Οταν η Αραβική Ανοιξη πλημμύρισε τη Μέση Ανατολή

Πριν από μία δεκαετία, τον ίδιο ακριβώς μήνα, οι διαμαρτυρίες ανάγκασαν τον αυταρχικό πρόεδρο της Τυνησίας Ζιν Αλ Αμπιντίν Μπεν Αλι να εγκαταλείψει τη χώρα του. Ηταν μια σύντομη και σχετικά ειρηνική επανάσταση, η οποία εκδηλώθηκε ύστερα από δεκαετίες κυριαρχίας των στάσιμων αλλά εδραιωμένων καθεστώτων σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Λίγοι, εκείνη την περίοδο, συνειδητοποίησαν τη δύναμη των εικόνων από τις ταραχές που μεταδίδονταν ζωντανά σε όλα τα σπίτια στη Μέση Ανατολή. Μέσα σε λίγες εβδομάδες ξέσπασαν και άλλα σημαντικά κινήματα διαμαρτυρίας, ενώ μέχρι τα μέσα του 2011 οι ηγέτες στο Κάιρο, στην Τρίπολη, στη Σαναά, στη Δαμασκό και αλλού δέχονταν σοβαρές πιέσεις ή είχαν ήδη εκδιωχθεί από ένα παλιρροϊκό κύμα ειρηνικών διαδηλώσεων και ένοπλης αντίστασης.

Δέκα χρόνια αφότου ξέσπασαν οι διαμαρτυρίες της Αραβικής Ανοιξης, η Μέση Ανατολή βρίσκεται στο έλεος μιας ορμητικής πανδημίας COVID. Αυτή η απειλή έχει ως αποτέλεσμα οι διαμαρτυρίες σε πολλές χώρες να κοπάσουν, μαζί με μεγάλο μέρος της υπόλοιπης δραστηριότητας. Ομως, οι υποκείμενες συνθήκες οι οποίες οδήγησαν στην εξέγερση της Αραβικής Ανοιξης - το έλλειμμα χειραφέτησης, τα κοινωνικά συμβόλαια που έχουν παραβιαστεί και η διαφθορά - έχουν επιδεινωθεί στη δεκαετία που μεσολάβησε και είναι βέβαιο ότι θα χειροτερέψουν περαιτέρω εξαιτίας των οικονομικών συνεπειών του κορωνοϊού.

Οι δημόσιες διαμαρτυρίες οι οποίες άλλαξαν τη μορφή της Μέσης Ανατολής στις αρχές του 2011 μπορεί να αποτέλεσαν ένα φαινόμενο το οποίο έχει έκτοτε εξαντλήσει τη δυναμική του. Το πιθανότερο είναι, πάντως, πως επρόκειτο για την απαρχή μιας νέας εποχής για τον αραβικό κόσμο, η οποία συνεχίζει να εκτυλίσσεται.