Η Ρωσία δεν θα κάνει μεγάλες παραχωρήσεις σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία, δήλωσε χθες ανώτερος ρώσος διπλωμάτης, μετά τη διαρροή ηχογραφημένης τηλεφωνικής συνομιλίας που αφορούσε τον απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος ακούγεται να λέει πως «τρέφει μεγάλο σεβασμό για τον Πούτιν» και συμβουλεύει τους Ρώσους για το πώς να προσεγγίσουν τον Ντόναλντ Τραμπ. Στις ΗΠΑ δεν έλειψαν οι νομοθέτες, και από τα δύο κόμματα, που χαρακτήρισαν τον Γουίτκοφ «προδότη» και ζήτησαν από τον πρόεδρο Τραμπ να τον ανακαλέσει.
Ο Γουίτκοφ αναμένεται να ταξιδέψει στη Μόσχα την επόμενη εβδομάδα μαζί με άλλους ανώτερους αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων και ο γαμπρός του αμερικανού προέδρoυ, ο Τζάρεντ Κούσνερ, για συνομιλίες σχετικά με ένα πιθανό σχέδιο για τον τερματισμό του σχεδόν τετραετούς πολέμου στην Ουκρανία, του πιο αιματηρού στην Ευρώπη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Τραμπ, στο Air Force One, απέρριψε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το γιατί ο Γουίτκοφ φάνηκε να εκπαιδεύει ρώσους αξιωματούχους λέγοντας ότι «αυτό κάνει ένας διαπραγματευτής» και ότι ήταν «μια συνηθισμένη μορφή διαπραγμάτευσης».
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναμένει πρόσκληση για να συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, καθώς οι δύο πλευρές φαίνεται να έχουν καταλήξει σε μια, καταρχήν, συμφωνία για το σχέδιο που θα προταθεί στη Μόσχα και οι ευρωπαίοι ηγέτες δηλώνουν με κάθε ευκαιρία τη στήριξή τους στο Κίεβο. Στο Στρασβούργο, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε κατά του «μονομερούς τεμαχισμού ενός κυρίαρχου ευρωπαϊκού έθνους», ενώ, μιλώντας στη γερμανική Βουλή, ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς τόνισε πως «δεν θέλουμε ειρήνη με υποταγή της Ουκρανίας. Δεν θέλουμε ειρήνη νεκροταφείου. Ο Πούτιν πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι δεν έχει καμία πιθανότητα να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο εις βάρος της ευρωπαϊκής τάξης, ειρήνης και ελευθερίας».
Ομως είναι δύο οι τηλεφωνικές συνομιλίες που διέρρευσαν στο πρακτορείο Bloomberg – ιδιαίτερα αποκαλυπτικές για τον τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανοί προσεγγίζουν τους Ρώσους για το θέμα της Ουκρανίας, αλλά και για το τι πιστεύει πραγματικά η Μόσχα. Συνομιλίες που φέρνουν για πρώτη φορά στο φως το παρασκήνιο αυτής της μακράς διαπραγμάτευσης. Η μία είναι του Γουίτκοφ με τον βοηθό του Πούτιν για την εξωτερική πολιτική Γιούρι Ουσακόφ, στις 14 Οκτωβρίου, στην οποία ο απεσταλμένος των ΗΠΑ συμβούλευσε τον ρώσο πολιτικό για το πώς να πλασάρει η Μόσχα ένα ειρηνευτικό σχέδιο στον Τραμπ.
Ο Ουσακόφ είπε ότι είχε χρησιμοποιήσει το WhatsApp για να μιλήσει με τον Γουίτκοφ σε αρκετές περιπτώσεις και η ρωσική εφημερίδα «Kommersant», η οποία πήρε συνέντευξη από τον Ουσακόφ, δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Ποιος έστησε τον Στιβ Γουίτκοφ;». Η άλλη στις 29 Οκτωβρίου γίνεται μεταξύ του Ουσακόφ και του Κίριλ Ντμίτριεφ, επικεφαλής του κρατικού ταμείου επενδύσεων της Ρωσίας, που θεωρείται ένας από τους αρχιτέκτονες του σχεδίου των 28 σημείων για την Ουκρανία που παρουσίασαν οι ΗΠΑ και προκάλεσε αντιδράσεις μια και περιείχε όλες τις μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις της Μόσχας.
Στην τηλεφωνική επικοινωνία στις 14 Οκτωβρίου που διήρκεσε λίγο περισσότερο από πέντε λεπτά, ο Γουίτκοφ ενημέρωσε τον Ουσακόφ για το πώς ο ρώσος ηγέτης θα έπρεπε να θέσει το ζήτημα στον Τραμπ. Οι οδηγίες του περιελάμβαναν προτάσεις για τον προγραμματισμό μιας τηλεφωνικής συνομιλίας Τραμπ – Πούτιν πριν από την επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο λίγες ημέρες αργότερα και τη χρήση της συμφωνίας για τη Γάζα ως μέσου προσέγγισης.
Η συζήτηση για πρώτη φορά προσφέρει άμεση εικόνα για τις πρόσφατες τακτικές του Γουίτκοφ στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία και αυτό που φαίνεται να είναι η γένεση της πρότασης ειρήνευσης των 28 σημείων που εμφανίστηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα – την οποία οι ΗΠΑ έχουν πιέσει την Ουκρανία να αποδεχτεί ως βάση μιας συμφωνίας. Μάλιστα, ο Γουίτκοφ προτείνει να συγχαρεί ο Πούτιν τον Τραμπ για τη συμφωνία στη Γάζα, να του πει ότι η Ρωσία την είχε υποστηρίξει και ότι σέβεται τον αμερικανό πρόεδρο ως άνθρωπο της ειρήνης. «Αν ξεκινήσει έτσι, θα είναι μια πραγματικά καλή κλήση», συμβουλεύει ο αμερικανός απεσταλμένος. Ο Τραμπ και ο Πούτιν πραγματοποίησαν την τηλεφωνική τους επικοινωνία δύο ημέρες αργότερα, κατόπιν αιτήματος της Ρωσίας, και ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε τη συνομιλία διάρκειας δυόμισι ωρών ως «πολύ παραγωγική».
Σε συνέχεια αυτής της κλήσης, ο Γουίτκοφ συναντήθηκε με τον Κίριλ Ντμίτριεφ, έναν άλλο ανώτερο σύμβουλο του Κρεμλίνου, στο Μαϊάμι, γύρω στις 25 Οκτωβρίου. Στις 29 Οκτωβρίου, ο Ντμίτριεφ και ο Ουσακόφ μίλησαν τηλεφωνικά στα ρωσικά και συζήτησαν πόσο έντονα θα έπρεπε η Μόσχα να πιέσει για τις απαιτήσεις της σε οποιαδήποτε ειρηνευτική πρόταση.
Καθώς οι δύο συνεργάτες του Πούτιν εξέταζαν διάφορες επιλογές, ο Ουσακόφ υποστήριξε ότι πρέπει να ζητηθεί το «μέγιστο» στις συζητήσεις με τον Λευκό Οίκο. Ο Ντμίτριεφ είπε ότι ήταν βέβαιος πως ακόμη και αν οι ΗΠΑ δεν υιοθετούσαν πλήρως την εκδοχή της Ρωσίας, τουλάχιστον θα έκαναν κάτι πολύ κοντά σε αυτήν.
