Πέντε μήνες μετά την άφιξή του στον Άρη, το πυρηνοκίνητο ρομπότ Perseverance της NASA έχει διανύσει απόσταση ενός χιλιομέτρου και ετοιμάζεται να συλλέξει το πρώτο από τα δείγματα που θα σταλούν μια μέρα στη Γη.

Το εξάτροχο Perseverance εξερευνά τον κρατήρα Τζέζερο, μια λεκάνη διαμέτρου 45 χιλιομέτρων που εκτιμάται ότι φιλοξενούσε κάποτε μια λίμνη, στην άκρη της οποίας διακρίνεται το ξεραμένο δέλτα ενός αρχαίου ποταμού.

Πρωτεύουσα αποστολή του ρομπότ είναι να εξετάσει αν το αρχαίο υδάτινο οικοσύστημα φιλοξένησε κάποτε μικροβιακή ζωή.

Το Perseverance κινήθηκε νότια του σημείου προσεδάφισης και βρίσκεται πλέον στον πυθμένα του κρατήρα, εκεί όπου εκτιμάται ότι βρίσκονται τα αρχαιότερα εκτεθειμένα πετρώματα –μια σειρά από επίπεδους, ανοιχτόχρωμους βράχους που παραπέμπουν σε πλακόστρωτο.

Η εξέταση των βράχων αναμένεται να αποκαλύψει αν έχουν ηφαιστειακή ή ιζηματογενή προέλευση καθώς και το πότε σχηματίστηκαν.

Το ανοιχτόχρωμο «πλακόστρωτο» στα αριστερά της εικόνας κέντρισε το ενδιαφέρον των επιστημόνων (NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS)

Όταν οι υπεύθυνοι της αποστολής αποφασίσουν από ποιο σημείο θα συλλεχθεί το πρώτο βήμα, το Perseverance θα εκτείνει τον ρομποτικό του βραχίονα για να φωτογραφίσει το πέτρωμα από κοντά, πριν ξύσει την επιφάνεια με ένα περιστροφικό εργαλείο και τη φυσήξει με αέριο για να καθαρίσει τη σκόνη. Θα χρησιμοποιήσει λέιζερ και φασματογράφο για να προσδιορίσει τη χημική σύσταση και τελικά θα ενεργοποιήσει ένα μικρό γεωτρύπανο για να συλλέξει το δείγμα, με μήκος περίπου όσο ένα ανθρώπινο δάχτυλο.

Θα είναι το πρώτο από τα περίπου 40 γεωλογικά δείγματα που προγραμματίζεται να συλλεχθούν κατά τη διάρκεια της αποστολής. Θα αφεθούν τελικά στην ερημική επιφάνεια για να παραληφθούν από μελλοντική αποστολή, πιθανώς την επόμενη δεκαετία.

Τα επιφανειακά πετρώματα καλύπτονται από ένα στρώμα λεπτής σκόνης. Η διάμετρος της εικόνας είναι περίπου 3,5 εκατοστά (NASA/JPL-CALTECH/MSSS)

Νέα δείγματα σχεδιάζεται να συλλεχθούν στη συνέχεια από έναν σχηματισμό σε απόσταση 600 μέτρων που δείχνει να αποτελείται από ιζήματα της αρχαίας λίμνης.

«Αυτό ακριβώς είναι το είδος των πετρωμάτων που μας ενδιαφέρει περισσότερο να εξετάσουμε για πιθανές βιοϋπογραφές» εξήγησε σε συνέντευξη Τύπου ο Κένεθ Φάρλεϊ του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνια, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής.

Το Perseverance, το οποίο έχει μέγεθος αυτοκινήτου και κινείται με θερμοηλεκτρική ενέργεια πλουτωνίου, συνοδεύεται στην αποστολή από το μικρό ελικόπτερο Ingenuity. Το πρώτο drone που ταξιδεύει σε άλλο πλανήτη προπορεύεται και ελέγχει το πεδίο.

Το Ingenuity, βάρους 1,5 κιλών, κινείται με ηλιακή ενέργεια (NASA/JPL-Caltech/ASU)

Όπως ανακοίνωσε η NASA, το drone πραγματοποίησε με επιτυχία την ένατη πτήση του.

«Κατέρριψε όλα τα προηγούμενα ρεκόρ» δήλωσε η Τζένιφερ Τρόσπερ, πρότζεκτ μάνατζερ της αποστολής. «Η διάρκεια της πτήσης ήταν 2 λεπτά και 46 δευτερόλεπτα, ενώ η ταχύτητα 5 μέτρα ανά δευτερόλεπτο [18 χλμ/ώρα]. Τετραπλασιάσαμε την απόσταση σε περίπου 625 μέτρα».