον του αμερικανού προέδρου, εκτιμάται ότι αυτό το σκάνδαλο διαφθοράς προσφέρει μια ευκαιρία για να πιέσουν τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να παραχωρήσει έδαφος στην περιφέρεια του Ντονέτσκ και να προβεί σε άλλες πρωτοφανείς κινήσεις». Με τέτοιους συμμάχους, δεν είναι να απορεί κανείς για τις θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν ευρέως στο Κίεβο και θέλουν άλλες φορές την πίεση που ασκήθηκε στον Γερμάκ να είναι έργο των Ρώσων και άλλες φορές την απομάκρυνσή του να είναι αποτέλεσμα μιας «πληροφοριακής επιχείρησης» της αμερικανικής κυβέρνησης, ώστε να αναγκάσει έναν απομονωμένο πρόεδρο να υπογράψει μια ειρηνευτική συμφωνία που παραμένει δυσμενής για την Ουκρανία.
