Είναι γεγονός ότι η πανδημία της Covid-19 αρχικά και στη συνέχεια ο πόλεμος στην Ουκρανία επέφεραν σημαντικές αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία, με μια σειρά από κλάδους να δέχονται εξαιρετικά ισχυρούς κλυδωνισμούς, οι οποίοι μεταφράστηκαν για τις επιχειρήσεις σε χαμηλότερα έσοδα, μειωμένες θέσεις εργασίας και λιγότερες επενδύσεις. Η σταδιακή ανάκτηση της οικονομικής δραστηριότητας, δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης, συνεπάγεται μια δεύτερη σειρά αναταράξεων που σχετίζονται με την αύξηση του ενεργειακού και του μεταφορικού κόστους.

Στο πλαίσιο αυτής της παρατεταμένης αναταραχής, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) καλούνται να επιβιώσουν σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, βελτιώνοντας παράλληλα τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητά τους. Βέβαια, η κυριότερη προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του διττού στόχου είναι η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, η οποία, ειδικά για τις ελληνικές ΜμΕ, αποτελεί, πέραν των άλλων, τροχοπέδη του μετασχηματισμού τους. Στο πλαίσιο αυτό, η συγκρότηση του νέου ΕΣΠΑ αποτελεί κρίσιμη πλατφόρμα για τη στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Μέσα όμως στο ευρύτερο κλίμα αβεβαιότητας και αστάθειας, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων μας υπενθυμίζουν πως έχουν καταστεί τα απαραίτητα αναπτυξιακά εργαλεία της χώρας, καθώς σχεδιάζουν και δημιουργούν χρηματοδοτικά εργαλεία για τη βέλτιστη διοχέτευση τόσο των εθνικών όσο και διεθνών κονδυλίων.

Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα τα δύο τελευταία χρόνια έχει συμβάλει ουσιαστικά στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, έχοντας ήδη χορηγήσει περισσότερα από 8,3 δισ. ευρώ για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της αγοράς με περισσότερα από 39 χιλ. νέα δάνεια. Ενώ ταυτόχρονα έχει συνδράμει στη δημιουργία πάνω από 18.600 νέων θέσεων εργασίας.

Μόνο το 2021 κατάφερε και σχεδίασε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία προς επιχειρήσεις και ιδιώτες, στοχεύοντας ειδικότερα σε Γεωγραφικές Περιφέρειες και Κλάδους, με 6 νέα χρηματοδοτικά εργαλεία προϋπολογισμού δανείων ύψους 990 εκατ. ευρώ.

Πρέπει να σημειωθεί πως τα ενεργά προγράμματα που στήριξαν οριζόντια όλες τις ΜμΕ είναι τα εξής: α) το Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19 (Γ’ Κύκλος), β) τα Επενδυτικά Δάνεια ΤΕΠΙΧ ΙΙ, γ) το Ταμείο Δυτικής Μακεδονίας (ΤΑΔΥΜ), δ) το Ταμείο Εγγυοδοσίας ΕΑΤ-ΤΜΕΔΕ, ε) το Ταμείο Εγγύησης Οπτικοακουστικών Μέσων και στ) το Top-Up EquiFund.

Πιο συγκεκριμένα:

Με γρήγορες διαδικασίες, μέσα στους περιορισμούς που επέβαλε το Lockdown τον Μάρτιο 2020, μετασχηματίστηκε το Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙ σε ένα σύγχρονο χρηματοδοτικό εργαλείο άμεσης παρέμβασης για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία με προϋπολογισμό 1,03 δισ. ευρώ για μόχλευση δανείων 2,5 δισ. ευρώ.

Τον Απρίλιο 2020 δημιουργήθηκε – σε χρόνο-ρεκόρ συγκριτικά με αντίστοιχα προϊόντα – το Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19 με πόρους από το ΕΣΠΑ και το Ελληνικό Δημόσιο, για να στηρίξει την ελληνική οικονομία με προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ για μόχλευση δανείων 6,5 δισ. ευρώ.

Για την αντιμετώπιση των έκτακτων συνθηκών λόγω της πανδημίας της COVID-19 στην τοπική οικονομία της Δυτικής Μακεδονίας δημιουργήθηκε με συνεπένδυση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας το Ταμείο Συγχρηματοδοτούμενων Δανείων και συγκεκριμένα η Δράση: «ΤΑΔΥΜ – COVID-19 – Μικρές και Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις: Δάνεια Κεφαλαίου Κίνησης με επιδότηση επιτοκίου». Το ΤΑΔΥΜ σηματοδότησε την πρώτη σύμπραξη με Περιφέρεια για τοπικό χρηματοδοτικό εργαλείο, με προϋπολογισμό στα 9 εκατ. ευρώ μόχλευση δανείων ύψους περίπου 18 εκατ. ευρώ.

Το EquiFund επίσης αποτελεί μια πρωτοβουλία του Ελληνικού Κράτους και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων και δημιουργήθηκε με απώτερο σκοπό την επιτάχυνση της εξέλιξης του τομέα κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών στην Ελλάδα και για να συμπληρώσει το χρηματοδοτικό κενό του τομέα κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών.

Το Ταμείο Εγγυοδοσίας ΕΑΤ-ΤΜΕΔΕ αποτέλεσε την πρώτη συμμετοχή ιδιωτικού φορέα και δημιουργήθηκε προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση σε δανεισμό Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και επιστήμονες ελεύθεροι επαγγελματίες του κλάδου των μηχανικών, μελετητών και κατασκευαστών εργοληπτών δημοσίων έργων προκειμένου να εκτελέσουν έργα ή μελέτες δημοσίου συμφέροντος.

Το Ταμείο Εγγυοδοσίας Δανείων Επιχειρήσεων Παραγωγής Οπτικοακουστικών Εργων διευκόλυνε άμεσα και πρακτικά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση για όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον οπτικοακουστικό κλάδο και στον κλάδο παραγωγής λογισμικού παιχνιδιών υπολογιστή.

Πρόσφατα παρουσιάστηκε και ένα νέο καινοτόμο εργαλείο, το Digital Guarantee Fund for Sustainable Development. Το συγκεκριμένο εργαλείο θα στηρίξει την αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.

Παράλληλα, η στήριξη της ανάπτυξης της νεοφυούς και καινοτόμου επιχειρηματικότητας, δηλαδή των startups, μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων, πρώην ΤΑΝΕΟ, έρχεται να δημιουργήσει μια αέναη παραγωγή νέων ιδεών, υπηρεσιών και προϊόντων που θα ανατροφοδοτήσουν το πλέον παραγωγικό μοντέλο της χώρας, με σκοπό να παραμένει υγιές, ανταγωνιστικό και διαρκώς αναπτυσσόμενο. Με καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το πρόγραμμα «InnovateNow», στο οποίο θα επενδυθούν €100 εκατομμύρια σε νέα επενδυτικά κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών, που θα στοχεύουν στην ενίσχυση του οικοσυστήματος των νεοφυών καινοτόμων επιχειρήσεων, κινητοποιώντας τουλάχιστον άλλα τόσα ιδιωτικά κεφάλαια.

Από την άλλη, το ειδικό ταμείο Accelerate TT, με αρχικά κεφάλαια ύψους 60 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών, αναμένεται να καλύψει επί το πλείστον το κομμάτι της μεταφοράς τεχνολογίας.

Ενώ σε σύντομο χρονικό διάστημα πρόκειται να ξεκινήσει το Q-Equity με κεφάλαια 400 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία funds που θα επενδύουν σε ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων που επιτρέπουν ευρύ φάσμα επενδυτικών στρατηγικών.

Φυσικά δεν πρέπει αν ξεχνάμε τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού, του Scale-Up Initiative, που αφορά τη χρηματοδότηση των τεχνολογικών Scales ups, των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων δηλαδή που μπορούν να παίξουν μελλοντικά ηγετικό ρολό σε παγκόσμιο επίπεδο στις νέες τεχνολογίες.

Οι προκλήσεις που έρχονται είναι πολλές, είμαστε όμως έτοιμοι να συνεχίσουμε στη βάση της κυβερνητικής στρατηγικής με μετρήσιμα αποτελέσματα, έχοντας πάντα κοινό και μοναδικό στόχο την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας.

Ο Γιάννης Τσακίρης είναι υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων