Αναζήτηση
Η Γερμανία είναι εδώ και χρόνια χώρα υποδοχής μεταναστών. Αλλά ακόμα δυσκολεύεται να το παραδεχθεί. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970 άνοιξε την πόρτα σε εκατομμύρια ξένους εργάτες με συμφωνίες πρώτα με την Ιταλία και στη συνέχεια την Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε το «γερμανικό οικονομικό θαύμα» μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Χαρακτήριζε τους μετανάστες εκείνης της εποχής γκασταρμπάιτερ, φιλοξενούμενους εργάτες. «Φωνάξαμε εργατικά χέρια, αλλά ήρθαν άνθρωποι», διαπίστωνε ήδη το 1961 ο ελβετός συγγραφέας Μαξ Φρις. Αλλά για την ενσωμάτωση και ένταξη της πρώτης γενιάς εκείνων των μεταναστών δεν υπήρχε καμία πρόνοια. Μέχρι σήμερα η Γερμανία έχει αυστηρό πλαίσιο πολιτογράφησης. Τώρα χρειάζεται ξανά εργατικά χέρια. Αλλά η μεγάλη τροχοπέδη είναι το απαρχαιωμένο θεσμικό της πλαίσιο.
Η αλλαγή νομικού πλαισίου για τη μετανάστευση και τη χορήγηση υπηκοότητας είναι βασική δέσμευση στην κυβερνητική συμφωνία του συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών – Πρασίνων – Φιλελευθέρων. Σήμερα γίνεται το πρώτο βήμα με το νομοσχέδιο που υποβάλλει η αρμόδια Σοσιαλδημοκράτισσα υπουργός Νάνσι Φέζερ στο υπουργικό συμβούλιο. Η νομοθετική διαδικασία θα ακολουθήσει τους επόμενους μήνες μέχρι την ψήφιση από την Ομοσπονδιακή Βουλή του νέου νόμου που θα τεθεί σε ισχύ εντός του επόμενου έτους.
Οι στόχοι της αλλαγής
Τη βασική πολιτική στόχευση της αλλαγής περιέγραψε χθες ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς: «Οποιος ζει και εργάζεται μόνιμα στη Γερμανία θα πρέπει να μπορεί να εκλέγει και να εκλέγεται. Να είναι μέρος της χώρας μας, με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που αυτό συνεπάγεται». Στην πολιτική διάσταση που θέτει ο Σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος, ο Πράσινος υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ προσθέτει και την οικονομική σημασία.
Για τους Πράσινους η μετανάστευση είναι συστατικό στοιχείο της στρατηγικής για την οικονομία, με δεδομένη την έλλειψη εργατικού δυναμικού στη Γερμανία. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να δώσουμε πρόσβαση σε όσους είναι στη χώρα και θέλουν να εργαστούν, αλλά να φέρουμε επίσης και εκείνους από άλλες περιοχές του πλανήτη που θέλουν να εργαστούν εδώ», τόνιζε χθες ο Χάμπεκ σε συνέντευξη Τύπου με τους προέδρους του Συνδέσμου Βιομηχάνων BDI και του Συνδικάτου Μετάλλου IG Metall.
Οι προτάσεις Φέιζερ
Το ποσοστό πολιτογράφησης στη Γερμανία είναι χαμηλό. Περίπου 10,7 εκατομμύρια ξένοι ζουν σήμερα στη Γερμανία. Τα 5,7 εκατομμύρια τουλάχιστον δέκα χρόνια. Ωστόσο, μόνο 132.000 από τους δικαιούχους αλλοδαπούς, λιγότερο από 2,5%, πήραν την περασμένη χρονιά τη γερμανική υπηκοότητα.
Τα σχέδια της υπουργού Εσωτερικών προβλέπουν:
Απόκτηση υπηκοότητας ύστερα από 5 χρόνια και όχι 8 που ισχύει σήμερα. Περιορίζεται στα 3 χρόνια για όσους διαπρέπουν σε σχολικές ή επαγγελματικές επιδόσεις, εθελοντική προσφορά και γλωσσικές δεξιότητες.
Επιτρέπεται η πολλαπλή υπηκοότητα, η οποία μέχρι στιγμής ισχύει μόνο για πολίτες των χωρών της ΕΕ και ορισμένες λίγες άλλες χώρες.
Διευκολύνεται η πολιτογράφηση για άτομα άνω των 67 ετών. Το μέτρο αφορά κυρίως τις γενιές των γκασταρμπάιτερ και αποτελεί αναγνώριση της προσφοράς και μακροχρόνιας παραμονής τους στη Γερμανία. Για αυτούς θα προβλέπεται μόνον ένα προφορικό τεστ γλώσσας για να διαπιστωθούν βασικές γνώσεις γλώσσας για τη διαβίωσή τους στη χώρα – δεν θα χρειάζεται να υποβάλλονται στο τεστ πολιτογράφησης.
Για εργαζομένους από τρίτες χώρες θα εφαρμοστεί η πριμοδότηση με το «μοντέλο Καναδά» και θα θεσπιστεί η «κάρτα ευκαιρίας». Διευκολύνεται η μετανάστευση όσων έχουν τουλάχιστον δύο χρόνια επαγγελματική εμπειρία.
Απόφοιτοι πανεπιστημίων και ανώτατων σχολών αποκτούν αυτόματα την «μπλε κάρτα».
Δίνεται η δυνατότητα σε περίπου 135.000 που ζουν στη Γερμανία πάνω από 5 χρόνια χωρίς πολιτικό άσυλο να πολιτογραφηθούν. Προϋπόθεση είναι να έχουν λευκό ποινικό μητρώο και να αποδέχονται το δημοκρατικό πολίτευμα της χώρας.
Οι συντηρητικοί
Οι αντιδράσεις ακολουθούν το αναμενόμενο μοτίβο: τα κεντροαριστερά κυβερνητικά κόμματα, Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι, υποστηρίζουν αναφανδόν την αλλαγή. Οι συγκυβερνώντες, κεντρώοι Φιλελεύθεροι, θεωρούν τις προτάσεις προωθημένες και θέλουν να κατεβάσουν τον πήχη.
Η συντηρητική Χριστιανική Ενωση (CDU/CDU) δίνει ιδεολογική μάχη χαρακωμάτων, ο πρόεδρος του CDU Φρίντριχ Μερτς μιλάει για «μετανάστευση στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της Γερμανίας», επαναλαμβάνοντας συνθηματολογία του παρελθόντος που χρησιμοποιεί η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
