Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Τα ρέστα του δίνει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να στηρίξει τη λίρα, που υποχώρησε 7% την περασμένη εβδομάδα έναντι του… διεθνώς διολισθαίνοντος δολαρίου. Σύμφωνα με τους «Financial Times», ο τούρκος πρόεδρος έχει δώσει εντολή στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας του να χρησιμοποιήσει δίχως φειδώ τα συναλλαγματικά διαθέσιμα για να φρενάρει τη διολίσθηση του εθνικού νομίσματος. Διότι πιστός στο δόγμα του νομπελίστα Οικονομίας Μίλτον Φρίντμαν (1976) ότι τα υψηλά επιτόκια ανακυκλώνουν τον πληθωρισμό, ο Ερντογάν έχει απορρίψει τον κλασικό τρόπο που διαθέτει μια Κεντρική Τράπεζα για να κάνει ελκυστικότερο το νόμισμά της στις διεθνείς αγορές: να αυξήσει τις αποδόσεις που θα έχουν όσοι επενδυτές το προτιμήσουν.
Ο Φρίντμαν, όμως, είναι ένας από τους πατέρες του νεοφιλελευθερισμού. Της «οικονομικής ορθοδοξίας» που επέβαλαν παγκοσμίως κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 ο Ρόναλντ Ρέιγκαν και η Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία επαγγέλλεται την τέλεια απελευθέρωση και την αυτορρύθμιση των αγορών, το όσο το δυνατόν «λιγότερο κράτος», κοντολογίς την απουσία παρεμβατικών πολιτικών στην οικονομία. Πώς λέμε δηλαδή Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν; Καμία σχέση.
Τουρλού - τουρλού
Ο τούρκος πρόεδρος διακατέχεται από μια τόσο ιδιοκτησιακή αντίληψη του κράτους και των λειτουργιών του, συμπεριλαβανομένης φυσικά της οικονομίας, που για να επιβάλει τις αντιπληθωριστικές συνταγές του υπερ-φιλελεύθερου Φρίντμαν έπαυσε πέρυσι τον Ιούλιο τον κεντρικό τραπεζίτη της χώρας του για να διορίσει έναν αχυράνθρωπο που… δεν θα ασχολείται με τα επιτόκια και τέλος πάντων θα κάνει ό,τι του λέει ο πολυχρονεμένος αφέντης. Με άλλα λόγια, ο Ερντογάν κατάργησε απολύτως την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας για να επιβάλει τις αρχές της απόλυτης ανεξαρτησίας της οικονομίας και των αγορών. Και για να παρεμβαίνει μόνο ο ίδιος και να ρίχνει τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας του στον πίθο των Δαναΐδων. Πολιτική τουρλού - τουρλού, θα λέγαμε οι έλληνες λάτρεις της πολίτικης κουζίνας.
Δεν είναι ότι δεν καταλαβαίνει ο τουρκικός λαός τι συμβαίνει στη χώρα του. «Η τούρκικη λίρα είναι σαν ένα κομμάτι πάγου μέσα στο λιοπύρι», δήλωσε στον απεσταλμένο των «New York Times» ένας έμπορος του Μεγάλου Παζαριού της Κωνσταντινούπολης. Ο Ντέσμοντ Λάτσμαν, βέβαια, ως πρώην υποδιευθυντής του Τμήματος Αναπτυξιακής Πολιτικής του ΔΝΤ, εξηγεί διεξοδικότερα τι έχει σημάνει η μείωση και διατήρηση των επιτοκίων της λίρας στο 8,25% από το 24% που ήταν πέρυσι - προτού αναλάβει ο Ερντογάν (και) τη νομισματική πολιτική της χώρας του.
«Από τον περασμένο Ιούνιο, και παρά την ύφεση λόγω κορωνοϊού, ο πληθωρισμός στην Τουρκία ανέβηκε στο 12,6% και η Κεντρική Τράπεζα εξακολουθεί να ξοδεύει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να στηρίξει το εθνικό νόμισμα, η ισοτιμία του οποίου έφθασε μόλις στις 6,85 λίρες ανά δολάριο από το ιστορικό χαμηλό των 7,269 λιρών που είχε πέσει στα μέσα Μαΐου. Το αποτέλεσμα είναι τα καθαρά διαθέσιμα της χώρας μείον τις υποχρεώσεις της να έχουν υποχωρήσει σε αρνητικό έδαφος», σημείωσε ο Λάτσμαν.
Αν αναλογιστεί κανείς ότι το εξωτερικό χρέος της Τουρκίας έχει φτάσει στα 450 δισ. δολ. και ο δανεισμός των επιχειρήσεων στα 300 δισ. δολ. (το 70% του εξωτερικού χρέους της χώρας είναι ιδιωτικό, βεβαιώνει η Παγκόσμια Τράπεζα), αντιλαμβάνεται ότι η χώρα είναι απλά χρεοκοπημένη. Κι αν δεν έχει χτυπήσει ακόμα την πόρτα του ΔΝΤ οφείλεται, κατά πολλούς, στην ελπίδα του Ερντογάν ότι θα βρει στήριγμα στη Ρωσία. Διότι πού αλλού θα βρει η Μόσχα μεγαλύτερο «διαλύτη» του ΝΑΤΟ, τώρα που όλα δείχνουν πως ο Τραμπ δεν επανεκλέγεται;
