Ισραηλινοί διαδηλωτές απέκλεισαν μεγάλους αυτοκινητόδρομους και ήρθαν αντιμέτωποι με την αστυνομία χθες, καθώς ο υπερσυντηρητικός συνασπισμός του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου έκανε το πρώτο βήμα για την προώθηση ενός επίμαχου νομοσχεδίου που επιδιώκει τον περιορισμό της εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Χθες, το ισραηλινό Κοινοβούλιο έδωσε την αρχική έγκριση στο νομοσχέδιο που έχει προκαλέσει βαθιά πολιτική κρίση. Η προσπάθεια αλλαγής του δικαστικού συστήματος από τον κυβερνητικό συνασπισμό στον οποίο συμμετέχουν εθνικιστικά και θρησκευτικά κόμματα έχει προκαλέσει πρωτοφανείς διαμαρτυρίες,  ανησυχία για τον σεβασμό της δημοκρατίας και των θεσμών της στο Ισραήλ και έχει πλήξει την οικονομία. Διαθέτοντας 64 από τις 120 έδρες της Κνεσέτ, ο συνασπισμός του Νετανιάχου κέρδισε την πρώτη από τις τρεις απαιτούμενες ψηφοφορίες για την έγκριση του νομοσχεδίου, ενώ οι βουλευτές της αντιπολίτευσης φώναζαν «ντροπή».

Πλήθη διαδηλωτών που κυμάτιζαν σημαίες σταμάτησαν την πρωινή κυκλοφορία σε μεγάλες διασταυρώσεις και σε αυτοκινητόδρομους σε όλη τη χώρα, κυματίζοντας σημαίες και πλακάτ με αντικυβερνητικά συνθήματα. Ορισμένοι ξάπλωσαν στους δρόμους, ενώ άλλοι πέταξαν φωτοβολίδες. Η έφιππη αστυνομία αναπτύχθηκε ανάμεσα σε εκατοντάδες διαδηλωτές στο επιχειρηματικό κέντρο του Ισραήλ, το Τελ Αβίβ. Στην είσοδο της Ιερουσαλήμ, οι αστυνομικοί χρησιμοποίησαν κανόνι νερού για να διαλύσουν διαδηλωτές και έσυραν άλλους με τη βία. Τουλάχιστον 42 άτομα συνελήφθησαν, σύμφωνα με την αστυνομία, ενώ γίνονταν διαμαρτυρίες καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας, μεταξύ άλλων και στο διεθνές αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν.

Ο νόμος θα περιορίσει την εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ακυρώνει αποφάσεις της κυβέρνησης, υπουργών και εκλεγμένων αξιωματούχων κρίνοντάς τες παράλογες. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι αυτή η δικαστική εποπτεία συμβάλλει στην πρόληψη της διαφθοράς και της κατάχρησης εξουσίας. Οι υποστηρικτές λένε ότι η αλλαγή θα διευκολύνει την αποτελεσματική διακυβέρνηση με τον περιορισμό της δικαστικής παρέμβασης, υποστηρίζοντας ότι οι δικαστές έχουν άλλα νομικά μέσα για να ασκούν εποπτεία. Η πρόταση τώρα θα επιστρέψει στην επιτροπή για διαβουλεύσεις και μπορεί να υποβληθεί σε κάποιες αλλαγές πριν απ’ την τελική ψηφοφορία.

Ορισμένα μέλη του κόμματος Λικούντ του Νετανιάχου δήλωσαν ότι το νομοσχέδιο θα αποδυναμωθεί πριν τεθεί σε τελική ψηφοφορία, την οποία ελπίζουν να ολοκληρώσουν πριν η Κνεσέτ διακόψει για το καλοκαίρι στις 30 Ιουλίου. Ομως ο Σίμχα Ρόθμαν, επικεφαλής της Επιτροπής Συντάγματος, Νόμου και Δικαιοσύνης της Κνεσέτ, η οποία επεξεργάζεται το νομοσχέδιο, δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό του ισραηλινού στρατού: «Το λέω αυτό ρητά: Δεν είμαι πεπεισμένος ότι πρέπει να αναμένονται σημαντικές αλλαγές».

Οι διαιρέσεις σχετικά με τη δικαστική εκστρατεία της κυβέρνησης έχουν διαπεράσει βαθιά την ισραηλινή κοινωνία. Ο Νετανιάχου – ο οποίος δικάζεται για κατηγορίες περί δωροδοκίας τις οποίες  αρνείται – είχε αναστείλει τη νομοθετική διαδικασία για συμβιβαστικές συνομιλίες με την αντιπολίτευση, αλλά οι διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν τον Ιούνιο.

Η Ουάσιγκτον έχει παροτρύνει τον Νετανιάχου να καταλήξει σε ευρείες συμφωνίες σχετικά με τις όποιες μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη, οι οποίες, όπως λέει, θα πρέπει να διατηρήσουν την ανεξαρτησία των ισραηλινών δικαστηρίων. Ο Νετανιάχου δεν έχει δηλώσει μέχρι στιγμής ότι θα αναστείλει και πάλι τη νομοθεσία και υποβαθμίζει τις οικονομικές επιπτώσεις της εκστρατείας, η οποία έχει τρομάξει τους επενδυτές και έχει αποδυναμώσει το εθνικό νόμισμα, το σέκελ, σχεδόν 8% από τον Ιανουάριο.

Ο επικεφαλής του μεγαλύτερου εργατικού συνδικάτου του Ισραήλ κάλεσε τον Νετανιάχου να μην επιτρέψει αυτό που χαρακτήρισε εξτρεμισμό. «Πού οδηγείτε το κράτος του Ισραήλ; Τι κληρονομιά θα αφήσετε πίσω σας; Βάλτε τέλος σε αυτό το τρελό χάος», δήλωσε ο πρόεδρος του Histadrut, Αρνόν Μπαρ-Νταβίντ.