Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Τι συνδέει τον Κιούμπρικ, τον Φραντς Λιστ, τον Ρίχαρντ Στράους, τον Τσαϊκόφσκι με τον αυλικό ποιητή του 6ου π.Χ. αιώνα Σακάδα, έναν από «τους ευρετάς της μουσικής» κατά τον Λυσία; Πως μετουσιώνουν σε ήχους τις εικόνες, πώς περιγράφουν μέσα στην δημιουργία τους ό, τι τους περικλείει; Αυτή είναι η βάση της δράσης της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών με τίτλο «Ταξίδι στο κέντρο της μουσικής: το συμφωνικό ποίημα». Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Λουκάς Καρυτινός, ο πιανίστας Χρίστος Παπαγεωργίου, η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου κάτω από τις σκηνοθετικές οδηγίες της Κατερίνας Ευαγγελάκου θα δημιουργήσουν ένα σύμπαν με υλικά τα έργα των σπουδαίων συνθετών: τις εικόνες της εποχής τους, τα μηνύματα που θέλησαν να μεταφέρουν μέσα στις συνθέσεις τους, τον τρόπο που αντιλαμβανόταν τα μεγάλα γεγονότα της ζωής τους. Ολα εκείνα δηλαδή που πυροδότησαν την φαντασία τους. Πρόκειται για συνθέσεις που ανήκουν στα συμφωνικά ποιήματα, όταν κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα το ερώτημα αν η μουσική θα πρέπει να εμπνέεται από τον εξωτερικό κόσμο γινόταν όλο και πιο έντονο. Η αρχή των καινοτόμων συναυλιών της ΚΟΑ, στις οποίες συγκλίνουν διαφορετικά μέσα (βίντεο, ομιλίες, βίντεο), θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα έργα «Μολδάβας» του τσέχου συνθέτη Μπέντριχ Σμέτανα, το «Μια νύχτα στο φαλακρό βουνό» του Μοντέστ Μουσόργκσκι, το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Τσαϊκόφσκι, αλλά και το «Τάδε έφη Ζαρατούστρα» του Ρίχαρντ Στράους (θέμα στο «2001, η Οδύσσεια του Διαστήματος»).
Για τον Λουκά Καρυτινό, εμπνευστή της ιδέας, ο κύκλος γεννήθηκε από την ανάγκη να προσκαλέσει το κοινό σε έναν πρωτότυπο τύπο διαδραστικού προγράμματος. Οπως εξηγεί ο αρχιμουσικός: «Με τους εξαιρετικούς συνεργάτες, Χρίστο Παπαγεωργίου που θα αναπτύξει το τι είναι το συμφωνικό ποίημα, Μαρία Ευθυμίου που θα φωτίσει το ιστορικό υπόβαθρο, Κατερίνα Ευαγγελάκου που θα σκηνοθετήσει και θα ενώσει τον λόγο και τη μουσική με εικόνες και βίντεο, και τους διαπρεπείς μουσικούς της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, με τους οποίους θα αποδώσουμε αποσπάσματα από συμφωνικά ποιήματα, θέλουμε να ανοίξουμε μια νέα πόρτα προς τη μαγεία της μουσικής και να ταξιδέψουμε όλοι μαζί στο κέντρο της. Ολη αυτή η "ανασκαφή" δεν είναι τίποτε άλλο από την προσπάθειά μας, ως Πρώτης Ορχήστρας της χώρας, να κάνουμε πιο προσιτή στους μη μυημένους τη συμφωνική μουσική. Αλλωστε, η κατανόηση επιτυγχάνεται πιο εύκολα όταν γίνεται συλλογικά και η μουσική από τη φύση της είναι συνυφασμένη με τη συλλογικότητα. Ωστόσο, ακόμα και για τους ήδη γνώστες θεωρούμε πως αυτό το διαδραστικό Ταξίδι θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Πρόκειται για την πρώτη τέτοια, τόσο συντονισμένη προσπάθεια στη χώρα μας και ευελπιστούμε πως το κοινό θα την υποδεχτεί με τον ίδιο ενθουσιασμό που έχουμε και όσοι συμμετέχουμε στο εγχείρημα».
Αλλά μέχρι ποιο σημείο μπορεί να επεξηγείται η μουσική χωρίς να χάνεται η μαγεία της; Για τον καλλιτεχνικό διευθυντή της ΚΟΑ, «μια τέχνη όπως η συμφωνική μουσική που απευθύνεται μόνο μέσω των ήχων στο πνεύμα και την ψυχή, ίσως χρειάζεται κάποια επεξήγηση για να γίνει πιο εύκολα κατανοητή και για να εμφανιστεί η μαγεία της ακόμα πιο έντονα. Στις συναυλίες μας αυτές θέλουμε να φωτίσουμε και να εντείνουμε τη μαγεία». Για τον Λουκά Καρυτινό συμφωνικό ποίημα υπάρχει και σήμερα. «Στην εποχή της εικόνας, όσο αφαιρετική και να είναι η μουσική σύνθεση, δεν παύει να θέλει να περιγράψει εικόνες και αισθήματα. Από τους τίτλους και μόνο μουσικών έργων, μπορούμε να διακρίνουμε την πρόθεση του συνθέτη να συνθέσει ένα συμφωνικό ποίημα».
Για τη Μαρία Ευθυμίου η πρωτότυπη δράση στην οποία συμμετέχει είναι: «Μια συναρπαστική ανθρώπινη και διανοητική εμπειρία, δοθέντος μάλιστα ότι δεν γνωρίζω εις βάθος την κλασική μουσική. Ακούγοντας, κατά την προετοιμασία τής τόσο ιδιαίτερης αυτής συναυλίας, τις εξηγήσεις και τις αποκωδικοποιήσεις των μουσικών έργων από τον κ. Καρυτινό και τον κ. Παπαγεωργίου, αντιλαμβάνομαι πόσο μεγάλο κέρδος έχει να τρυγήσει τόσο ο γνώστης όσο και ο αδαής - σαν κι εμένα - από τη συναυλία αυτή». Αγαπημένο της συμφωνικό ποίημα είναι ο «Μολδάβας» του Σμέτανα. «Η αρμονία και η ευγένεια της σύλληψής του με καθηλώνουν, η δε συναισθηματική σύνδεση του συνθέτη με τον ποταμό αυτόν της πατρίδας του με συγκινεί βαθιά. Επιπλέον, ίσως παίζει ρόλο στη μέθεξή μου το γεγονός ότι ανέκαθεν η Ιστορία της Τσεχίας με ενδιέφερε, καθώς φαινόμενά της ερμηνεύουν κομβικά σημεία των εξελίξεων της Κεντρικής Ευρώπης του Μεσαίωνα, αλλά και των Νεότερων Χρόνω,ν.
Ο Χρίστος Παπαγεωργίου επισημαίνει ότι πρόκειται για ένα πρωτόγνωρο για την ελληνική πραγματικότητα εγχείρημα, με μεγάλο βαθμό δυσκολίας ως προς τον συντονισμό των εναλλαγών και τη δοσολογία της κάθε ενότητας. «Αλλά, όπως λέει και ο Χέρμπερτ φον Κάραγιαν: τρία είναι τα μυστικά της επιτυχίας : Προετοιμασία, προετοιμασία και προετοιμασία! Συνεχείς πολύωρες πρόβες με διορθώσεις, αλλαγές και αναθεωρήσεις χωριστά ο καθένας μας και σταδιακά μέχρι το τέλος η μαγική συνύπαρξη.
