Τον έλεγχο των τραπεζικών λογαριασμών τους οποίους έχει δεσμεύσει η Εφορία λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών θα μπορούν να ανακτήσουν σταδιακά οι φορολογούμενοι-οφειλέτες. Απαραίτητη προϋπόθεση να έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής εξόφλησης των χρεών τους και να είναι συνεπείς. Δηλαδή να πληρώνουν κανονικά τις μηνιαίες δόσεις.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων σε συνεργασία με την Ελληνική Ενωση Τραπεζών ετοιμάζει πρόταση νομοθετικής ρύθμισης προς την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών που προβλέπει τη σταδιακή αποδέσμευση του τραπεζικού λογαριασμού ύστερα από κατάσχεση με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ποσό του λογαριασμού που θα αποδεσμεύεται θα είναι τρεις με τέσσερις φορές υψηλότερο της μηνιαίας δόσης της ρύθμισης που πληρώνει προς την Εφορία ο οφειλέτης. Για παράδειγμα, αν η μηνιαία δόση ανέρχεται σε 500 ευρώ, το ποσό που θα μπορεί να κινηθεί στον μπλοκαρισμένο τραπεζικό λογαριασμό θα είναι 1.500 ή 2.000 ευρώ.

 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ. Ας υποθέσουμε ότι φορολογούμενος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο ύψους 8.500 ευρώ. Η Εφορία βάζει χέρι στον τραπεζικό του λογαριασμό ο οποίος τη στιγμή της κατάσχεσης είχε 2.000 ευρώ. Επειδή ο λογαριασμός είχε δηλωθεί ως ακατάσχετος, η Εφορία τράβηξε το ποσό των 750 ευρώ, αφού τα 1.250 είναι ακατάσχετα. Ο λογαριασμός έχει πλέον κλειδώσει και ο φορολογούμενος-οφειλέτης δεν μπορεί να τον κινήσει, ενώ οποιοδήποτε ποσό μπαίνει στον λογαριασμό αμέσως κατάσχεται. Με τη ρύθμιση που προωθείται εάν ο φορολογούμενος υπαχθεί στην πάγια ρύθμιση και ξεκινήσει να πληρώνει τις μηνιαίες δόσεις θα ανακτήσει σταδιακά τον έλεγχο του λογαριασμού του. Με την πληρωμή της πρώτης δόσης και με την καταβολή 750 ευρώ που προβλέπεται στο παράδειγμα θα έχει τη δυνατότητα να κινήσει ποσό ύψους 2.250 ή 3.000 ευρώ. Κάθε επόμενο μήνα, όσο η ρύθμιση της οφειλής τηρείται, το ποσοστό απελευθέρωσης του λογαριασμού θα διευρύνεται.

Το σχέδιο της σταδιακής αποδέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών συνεπών οφειλετών είναι στην κορυφή των προτεραιοτήτων της ΑΑΔΕ, ενώ παράλληλα η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου σχεδιάζει την αύξηση του αριθμού των μηνιαίων δόσεων της πάγιας ρύθμισης. Σήμερα η πάγια ρύθμιση προβλέπει την εξόφληση των οφειλών έως και σε 12 μηνιαίες δόσεις ή εάν προέρχονται από έκτακτη φορολογία (π.χ. κληρονομιά) έως και σε 24 μηνιαίες δόσεις.

Ταυτόχρονα επιχειρείται στροφή σε ένα νέο μοντέλο έκδοσης ηλεκτρονικών κατασχετηρίων, ώστε όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές να περιοριστούν τα «άσφαιρα». Η αρχή έγινε στα τέλη του 2017, όταν οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων ξεκίνησαν πρώτα να συμβουλεύονται το Μητρώο Τήρησης Τραπεζικών Λογαριασμών,  ώστε να διαπιστώσουν εάν ο φορολογούμενος στον οποίο σχεδιάζεται η ενεργοποίηση μέτρων αναγκαστικής είσπραξης έχει τραπεζικό λογαριασμό. Στη συνέχεια και αφού διαπιστωθεί η ύπαρξη τραπεζικών λογαριασμών γίνεται η έφοδος. Μόνο που σε πολλές περιπτώσεις τα κατασχετήρια ήταν άσφαιρα.

Η ανάλυση των στοιχείων έδειξε τσουνάμι ηλεκτρονικών εντολών κατάσχεσης (πάνω από 6 εκατομμύρια ηλεκτρονικά κατασχετήρια εκδόθηκαν από το 2015 έως σήμερα) αλλά πολλά από αυτά έβρισκαν σε τοίχο. Τραπεζικοί λογαριασμοί με μηδενικό υπόλοιπο αλλά και ανυπαρξία τραπεζικού λογαριασμού ήταν στην ημερήσια διάταξη. Δεν έλειψαν δε οι περιπτώσεις όπου για το ίδιο ποσό οφειλής υλοποιήθηκαν τελικά περισσότερες από μία κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών.

Ενδεικτικό είναι ότι πέρυσι εκδόθηκαν 1.643.500 ηλεκτρονικά κατασχετήρια σε βάρος 312.000 οφειλετών ή 5,3 κατά μέσο όρο κατασχετήρια για κάθε ΑΦΜ.

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν εκδοθεί πάνω από 6 εκατομμύρια κατασχετήρια. Πιο συγκεκριμένα, το 2015 η ΑΑΔΕ προέβη σε περίπου 650.000 κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, το 2016 ο αριθμός των κατασχέσεων διπλασιάστηκε, το 2017 οι κατασχέσεις ξεπέρασαν τα 1,7 εκατομμύρια, ενώ έως τον Μάιο του 2018 έχουν αγγίξει τα 1,2 εκατομμύρια. Αντίστοιχη είναι και η εικόνα από το ΚΕΑΟ σε ό,τι αφορά κατασχέσεις λογαριασμών για την είσπραξη ασφαλιστικών εισφορών.

Οι κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών αποτελούν το πιο αποτελεσματικό όπλο της φορολογικής διοίκησης για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των φορολογουμένων. Στο δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου μέσω κατασχέσεων αλλά και ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων στο ταμείο έχουν μπει πάνω από 4,4 δισ. ευρώ και εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν εισπραχθεί πάνω από 5,5 δισ. ευρώ υπερβαίνοντας τον στόχο που είχε τεθεί για το 2018.