Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι τα πασχαλινά σοκολατένια αυγά είναι πιο ακριβά φέτος. Γνωρίζατε όμως ότι η κλιματική αλλαγή είναι ένας από τους λόγους;

Η περισσότερη σοκολάτα παρασκευάζεται από κακάο που καλλιεργείται στη Δυτική Αφρική. Όμως ένας υγρός καύσωνας έχει καταστρέψει πολλές καλλιέργειες και έχει μειώσει δραματικά τις σοδειές.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η κλιματική αλλαγή που έχει ανθρωπογενή προέλευση, έχει κάνει την υπερβολική ζέστη 10 φορές πιο πιθανή, επισημαίνει το BBC.

Η έλλειψη κακάο που προκλήθηκε από τον καύσωνα οδήγησε σε εκτίναξη των τιμών κοντά στα 8.500 δολάρια ανά τόνο αυτή την εβδομάδα.

Τα κακαόδεντρα είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις κλιματικές αλλαγές. Αναπτύσσονται μόνο σε μια στενή ζώνη περίπου 20 μοιρών γεωγραφικού πλάτους γύρω από τον Ισημερινό.

Το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής συγκεντρώνεται στη Δυτική Αφρική. Το 2023, 58 εκατομμύρια κιλά κόκκων κακάο αξίας 127 εκατομμυρίων λιρών εισήχθησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο από την Ακτή του Ελεφαντοστού και την Γκάνα με το 85% των κόκκων κακάο του Ηνωμένου Βασιλείου να προέρχονται από την Ακτή του Ελεφαντοστού.

Ωστόσο, σοβαρές συνθήκες ξηρασίας έπληξαν την περιοχή της Δυτικής Αφρικής από τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Η κατάσταση αυτή προκλήθηκε από θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου, σπάζοντας ρεκόρ σε χώρες όπως η Ακτή Ελεφαντοστού και η Γκάνα.

Ήταν αυτές οι εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες που η οργάνωση World Weather Attribution, που εδρεύει στο Imperial College του Λονδίνου, διαπίστωσε ότι ήταν 10 φορές πιο πιθανές από τις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Κάθε δύο χρόνια καύσωνας

Η μελέτη τους διαπίστωσε ότι εάν ο κόσμος δεν μειώσει γρήγορα τη χρήση ορυκτών καυσίμων, η Δυτική Αφρική θα βιώνει παρόμοια κύματα καύσωνα περίπου κάθε δύο χρόνια.

«Υπήρξαν αναφορές από αγρότες στην Ακτή του Ελεφαντοστού ότι η ζέστη είχε επιπτώσεις στην καλλιέργεια κακάο», σύμφωνα με μια από τις συγγραφείς της μελέτης, την Izadine Pinto, από το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν.

Είπε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες αύξησαν τον ρυθμό εξάτμισης, αφήνοντας τις καλλιέργειες χωρίς επαρκή υγρασία.

Ένας άλλος παράγοντας που επηρέασε τις καλλιέργειες ήταν το Ελ Νίνιο.

Πρόκειται για μια επαναλαμβανόμενη, φυσική διακύμανση στα καιρικά μοντέλα στον τροπικό Ειρηνικό που ανεβάζει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες και μπορεί να οδηγήσει σε ακραία καιρικά φαινόμενα σε ορισμένα μέρη. Ένα ισχυρό Ελ Νίνιο είναι σε εξέλιξη από τον περασμένο Ιούνιο.

Τα χρόνια του Ελ Νίνιο συχνά παρουσιάζουν προκλήσεις για τους αγρότες, αλλά η υπερθέρμανση του πλανήτη επιδεινώνει αυτές τις αλλαγές, λέει ο Ben Clarke, ειδικός σε ακραίες καιρικές συνθήκες στο Ινστιτούτο Grantham στο Imperial College.

“Ολοένα και περισσότερο, η κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τη χρήση ορυκτών καυσίμων πολλαπλασιάζει αυτή τη φυσική πρόκληση σε πολλές περιοχές.

Τροφοδοτεί πιο ακραίες συνθήκες, καταστρέφει τις σοδειές και κάνει το κόστος των τροφίμων υψηλότερο για όλους”, είπε ο κ. Clarke.

Ακραίες καιρικές συνθήκες

Η ξηρασία δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει τους καλλιεργητές κακάο. Τόσο η Ακτή Ελεφαντοστού όσο και η Γκάνα έχουν πληγεί από ακραίες καιρικές συνθήκες.

Τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, και οι δύο χώρες επλήγησαν από έντονες βροχοπτώσεις. Η συνολική βροχόπτωση στη Δυτική Αφρική ήταν υπερδιπλάσια από τον μέσο όρο των 30 ετών για την εποχή του χρόνου.

Οι βροχερές και υγρές συνθήκες επέτρεψαν να εξαπλωθεί μια μυκητιακή λοίμωξη που ονομάζεται ασθένεια του μαύρου λοβού, που οδηγεί σε σάπισμα των κόκκων κακάο πάνω στα δέντρα.

Το αποτέλεσμα αυτών των διαφορετικών ακραίων γεγονότων ήταν το ίδιο – η τιμή του κακάο έχει υπερτριπλασιαστεί από αυτήν την εποχή πέρυσι και διπλασιάστηκε μόνο τους τελευταίους τρεις μήνες.

Οι παραγωγοί σοκολάτας συνήθως αγοράζουν κόκκους κακάο μήνες νωρίτερα, αλλά οι αυξανόμενες τιμές αρχίζουν τώρα να επηρεάζουν τις τιμές στα καταστήματα.

Έρχονται αυξήσεις στις σοκολάτες

“Πολλοί παίκτες που έχουν ήδη ανακοινώσει αυξήσεις τιμών. Είμαστε επίσης μέρος αυτής της ομάδας”, δήλωσε πρόσφατα ο Martin Hug, της σοκολατοβιομηχανίας Lindt & Spruengli.

Τον Φεβρουάριο, η Mondelez, η εταιρεία που κατέχει το εμπορικό σήμα Cadbury, και η αμερικανική σοκολατοποιία Hershey προειδοποιούσαν ήδη ότι η αύξηση των τιμών του κακάο θα μπορούσε να ανεβάσει την τιμή της σοκολάτας.

Οι αγρότες που καλλιεργούν τις καλλιέργειες κακάο αισθάνονται το κύριο βάρος αυτών των διακυμάνσεων των τιμών.

Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου δύο εκατομμύρια μικροκαλλιεργητές στη ζώνη κακάο της Δυτικής Αφρικής που βασίζονται σε αυτή την εντάσεως εργασίας καλλιέργεια για το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους.

Η Amber Sawyer, αναλύτρια στο think-tank για το κλίμα, Energy and Climate Intelligence Unit, είπε ότι πλούσιες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να παρέχουν οικονομική και τεχνική υποστήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες για να βοηθήσουν τους αγρότες τους να αντιμετωπίσουν καλύτερα τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Ωστόσο, προειδοποίησε ότι, «καθώς η κλιματική αλλαγή επιδεινώνεται, θα χρειαστεί αναμφίβολα περισσότερη υποστήριξη για την προστασία των μέσων διαβίωσής τους και τη διατήρηση της ροής κόκκων κακάο στο Ηνωμένο Βασίλειο».