Επικίνδυνη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή καθώς οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας άρχισαν τις επιθέσεις εναντίον εγκαταστάσεων των Χούθι στην Υεμένη ως απάντηση στις επιθέσεις των ανταρτών σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.

Η «αμερικανική επίθεση με βρετανική συμμετοχή» εξαπολύθηκε από αεροσκάφη, πολεμικά πλοία και υποβρύχιο. Επληξε την πρωτεύουσα της Υεμένης, Σανάα, και άλλες πόλεις  που ελέγχουν οι Χούθι. Συνολικά έπληξαν πάνω από 60 στόχους σε περισσότερες από 16 τοποθεσίες.  Στο στόχαστρο μπήκαν αεροδρόμια και στρατιωτικές βάσεις, μετέδωσε σήμερα το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Μασίρα.

«Τα αμερικανικά και βρετανικά πλήγματα εναντίον των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη είχαν στόχο υποδομές όπως ραντάρ και εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για να εξαπολύονται drones και πύραυλοι, προκειμένου να μειωθούν οι δυνατότητές τους να πλήττουν εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα», ανακοίνωσε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν. Ο Όστιν διεμήνυσε πως οι ΗΠΑ, αν κρίνουν πως είναι «αναγκαίο», θα προχωρήσουν σε νέα πλήγματα.

Τα πλήγματα που σημειώθηκαν τη νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή, ήταν η μεγαλύτερη επίθεση των ΗΠΑ κατά των Χούθι εδώ και σχεδόν μια δεκαετία. Το 2016, οι Ηνωμένες Πολιτείες έπληξαν τρεις πυραυλικές εγκαταστάσεις των Χούθι με πυραύλους κρουζ Tomahawk.

Οι αεροπορικές επιδρομές έγιναν ώρες αφότου ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν ολοκλήρωσε το ταξίδι του στη Μέση Ανατολή που είχε ως στόχο εν μέρει να λάβει υποστήριξη για πιο επιθετική δράση εναντίον των Χούθι, καθώς επέμεινε ότι «θα πρέπει να υπάρξουν συνέπειες» εάν οι επιθέσεις συνεχιστούν.

Επικίνδυνη κλιμάκωση

Το γεγονός σηματοδοτεί μια επικίνδυνη κλιμάκωση, καθώς ανοίγει ένα νέο μέτωπο πολέμου, από από τότε που οι μαχητές της Χαμάς επιτέθηκαν στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και οι ισραηλινές δυνάμεις απάντησαν με μια φονική αεροπορική και χερσαία εκστρατεία στη Λωρίδα της Γάζας. Οι Χούθι άρχισαν την παρενόχληση εμπορικών πλοίων αμέσως μετά και έχουν ορκιστεί να μην τα παρατήσουν έως ότου το Ισραήλ τερματίσει την επίθεσή του στη Γάζα.

Ο βασικός σύμμαχος του Ισραήλ, οι ΗΠΑ, αντέδρασαν αναπτύσσοντας πολεμικά πλοία στην περιοχή κι ανακοινώνοντας τον Δεκέμβριο την ίδρυση ναυτικού συνασπισμού με αποστολή την προστασία της διεθνούς ναυσιπλοΐας από τις επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, την στρατηγικής σημασίας περιοχή, από όπου διέρχεται περί το 12% του παγκόσμιου εμπορίου. Ορισμένες μεγάλες ναυτιλιακές αποφεύγουν πλέον εντελώς την περιοχή, κάτι που αυξάνει τα κόστη των μεταφορών μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.

Τα πλήγματα εμπλέκουν τις ΗΠΑ σε μια ακόμη μάχη με έναν «ιρανικό πληρεξούσιο», αφού οι αμερικανικές δυνάμεις εξαπέλυσαν επιθέσεις στη Συρία και το Ιράκ τις τελευταίες εβδομάδες σε μια προσπάθεια να εξουδετερώσουν τις υποστηριζόμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές που είχαν εκτοξεύσει μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους σε βάσεις των ΗΠΑ — μέχρι στιγμής χωρίς σημαντικές θύματα.

Ένα αεροσκάφος απογειώνεται για να συμμετάσχει στις αεροπορικές επιδρομές στην Υεμένη, από μια τοποθεσία που δεν έχει αποκαλυφθεί, σε αυτό το στιγμιότυπο από ένα βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 12 Ιανουαρίου 2024. US Central Command via X/Handout via REUTERS

Για αμυντική επιχείρηση κάνει λόγο ο Μπάιντεν

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την ικανοποίησή για τα «επιτυχή» πυραυλικά πλήγματα των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας στην Υεμένη εναντίον θέσεων και εγκαταστάσεων των ανταρτών Χούθι.

Ο κ. Μπάιντεν ανέφερε πως αυτή η «αμυντική» επιχείρηση διεξήχθη σε αντίδραση στις επιθέσεις των Χούθι εναντίον εμπορικών πλοίων που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και είχε την «υποστήριξη» της Αυστραλίας, του Μπαχρέιν, του Καναδά και της Ολλανδίας. Προειδοποίησε, στην ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του στον Λευκό Οίκο, πως «δεν θα διστάσει» να «διατάξει κι άλλα μέτρα» αν κρίνει πως είναι απαραίτητο.

Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησής του είπε πως τα πλήγματα είχαν «συγκεκριμένα» στόχο «υποδομές» από τις οποίες εξαπολύονται «πύραυλοι», «drones», καθώς και «ραντάρ». Επανέλαβε εξάλλου την αμερικανική θέση ότι το Ιράν είναι «από τους βασικούς αν όχι ο βασικός υποστηρικτής» του κινήματος των σιιτών ανταρτών και τους παρέχει τόσο οπλισμό, όσο και πληροφορίες προς χρήση στις επιθέσεις τους.

Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, που εκφράστηκε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, έχουν «ιστορικά ιδιαίτερη ευθύνη στην υπεράσπιση» των σημαντικών θαλασσίων οδών του διεθνούς εμπορίου.

Σημείωσε πως ο πρόεδρος Μπάιντεν ζήτησε την 1η Ιανουαρίου από την ομάδα του που είναι αρμόδια για την εθνική ασφάλεια να ετοιμάσουν στρατιωτικές «επιλογές» και πρόσθεσε πως αποφάσισε να προχωρήσει στα πλήγματα μετά την «περίπλοκη» επίθεση των Χούθι την 9η Ιανουαρίου. Εκείνη την ημέρα, 18 drones και τρεις πύραυλοι των ανταρτών καταστράφηκαν από τρία αμερικανικά αντιτορπιλικά, το βρετανικό πολεμικό HMS Diamond και μαχητικά αεροσκάφη που απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο USS Dwight D. Eisenhower.

«Περιορισμένα και αναλογικά τα πλήγματα»

Τα αμερικανικά και βρετανικά πλήγματα στην Υεμένη εναντίον των ανταρτών Χούθι, οι οποίοι πολλαπλασίασαν τις τελευταίες εβδομάδες τις επιθέσεις τους εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, ήταν «περιορισμένα, απαραίτητα και αναλογικά», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Ρίσι Σούνακ.

«Παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις της διεθνούς κοινότητας, οι Χούθι συνέχισαν να διεξάγουν επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων εναντίον βρετανικών και αμερικανικών πολεμικών πλοίων μόλις αυτή την εβδομάδα. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί (…) Αναλάβαμε έτσι περιορισμένη, απαραίτητη και αναλογική δράση σε κατάσταση νόμιμης άμυνας», πρόσθεσε ο κ. Σούνακ στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του στον αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ.

Ο πρωθυπουργός Σούνακ ανέφερε πως αεροσκάφη της βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας διεξήγαγαν βομβαρδισμούς με στόχο «στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Υεμένη που χρησιμοποιούν οι αντάρτες Χούθι».

Ο βρετανός υπουργός Άμυνας Γκραντ Σαψ ανακοίνωσε μέσω X την Τρίτη το βράδυ πως ακόμη μια φρεγάτα, το σκάφος HMS Richmond, βρίσκεται εν πλω προς την Ερυθρά Θάλασσα για να συμβάλει να αντιμετωπιστούν «οι επιθέσεις των υποστηριζόμενων από το Ιράν Χούθι».

Σύμφωνα με τον υπουργό , τέσσερα μαχητικά Typhoon FGR4 διεξήγαγαν στο πλευρό των αμερικανικών δυνάμεων «πλήγματα ακριβείας» εναντίον δυο εγκαταστάσεων των Χούθι.

«Η απειλή κατά των ζωών αθώων και του παγκόσμιου εμπορίου έγινε τόσο μεγάλη που η επιχείρηση αυτή δεν ήταν μόνο απαραίτητη, ήταν καθήκον μας να προστατεύσουμε τα πλοία και την ελευθερία της ναυσιπλοΐας», πρόσθεσε μέσω X (του πρώην Twitter).

«Το Ηνωμένο Βασίλειο θα υπερασπίζεται πάντα την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ελεύθερη κυκλοφορία του εμπορίου», επέμεινε στην ανακοίνωσή του ο κ. Σούνακ, χαρακτηρίζοντας «επικίνδυνες» και «αποσταθεροποιητικές» τις επιθέσεις των Χούθι, καθώς προκάλεσαν «μείζον» πρόβλημα σε εμπορική θαλάσσια οδό «ζωτικής σημασίας» και «αύξησαν τις τιμές των πρώτων υλών».

Οργισμένη αντίδραση των Χούθι – Θα συνεχίσουμε να στοχεύουμε πλοία

«Η χώρα μας αντιμετωπίζει τεράστια επίθεση από αμερικανικά και βρετανικά πλοία, υποβρύχια και αεροσκάφη», δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών των Χούθι, ο Χουσέιν αλ Έζι, σύμφωνα με ΜΜΕ των σιιτών ανταρτών.

«Οι ΗΠΑ και η Βρετανία πρέπει να προετοιμαστούν να πληρώσουν ακριβά και να υποστούν βαριές συνέπειες για την επίθεση αυτή», διεμήνυσε.

Βρετανικό αεροσκάφος RAF Typhoon σε βάση στην Κύπρο, μετά την επιστροφή του από την επιδρομή στην Υεμένη κατά των Χούθι, σε αυτή τη φωτογραφία που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 12 Ιανουαρίου 2024. Sgt Lee Goddard/UK MOD/Handout via REUTERS

Ο Μοχάμεντ Άλι αλ-Χούθι, μέλος τους ανώτατου πολιτικού συμβουλίου των Χούθι, χαρακτήρισε «βάρβαρα» τα αμερικανοβρετανικά πλήγματα στην Υεμένη.

Ο ίδιος πρόσθεσε πως μια δήλωση θα εκδοθεί σύντομα σε απάντηση στις επιθέσεις.

Εκπρόσωπος των ανταρτών, ο Μοχάμεντ Άμπντελ Σαλάμ, κατέστησε σαφές σήμερα πως το κίνημα θα συνεχίσει να βάζει στο στόχαστρο εμπορικά πλοία αν έχουν οποιαδήποτε σχέση με το Ισραήλ, ενώ κατήγγειλε τα «αδικαιολόγητα», πλήγματα των αμερικανικών και των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων εναντίον εγκαταστάσεων του κινήματος σε διάφορες πόλεις.

«Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για αυτή την επίθεση εναντίον της Υεμένης, διότι δεν υπάρχει καμιά απειλή για τη διεθνή ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα (…) στόχος (των Χούθι) ήταν και θα παραμείνουν ισραηλινά πλοία και αυτά που κατευθύνονται προς τα λιμάνια της κατεχόμενης Παλαιστίνης», υπογράμμισε μέσω X (του πρώην Twitter).

Σύγκληση ΣΑ του ΟΗΕ  ζητά η Ρωσία – Αντιδράσεις από Ιρακ, Ιραν και Χεζμπολάχ

Εξάλλου ένας σύμβουλος του πρωθυπουργού του Ιράκ, ο Φάντι Αλ-Σαμάρι, προειδοποίησε σήμερα πως η Δύση επεκτείνει τη σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς και αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή, όπως μετέδωσε το κρατικό ιρακινό πρακτορείο ειδήσεων INA.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν Νάσερ Καναάνι τόνισε σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα σήμερα ότι η Ισλαμική Δημοκρατία «καταδικάζει σθεναρά» τις πυραυλικές επιθέσεις που εξαπέλυσαν οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου εναντίον των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη.

«Τις θεωρούμε καθαρή παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Υεμένης, του διεθνούς δικαίου, των (διεθνών) κανονισμών και δικαιωμάτων».

Την επίθεση καταδίκασε και η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, που θεωρείται —όπως και οι Χούθι— προσκείμενη στο Ιράν. «Η αμερικανική επίθεση επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά ότι οι ΗΠΑ είναι πλήρως συνένοχες για τις τραγωδίες και τις σφαγές που διαπράττονται από τον σιωνιστή εχθρό στη Λωρίδα της Γάζας και στην περιοχή», αναφέρει.

Την ίδια στιγμή η διπλωματία της Ρωσίας γνωστοποίησε σήμερα πως ζήτησε να συνεδριάσει εκτάκτως το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προκειμένου να συζητήσει τα πυραυλικά πλήγματα στην Υεμένη που εξαπέλυσαν οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας εναντίον των ανταρτών Χούθι.

Ποιοι είναι οι Χούθι  – Το παρασκήνιο της αμερικανοβρετανικής επίθεσης

Σύμφωνα με τους New York Times, για την κυβέρνηση Μπάιντεν, η απόφαση να «ανταποδώσει επιτέλους το χτύπημα στους Χούθι»,  άργησε τρεις μήνες. Παρά τις επιθέσεις των ανταρτών, η αμερικανική κυβέρνηση είχε διστάσει να απαντήσει στρατιωτικά για διάφορους λόγους.

Υπήρχε ο φόβος ότι τα πλήγματα στην Υεμένη θα μπορούσαν να κλιμακωθούν σε μια ανταλλαγή αντιδράσεων μεταξύ των αμερικανικών ναυτικών σκαφών και των Χούθι και ακόμη και να παρασύρουν το Ιράν περισσότερο στη σύγκρουση, δήλωσαν αξιωματούχοι. Κορυφαίοι συνεργάτες του Μπάιντεν ήταν επίσης απρόθυμοι να τροφοδοτήσουν την αφήγηση ότι η ομάδα πολιτοφυλακής της Υεμένης είχε γίνει τόσο σημαντική ώστε να δικαιολογεί στρατιωτικά αντίποινα των ΗΠΑ. Αρκετοί αξιωματούχοι της κυβέρνησης δήλωσαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν επίσης επιφυλακτικές ως προς τη διατάραξη της εύθραυστης εκεχειρίας στην Υεμένη.

Νεοσύλλεκτοι μαχητές Χούθι φωνάζουν συνθήματα κατά τη διάρκεια τελετής στο τέλος της εκπαίδευσής τους στη Σαναά, Υεμένη 11 Ιανουαρίου 2024. REUTERS/Khaled Abdullah

Οι Χούθι, σύμφωνα με την ίδια πηγή, έχουν καταλάβει μεγάλο μέρος της βόρειας Υεμένης από τότε που εισέβαλαν στην πρωτεύουσα της χώρας, τη Σαναά, το 2014, κερδίζοντας ουσιαστικά έναν πόλεμο εναντίον του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας που πέρασε χρόνια προσπαθώντας να τους εκδιώξει. Έχουν οικοδομήσει την ιδεολογία τους γύρω από την αντίθεση στο Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες και συχνά παραλληλίζουν τις αμερικανικής κατασκευής βόμβες που χρησιμοποιήθηκαν για να πλήξουν την Υεμένη με εκείνες που στάλθηκαν στο Ισραήλ και χρησιμοποιήθηκαν στη Γάζα.

Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους σε αεροπορικές επιδρομές και μάχες στην Υεμένη, καθώς και από ασθένειες και πείνα, από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση εκεί. Η εκεχειρία που συμφωνήθηκε το 2022 κράτησε σε μεγάλο βαθμό ακόμη και χωρίς επίσημη συμφωνία.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ, Reuters, AFP, New York Times

Τελευταία Νέα