Θα στενοχωριόταν, μου φαίνεται, ο Σαββόπουλος αν ζούσε ακόμη και μάθαινε τα νέα για τα Βορίζια, κλασική περίπτωση σχέσης που δεν είναι «αγάπη απρόσωπη», σαν των πολιτικών, αλλά σαν την «δικιά του» αγάπη που «έχει σώμα και θρησκεία και παππού σε μέρη αυτόνομα μέσα στην τουρκοκρατία»: στη Βικιπαίδεια, στη σελίδα του χωριού αναφέρονται 10 ονόματα «βοριζιάνων καπετάνων» που συμμετείχαν σε κρητικές επαναστάσεις.
Επιπλέον, το χωριό βομβαρδίστηκε και ισοπεδώθηκε επί κατοχής από τους Γερμανούς. «Η Πολιτεία έφτιαξε νέο οικισμό κοντά στη Μονή Βροντισίου. Οι κάτοικοι όμως αρνήθηκαν να κατοικήσουν σ’ αυτόν και προτίμησαν να προβούν σε ανοικοδόμηση του χωριού τους στην αρχική του θέση», μας ενημερώνει το ίδιο λήμμα της Βικιπαίδειας.
Να ‘τη λοιπόν «η Ελλάδα που αντιστέκεται η Ελλάδα που επιμένει / κι όποιος δεν καταλαβαίνει δεν ξέρει που πατά και που πηγαίνει».
Ενώ οι Βοριζιώτες και, από την άλλη πλευρά του Ψηλορείτη, οι Ζωνιανιώτες εδραιωμένοι σε παλιά –βαρβαρικά, μου φαίνεται– έθιμα ξέρουν που πατούν και πού πηγαίνουν; Μήπως ο ενθουσιασμός για τις «αυτόνομες κοινότητες» του Σαββόπουλου ή τα «κακοτράχαλα βουνά» των Γκάτσου και Χατζιδάκι –που είχαν προηγηθεί– οφείλονται σε ρομαντικές προσεγγίσεις της ελληνικής ιστορίας που χρησιμεύουν πλέον ως προσχήματα για εγκληματικές συμπεριφορές;
Μήπως η εθνική λατρεία της «κλεφτουριάς» ή της «αντίστασης» γίνεται τελικά εργαλείο διαιώνισης καταστάσεων που ούτε είχαν ούτε έχουν οτιδήποτε το απελευθερωτικό; Οι «κλέφτες» ήσαν κυριολεκτικά ληστές και κλέφτες, όχι μεταμφιεσμένοι «στρατιώτες του έθνους». Οι «κοινότητες» ήσαν εξαιρετικά ιεραρχημένες συλλογικότητες με μόνη αυτονομία αυτή της αυθαίρετης βούλησης των ισχυρών προκρίτων. Και τέτοιες φαίνεται παραμένουν κάποιες στην Κρήτη.
Πρόκειται μάλλον για δύσκολα ιάσιμο κακό γιατί έχει και νεωτερικές πολιτικές προεκτάσεις: από τη Βικιπαίδεια μαθαίνουμε ακόμη ότι τα τελευταία 40 χρόνια εναλλάσσονται Φραγκιαδάκηδες και Καργάκηδες ως πρόεδροι της Κοινότητας, δηλαδή μέλη των δύο οικογενειών που αλληλομακελεύτηκαν. Δικομματισμός λοιπόν στο χωριό και η υπόθεση ότι εκπροσωπούν σε τοπικό επίπεδο τον εθνικό δικομματισμό αξίζει να διερευνηθεί.
Ας μη συζητάμε λοιπό για «άγραφους Κρητικούς κανόνες», ας συζητήσουμε καλύτερα ποιοι έχουν συμφέρον να διατηρούνται αυτοί οι άγραφοι δολοφονικοί πανάρχαιοι και βάρβαροι κανόνες σε μέρη που είναι εντελώς διεθνοποιημένα λόγω τουρισμού, μέσων επικοινωνίας και εισαγομένων καλάσνικοφ. Μου φαίνεται ότι είναι όσοι αποκτούν ισχύ και πλούτο από τους κανόνες, δηλαδή οι τοπικές πολιτικές και οικονομικές ελίτ.
Τηρουμένων των αναλογιών, αυτά που μαθαίνουμε θυμίζουν τους πάμπλουτους Άραβες σεΐχηδες που παγκοσμοιοποιούν τα εμιράτα τους ενώ η δομή της επιτόπιας εξουσίας παραμένει βάρβαρη φυλετική.
